Rafał Leśkiewicz
Rafał Leśkiewicz (ur. 1977) – polski historyk, menedżer, naukowiec, publicysta, były dyrektor Biura Udostępniania i Archiwizacji Dokumentów IPN oraz Centralnego Ośrodka Informatyki. Od sierpnia 2021 r. rzecznik prasowy IPN i dyrektor Biura Rzecznika Prasowego IPN.
Państwo działania | |
---|---|
Data urodzenia | |
Doktor nauk humanistycznych | |
Alma Mater | |
Doktorat | |
Odznaczenia | |
Życiorys edytuj
Absolwent historii o specjalności archiwistyka komputerowa na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim w Olsztynie. W 2008 r. uzyskał stopień doktora nauk humanistycznych. Ukończył podyplomowe studia zarządzania gospodarką jednostek samorządu terytorialnego i państwowych podmiotów publicznych na Uniwersytecie Ekonomicznym w Poznaniu (2004). Jest również absolwentem podyplomowych studiów managerskich Przywództwo 2.0 w Szkole Głównej Handlowej w Warszawie (2016) oraz podyplomowych studiów Zarządzanie IT w administracji publicznej na Politechnice Warszawskiej (2018)[1].
Od 2006 r. pełni funkcje kierownicze w Instytucie Pamięci Narodowej. W latach 2006–2007 naczelnik Oddziałowego Biura Udostępniania i Archiwizacji Dokumentów w Poznaniu, później w okresie 2007–2010 zastępca dyrektora Biura Udostępniania i Archiwizacji Dokumentów w Warszawie. W latach 2010–2016 piastował stanowisko dyrektora Biura Udostępniania i Archiwizacji Dokumentów IPN. Uczestniczył we wdrażaniu wielu projektów informatycznych. Autor pierwszej koncepcji informatyzacji archiwum Instytutu Pamięci Narodowej. W latach 2012–2014 nadzorował i angażował się we wdrażanie największego w Polsce projektu cyfryzacji archiwum dokumentów znajdujących się w IPN, funkcjonującego pod nazwą Cyfrowe Archiwum[2].
1 czerwca 2016 r. został powołany na dyrektora Centralnego Ośrodka Informatyki, instytucji gospodarki budżetowej podległej Ministerstwu Cyfryzacji[3]. Złożył na ręce minister Anny Streżyńskiej rezygnację z pełnionej funkcji z dniem 31 sierpnia 2016 r. Rezygnacja została uzasadniona względami osobistymi[4]. Od 1 września 2016 r. zatrudniony na stanowisku eksperta w Ministerstwie Cyfryzacji uczestnicząc m.in. w realizacji projektu CEPIK 2.0 (Centralna Ewidencja Pojazdów i Kierowców)[5]. Od 2018 r. jest członkiem zespołu realizującego projekt KRONIK@ (Krajowe Repozytorium Obiektów Nauki i Kultury)[6]. W związku z likwidacją Ministerstwa Cyfryzacji w 2020 r, zatrudniony na stanowisku eksperta w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Ponownie zatrudniony na stanowisku eksperta w Ministerstwie Cyfryzacji po jego przywróceniu w 2023 r.
Jesienią 2016 r. objął stanowisko zastępcy dyrektora Biura Badań Historycznych IPN, a następnie dyrektora Biura Informatyki (styczeń 2017 - maj 2019). Od czerwca 2019 do 31 sierpnia 2021 r. pełnił funkcję zastępcy dyrektora BBH. 1 czerwca 2019 r. Prezes IPN powierzył mu ponadto funkcję pełnomocnika ds. prowadzenia badań nad terrorem okupacyjnym na ziemiach polskich w latach 1939-1945[7][8]. 30 sierpnia 2021 r. został powołany przez Prezesa IPN Karola Nawrockiego na stanowisko rzecznika prasowego IPN[9], a następnie objął funkcję dyrektora Biura Rzecznika Prasowego[10].
Jest także redaktorem naczelnym portalu popularnonaukowego IPN przystanekhistoria.pl, za którego powstanie odpowiadał[11].
Posiadacz kilku międzynarodowych certyfikatów zawodowych tj. PRINCE2, MSP, MoR, ITIL, Scrum Master, UX-PM Level 1-3. Autor, współautor i redaktor blisko 200 publikacji naukowych, popularnonaukowych i publicystycznych z zakresu historii najnowszej Polski, archiwistyki, historii służb specjalnych i informatyki. Uczestnik kilkudziesięciu konferencji w kraju i za granicą. Publikował m.in. w Wszystko Co Najważniejsze, Gazecie na Niedzielę, Głosie Wielkopolskim, Rzeczpospolitej, w Sieci Historii, Do Rzeczy Historia, Naszym Dzienniku, Niezależnej Gazecie Polskiej a także w Dziejach Najnowszych, Przeglądzie Archiwalnym IPN, Pamięci i Sprawiedliwości oraz Aparacie Represji w Polsce ludowej 1944–1989[1].
