Ptasia Studnia
Ptasia Studnia, właściwie System Ptasia Studnia – jaskinia w Dolinie Miętusiej w Tatrach Zachodnich. Jest jedną z najdłuższych i najgłębszych jaskiń w Tatrach. Zajmuje siódme miejsce pod względem długości i deniwelacji w Polsce[2]. Niektóre części jaskini są słabo zbadane i udokumentowane. Długość odkrytych dotychczas korytarzy wynosi 6283 metry, a deniwelacja 352 metry[3][2].
 Widok na Dolinę Mułową. Po prawej Ratusz Mułowy | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Położenie | |
| Właściciel | |
| Długość |
6283 m |
| Rozciągłość pozioma |
245 m |
| Głębokość |
352 m |
| Deniwelacja |
352 m |
| Wysokość otworów |
1627 (Ptasia Studnia), 1576 (Jaskinia Lodowa Litworowa), 1522 (Jaskinia nad Dachem) m n.p.m. |
| Wysokość otworów nad dnem doliny |
277 (Ptasia Studnia), 226 (Jaskinia Lodowa Litworowa), 172 (Jaskinia nad Dachem) m |
| Ekspozycja otworów |
ku N (wszystkie) |
| Data odkrycia |
10 lipca 1960 roku |
| Odkrywca |
Janusz Flach |
| Ochrona i dostępność |
dostępna dla taterników jaskiniowych[1]. |
| Kod |
(nr inwentarzowy PIG) T.E-11.06 (Ptasia Studnia), T.E-11.10 (Jaskinia Lodowa Litworowa), T.E-11.09 (Jaskinia nad Dachem) |
Położenie na mapie Tatr  | |
Położenie na mapie Karpat  | |
 49°14′23″N 19°54′18″E/49,239722 19,905000
| |
System Ptasia Studnia jest określeniem obejmującym 3 jaskinie poznawane niezależnie od siebie i w wyniku odkryć w pewnym momencie (w różnych latach) łączone ze sobą. Są to: Ptasia Studnia, Jaskinia nad Dachem i Jaskinia Lodowa Litworowa[3][4].
Obecnie nie jest znana rola hydrologiczna Ptasiej Studni, jednak podejrzewa się, że zasila ona Lodowe Źródło[3].
Ptasia Studnia edytuj
Jest to bez porównania największa jaskinia w systemie. Wejście do niej znajduje się po zachodniej stronie Ratusza Mułowego, około 300 metrów nad dnem Wielkiej Świstówki[5].
Odkryta została 10.07.1960 r. przez znanego zakopiańskiego grotołaza Janusza Flacha[6]. jako pierwsza i stanowi główny ciąg jaskini. Wyróżnia się głębokimi i obszernymi studniami, takimi jak Studnia Wlotowa czy Studnia Taty (78 m). W tej części znajduje się też obszerna Sala Dantego. Do obecnie znanego dna jaskini (Szczeliny Strzygi) prowadzi Studnia Flacha. Znajduje się tu szczelina Zmora, która kończy się na powierzchni, w piargu u podnóży Ratusza Mułowego[7]. W Partiach Sądeckich znajduje się obecnie największe podziemne jezioro w Tatrach – Wielki Kłamca[3].
Jaskinia nad Dachem edytuj
To druga jaskinia pod względem długości. Wejście do niej znajduje się w środkowej części Ratusza Mułowego, 54 metry poniżej Jaskini Lodowej Litworowej, na wysokości 1522 metrów n.p.m.[5]. Została odkryta dzień po Ptasiej Studni przez zespół zakopiańskich grotołazów. Zgodnie z nazwą okolica otworu wlotowego jest zalodzona. Tę część jaskini tworzy kaskadowo opadający korytarz[3].
Jaskinia, o bardzo trudnym dojściu do otworu wejściowego, uznawana była przez dłuższy czas za niezbyt atrakcyjną i mało obiecującą co do możliwości odkryć nowych korytarzy. Jednak 10 listopada 1990 r. grupa grotołazów z Sądeckiego Klubu Taternictwa jaskiniowego PTTK sforsowała na głębokości 30 m niski, ciasny korytarzyk odchodzący z dna studni P.14 i przedostała się do nieznanych dotąd partii jaskini. Jeszcze w tym samym miesiącu członkowie SKTJ odkryli łącznie 612 metrów nowych korytarzy, rozwiniętych na 111 metrach deniwelacji, znajdując jednocześnie połączenie z systemem jaskiniowym Ptasia Studnia - Lodowa Litworowa[8]. Długość jaskini wynosi w chwili obecnej 750 metrów[5].
Jaskinia Lodowa Litworowa edytuj
Jest najmniejszą z jaskiń systemu. Wejście do niej znajduje się we wschodniej części Ratusza Mułowego na wysokości 1576 metrów n.p.m. Jej długość wynosi w chwili obecnej 460 metrów[5].
Jaskinię odkryli krakowscy grotołazi 1962 roku. Składa się z niewielkich studni i ciasnych, meandrowatych korytarzy[3].
.Przypisy edytuj
- ↑ Taternictwo [online], web.archive.org, 18 czerwca 2018 [dostęp 2019-02-12] [zarchiwizowane z adresu 2018-06-18].
- ↑ a b Jaskinie Tatr [online], 23 sierpnia 2017 [dostęp 2018-10-23] [zarchiwizowane z adresu 2017-08-23].
- ↑ a b c d e f Ptasia Studnia, Polska Strona Taternictwa Jaskiniowego pod patronatem KTJ PZA [online], www.sktj.pl [dostęp 2016-02-14].
- ↑ Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004, ISBN 83-7104-009-1. str. 993
- ↑ a b c d Jaskinie Polski, Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [online], jaskiniepolski.pgi.gov.pl [dostęp 2016-02-14].
- ↑ Ptasia Studnia [online], www.sktj.pl [dostęp 2022-10-02].
- ↑ Sprawozdanie z Walnego Zjazdu KiSTJ 25.09.2021 r. w Chęcinach [online], Polski Związek Alpinizmu [dostęp 2021-10-07] (pol.).
- ↑ Anna Antkiewicz-Hancbach: Odkrycie w jaskini Nad Dachem [w:] "Tatry" nr 2/1991, s. 25