Przewodniczący (w latach 2010 - 2016) i członek polsko-ukraińskiej grupy roboczej historyków oraz archiwistów pracujących w ramach serii wydawniczej Polska i Ukraina w latach 30. i 40. XX wieku. Nieznane dokumenty z archiwów służb specjalnych, członek polsko-rumuńskiej grupy roboczej historyków i archiwistów; ponadto twórca polsko-litewskiej i polsko-gruzińskiej grupy historyków i archiwistów wydających dokumenty źródłowe z archiwów komunistycznych organów bezpieczeństwa. Członek redakcji „Przeglądu Archiwalnego IPN”. Współtwórca serii wydawniczej „Symposia Archivistica”[12].
Miłośnik nowych technologii, propagator humanistyki cyfrowej. Pasjonat koszykówki i sportów wodnych[1].
Ordery i odznaczenia edytuj
Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi (2015), Brązowym Krzyżem Zasługi (2009)[13] oraz Medalem Stulecia Odzyskania Niepodległości (2020).
Wybrane publikacje edytuj
Jest autorem publikacji z zakresu historii, archiwistyki i informatyki[14]:
Książki edytuj
- Документи комуністичніx спецслужб у Європі, red. R. Leśkiewicz, P. Zacek, Kijów 2016.
- Skazani na karę śmierci przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Poznaniu 1946–1955, red. R. Leśkiewicz i W. Handke, Poznań 2006.
- Z archiwum Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Poznaniu. Studia nad zasobem, red. R. Kościański, R. Leśkiewicz, Warszawa – Poznań 2008
- Informator o zasobie archiwalnym Instytutu Pamięci Narodowej. Stan na dzień 31 grudnia 2008 r., Jerzy Bednarek, Rafał Leśkiewicz (red.), Warszawa 2009.
- Wojskowy Sąd Rejonowy w Poznaniu (1946-1955). Organizacja, funkcjonowanie, procesy archiwotwórcze, Warszawa – Poznań 2009.
- Wartość naukowa i stan opracowania zasobu archiwalnego Instytutu Pamięci Narodowej, Rafał Kościański, Rafał Leśkiewicz (red.), Poznań – Warszawa 2010.
- Handbook of the European Network of Official Authorities of the Secret – Police Files, R. Leśkiewicz, P. Žáček (red.), Prague 2013.
- Polscy uchodźcy w Rumunii 1939–1947. Dokumenty z Narodowych Archiwów Rumunii, Warszawa – Bukareszt 2013 (członek komitetu redakcyjnego i jeden z redaktorów naukowych – wydawnictwo dwujęzyczne polsko-rumuńskie), cz. 1 i 2.
- Historyczno-prawna analiza struktur organów bezpieczeństwa państwa w Polsce Ludowej (1944–1990). Zbiór studiów, A. Jusupović, R. Leśkiewicz (red.), Warszawa 2013.
- Aparat bezpieczeństwa wobec żołnierzy Korpusu Ochrony Pogranicza i funkcjonariuszy Straży Granicznej, wstęp P. Skubisz, wybór dokumentów i opracowanie: zespół, Warszawa 2013, s. 395 + wkładka ilustracyjna [członek komitetu redakcyjnego wraz z K. Gawędą, M. Hakielem, M. Majewskim i Z. Nawrockim,
- Zasada strukturalna jako podstawa opisu archiwaliów w zintegrowanych systemach informacji archiwalnej, red. R. Leśkiewicz, A. Żeglińska, Warszawa 2015.
- Armia Krajowa w dokumentach 1939 – 1945, t. I, cz. I i II, wrzesień 1939 – czerwiec 1941, wydanie II (poprawione i uzupełnione), Warszawa 2015, członek zespołu redakcyjnego wraz z dr. Andrzejem Suchcitzem, Krzysztofem Bożejewiczem, Heide Pirwitz – Bujnowską, dr. Krzysztofem Stolińskim, dr hab. Waldemarem Grabowskim.
- Komputeryzacja i digitalizacja w archiwach, red. R. Leśkiewicz, A. Żeglińska, Warszawa 2016,
- Archiwa, Historia, Pamięć. Bilans 15 lat działalności archiwalnej Instytutu Pamięci Narodowej, red. J. Bednarek, R. Leśkiewicz, P. Perzyna, Łódź – Warszawa 2018, ss. 508 + wkładka ilustracyjna,
- North Korean Archives Project. Documentation on DPRK in the European Network of Official Authorities in Charge of the Secret Police Files - Archives from the Institute of National Remembrance in Poland, ed. Joanna Hosaniak, Rafał Leśkiewicz, Seoul 2018,
- Armia Krajowa w dokumentach 1939 – 1945, t. II, cz. I i II, czerwiec 1941 – kwiecień 1943, wydanie II (poprawione i uzupełnione), Warszawa 2019, członek zespołu redakcyjnego wraz z dr. Andrzejem Suchcitzem, Krzysztofem Bożejewiczem, Heide Pirwitz – Bujnowską, dr. Krzysztofem Stolińskim, dr hab. Waldemarem Grabowskim.
Artykuły edytuj
- „Zasady proweniencji i pertynencji terytorialnej w archiwach Instytutu Pamięci Narodowej na przykładzie poznańskiego Oddziału IPN”, [w:] W kręgu teczek. Z badań nad zasobem i funkcjami archiwum Instytutu Pamięci Narodowej, p. red. J. Bednarka i P. Perzyny, Łódź 2006, s. 45 – 61[ukazało się w 2007 r.]
- „Znaczenie dokumentów aparatu represji PRL w badaniach historycznych”, „Kronika 10 lat IPN, red. D. Koczwańska-Kalita, Warszawa 2010,
- „Odbieranie przywilejów funkcjonariuszom komunistycznej bezpieki w wolnej Polsce” (aspekty historyczno-prawne) Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989, 2011, nr 8 – 9, [wspólnie z Renatą Soszyńską]
- Implementation of the policy of open access to the documentation of communist security authorities vs. protection of sensitive information, [w:] XXIV Konferencja Europejskiej Rady Archiwistów Narodowych, red. B. Berska, Warszawa 2012, s. 166–191.
- Inwentarz archiwalny IPN w sieci, „Pamięć.pl”, nr 1(10)/2013, [wspólnie z Andrzejem Pieczunką]
- Odznaczenie za „Solidarność”, „Rzeczpospolita” 13 VIII 2013, nr 188,
- Źródła do historii polskiego kontrwywiadu w zasobie archiwalnym Instytutu Pamięci Narodowej, [w:] Kontrwywiad II RP (1914) 1918-1945 (1948), t. 1, red. Z. Nawrocki, Warszawa 2013, s. 347–356.
- Tęsknota za cenzurą, „Rzeczpospolita” 13 II 2014 r.,
- Od reglamentacji do powszechnego dostępu. Ewolucja zasad udostępniania dokumentów komunistycznych organów bezpieczeństwa państwa, [w:] The documentation of Communist Security Authorities. Materials of the international conference Warsaw 4 – 5 October 2012, ed. W. Stępniak, Warszawa 2014,
- Zarządzanie archiwami komunistycznych służb specjalnych, [w:] Z uczniami, kolegami i przyjaciółmi w świecie nauki. Prace dedykowane Profesorowi Bohdanowi Ryszewskiemu w 80. rocznicę urodzin, red. W. Chorążyczewski i A. Żeglińska, Olsztyn 2014,
- Represje wobec funkcjonariuszy kontrwywiadu II RP stosowane przez komunistyczne organy bezpieczeństwa państwa, [w:] Kontrwywiad II RP (1914) 1918 – 1945 (1948), t. 2, red. Zbigniew Nawrocki, Warszawa 2014,
- „Rafał Leśkiewicz: W walce o wolność każdy był ważny”, Rzeczpospolita nr 288, 12.12.2014
- Elektroniczny system udostępniania dokumentów z zasobu Instytutu Pamięci Narodowej, [w:] Electronic records and access to archive resources via Internet. Materials of the International Conference, Warsaw 22 – 23 May 2013, ed. Anna Laszuk, Warsaw 2015,
- Formalno-prawne aspekty powstania Urzędu Ochrony Państwa, [w:] Urząd Ochrony Państwa 1990 – 2002, ABW, Warszawa 2015, s. 52–85.
- Jak powstawał UOP?, „w Sieci Historii”, nr 6 czerwca 2015,
- Religijność wsi warmińskiej w nowożytności, „w Sieci Historii”, nr 7 lipca 2015,
- Znak pamięci, „Rzeczpospolita” nr 202, 31 VIII 2015 r.,
- Teczki specjalnej troski, „Rzeczpospolita”, nr 254, 30 X 2015 r.,
- Archiwum historii narodowej, „Biuletyn IPN” – Pamięć.pl, nr 11 (44)/2015,
- Online czy offline? Problemy udostępniania zasobu w archiwalnych systemach informacyjnych, [w:] Komputeryzacja i digitalizacja w archiwach, R. Leśkiewicz, A. Żeglińska (red.), Warszawa 2016,
- „Dokumentacja wojskowego wymiaru sprawiedliwości jako źródło do badań nad historią aparatu represji”, publikacja internetowa Instytutu Pamięci Narodowej
- Od Służby Bezpieczeństwa do Urzędu Ochrony Państwa, „Dzieje Najnowsze”, r. XLVIII, nr 1/2016,
- „Leśkiewicz: Teczki specjalnej troski”, Rzeczpospolita 29.10.2015
- Historia emocjami pisana, „Rzeczpospolita”, nr 53, 4 III 2016 r.,
- Retusz na sztandarze, „Historia do Rzeczy”, nr 6 (40)/2016, s. 44–45.,
- Wpływ komputeryzacji na funkcjonowanie Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej [w:] Standaryzacja opisu archiwalnego, red. J. Bednarek, P. Perzyna, Warszawa – Łódź 2016, s. 111–130,
- Prawo w służbie bezprawia, „w Sieci Historii” nr 3 (46)/2017, s. 40–42,
- Informatyka w służbie bezpieki, „w Sieci Historii” nr 5 (48)/2017, s. 58–61,
- Rola i znaczenie IPN w systemie bezpieczeństwa RP [w:] Kontrwywiad II RP (1914) 1918–1945 (1948), t. 4, red. A. Przyborowska, Wyd. ABW, Warszawa 2017, s. 377–385.
- Problemy opisu archiwaliów w systemie Cyfrowe Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej [w:] Problemy archiwalnego opisu informacyjnego, Symposia Archivistica, t. 4, red. W. Chorążyczewski i A. Rosa, Warszawa 2017, s. 61–70,
- Historyk (z) IPN, Archiwista (z) IPN – stygmat czy powód do dumy? [w:] Archiwa, Historia, Pamięć. Bilans 15 lat działalności archiwalnej Instytutu Pamięci Narodowej, red. J. Bednarek, R. Leśkiewicz, P. Perzyna, Łódź – Warszawa 2018, s. 247–254,
- Potencjał militarny Korei Północnej, „w Sieci Historii”, nr 4(71)/2019, s. 20–21,
- Archiwalia polskich instytucji zagranicznych w zasobie Instytutu Pamięci Narodowej [w:] Archiwalia do dziejów polskiej emigracji politycznej z lat 1939 – 1990, red. S. Łukasiewicz i M. Olczak, Warszawa 2018, s. 290–301,
- Kartoteki operacyjne Oddziału II Sztabu Głównego WP oraz kontrwywiadu i wywiadu Armii Krajowej w zasobie archiwalnym IPN jako źródło do badań aktywności polskich służb specjalnych [w:] Kontrwywiad II RP (1914) 1918–1945 (1948), t. V, cz. 1, Warszawa 2018, s. 171–182,
- Archiwa i kolekcje prywatne w zasobie Instytutu Pamięci Narodowej, [w:] Archeion, t. CXIX, Warszawa 2018, s. 201–216,
- Bezprawie w imieniu komunistycznego prawa, dodatek historyczny do Gazety Polskiej, 5 VI 2019 r., s. 73,
- Model architektury archiwalnego systemu informatycznego [w:] Problemy archiwalnych systemów informatycznych, Symposia Archivistica, t. V, red. J. Bednarek, P. Perzyna, Warszawa-Łódź 2019, s. 41-56.
- Szef Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej [w:] W służbie dla prawdy. Prace historyczne dedykowane Zbigniewowi Nawrockiemu (1959–2017), red. T. Balbus, J. Bednarek, Warszawa 2019, s. 55–62,
- Prawo w służbie bezprawia. Działania komunistycznego sądownictwa wojskowego wobec żołnierzy podziemia antykomunistycznego, [w:] W służbie dla prawdy. Prace historyczne dedykowane Zbigniewowi Nawrockiemu (1959–2017), red. T. Balbus, J. Bednarek, Warszawa 2019, s. 335–346,
- Przykłady rozpracowań współpracowników i pracowników SRI nr VII w Poznaniu przez wojewódzkie struktury organów bezpieczeństwa państwa, [w:] Kontrwywiad II RP (1914) - 1945 (1948), Biblioteka Przeglądu Bezpieczeństwa Wewnętrznego ABW, t. VI, red. J. Biernacki, B. Kubisz, Warszawa 2019 s. 189-202,
- Najmłodsze cyfrowe dziecko IPN, [w:] Tygodnik Solidarność, nr 1 (1617)/2020, 3 stycznia 2020, s. 58–59,
- Cyfrowa aktywność Instytutu Pamięci Narodowej we wspieraniu polityki historycznej. Wybrane przykłady [w:] Rocznik Antropologii Historii, 2019 (IX) 12, s. 29–46,
- The background of the opening of the Polish intelligence archives, The International Journal of Intelligence, Security, and Public Affairs [dostęp 22.10.2020],
- Kilka uwag na temat metadanych w archiwalnych systemach informatycznych, [w:] Symposia Archivistica, t. VI, red. Anna Żeglińska, Mariusz Żuławnik, Warszawa 2020, s. 69–80,
- Ustalenia w tle. Przeobrażenia aparatu bezpieczeństwa w służby specjalne państwa demokratycznego (1988-1990), [w:] Między PRL a III RP (1989 - 1990). Legalizm czy kontynuacja?, red. P. Pleskot, Warszawa 2020, s. 279–292,
- Młodzieżowe organizacje konspiracyjne w Poznaniu w latach 1945–1956 jako przykład miejskich działań antykomunistycznych, [w:] Młodzieżowy opór antykomunistyczny w Polsce po II wojnie światowej, red. P. Wąs, Łódź–Warszawa 2020, s. 49–67,
- Kara śmierci za udzielenie noclegu. Historia Władysława Rachela, sołtysa wsi Sucharzewo [w:] Nasz Dziennik. Dodatek historyczny IPN. Bezimienni bohaterowie, 1 III 2021 r., s. II,
- Co się działo przed 6 kwietnia? [w:] Gazeta Policyjna, nr 4 (4)/2021, s. 12–13,
- Wirtualna przygoda z historią najnowszą, Kurier Lubelski, 10.08.2021,
- Historia jedna, opinii wiele, Rzeczpospolita, 14.09.2021 r. nr 214, s. A9.
Przypisy edytuj
- ↑ a b c Dr Rafał Leśkiewicz powołany na stanowisko rzecznika prasowego IPN. Instytut Pamięci Narodowej. [dostęp 2021-09-28]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
- ↑ Rafał Leśkiewicz. Digital Cultures 2020 — online. [dostęp 2024-02-14]. (pol.).
- ↑ Komunikat Ministerstwa Cyfryzacji [online], 29 kwietnia 2016 [dostęp 2016-08-10] .
- ↑ Zmiany w kierownictwie Centralnego Ośrodka Informatyki [online] [dostęp 2016-08-18] .
- ↑ Szef archiwów IPN zajmie się modernizacją CEPiK. Gazeta Wyborcza. [dostęp 2021-01-20]. (pol.).
- ↑ Opis programu KRONIK@. app.emaze.com. [dostęp 2021-01-20]. (pol.).
- ↑ Informacja o zmianach na stanowiskach kierowniczych w IPN. naszdziennik.pl. [dostęp 2021-01-20]. (pol.).
- ↑ Powstaje mapa terroru. naszdziennik.pl. [dostęp 2021-01-20]. (pol.).
- ↑ Rafał Leśkiewicz nowym rzecznikiem IPN. WirtualneMedia. [dostęp 2021-09-24]. (pol.).
- ↑ Rafał Leśkiewicz w bazie Linkedin. Linkedin. [dostęp 2021-09-28]. (pol.).
- ↑ Oto najnowsze cyfrowe dziecko IPN. Urząd uruchomił swój największy portal. dziennik.pl. [dostęp 2021-01-20]. (pol.).
- ↑ Symposia Archivistica. Przystanek Historia. [dostęp 2021-01-20]. (pol.).
- ↑ Komunikat Kancelarii Prezydenta RP [online], 15 czerwca 2015 [dostęp 2016-08-10] .
- ↑ Rafał Leśkiewicz w bazie WordCat. WordCat. [dostęp 2021-09-28]. (pol.).
Bibliografia edytuj
- Jerzy Bednarek, Jurij Szapował (red.), Polska i Ukraina w latach trzydziestych-czterdziestych XX wieku : dwadzieścia lat polsko-ukraińskiego projektu naukowego 1996-2016, Warszawa, Kijów: Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu ; Wydzielone Archiwum Państwowe Służby Bezpieczeństwa Ukrainy : Instytut Badań Politycznych i Narodowościowych Narodowej Akademii Nauk Ukrainy, 2018, ISBN 978-83-8098-388-5, OCLC 1042536254 .