Rejon zabuski
Rejon zabuski (ukr. Забузький район) – dawna jednostka podziału administracyjnego Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej w Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich w latach 1951–1962. Należał do obwodu lwowskiego. Siedziba władz rejonu znajdowała się w Bełzie.
| Rejon | |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Republika związkowa | |
| Obwód | |
| Siedziba | |
| Data powstania |
1951 |
| Data likwidacji |
1962 |
Rejon zabuski powstał 10 listopada 1951[1] w ramach umowy o zmianie granic z 15 lutego 1951[2][3], kiedy to do ZRRR obszerne połacie położonej w Polsce Sokalszczyzny, tworząc z nich nowy rejon. Objął on następujące obszary wydzielone z województwa lubelskiego[4]:
- z powiatu hrubieszowskiego:
- całą gminę Krystynopol (łącznie z lewobrzeżnymi częściami Sokala – Zabużem i Żwirką, odłączonymi od niego w 1939 roku na skutek wytyczenia Linii Mołotowa);
- prawie całą gminę Chorobrów (bez lasu Rogalszczyzna i osady Dołhobyczów-Kolonia);
- wschodnią jedną trzecią gminy Waręż (gromady Korków, Leszczków, Łubów, Polanka, Rusin, Waręż Wieś i Waręż Miasto, bez małego skrawka[5])
- południowo-wschodnie dwie trzecie gminy Bełz (gromady Bełz, Bezejów, Cebłów, Piwowszczyzna, Przemysłów, Siebieczów, Tuszków, Wierzbiąż, Witków, Worochta i Żużel)[6];
- dwa małe fragmenty gminy Dołhobyczów (Piaseczno i Pawłowice[7]);
- z powiatu tomaszowskiego:
- wschodnią jedną trzecią gminy Uhnów (gromady Poddębce, Uhnów i Zastawie);
- południową ćwierć gminy Tarnoszyn (gromady Korczów i Staje).
Rejon podzielono 10 listopada 1951 na 24 rad: trzy miejskie i 21 wiejskich[8]. Wszystkim trzem miastom nadano prawa miejsie (nie posiadały go w Polsce po wojnie). Wiele nazw miejscowości zmieniono, w tym nazwy nawiązujące do wydarzeń komunizmu, wartości socjalizmu lub faktu "powrotu do macierzy", np. Trudolubiwka ("Pracolubówka"), Żowtnewe ("Październikowo"), Perszotrawnewe ("Pierwszomajowo"), Nowoukrainka, itd. Obowiązujące do 1951 historyczne nazwy podano w nawiasach:
| Rada (pl.) | Typ | Rada (ukr.) | Skład (pl.) | Skład (ukr.) | Przynależność w Polsce (1951) | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Gmina | Powiat | |||||
| Bełz | M | Белзька міська рада | Bełz (z włączonym doń Witkowem) | Белз | Bełz | hrubieszowski |
| Czerwonogród | M | Червоноградська міська рада | Czerwonogród (Krystynopol; z włączonym doń Nowym Dworem) | Червоноград (Кристинопіль) | Krystynopol | hrubieszowski |
| Uhnów | M | Угнівська міська рада | Uhnów | Угнів | Uhnów | tomaszowski |
| Boratyn | w | Борятинська сільська рада | Boratyn, Bereżne (Klusów), Dobroczyn (Dobraczyn), Rudka (Madziarki) | Борятин (Боратин), Бережне (Клусув), Доброчин (Добрачин), Рудка (Мадзярки) | Krystynopol | hrubieszowski |
| Wilchowe | w | Вільхівська сільська рада | Wilchowe (Ulwówek), Horodłowice | Вільхове (Ульвувек), Городиловичі (Городиловіце) | Chorobrów | hrubieszowski |
| Wołynśke | w | Волинська сільська рада | Wołynśke (Wojsławice), Pieczgóry | Волинське (Войславіце), Печигори (Печигури) | Chorobrów | hrubieszowski |
| Dibrowka | w | Дібровська сільська рада | Dibrowka (Uhrynów), Pawłowka (Pawłowice), Podilśke (Nuśmice) | Дібровка (Угринув), Павлівка (Павловиці), Подільське (Нусьміце) | Dołhobyczów | hrubieszowski |
| Żwirka | w | Жвирківська сільська рада | Żwirka, Wyszniwka (Zawisznia) | Жвирка (Жвірка), Вишнівка (Завишня) | Krystynopol | hrubieszowski |
| Zabłocie | w | Заболоттівська сільська рада | Zabłocie (do 1951 w granicach Bełza), Żowtnewe (Tuszków), obszar po zaoranej Worochcie | Заболоття (Заблоце), Жовтневе (Тушкув) | Bełz | hrubieszowski |
| Zabuże | w | Забужжівська сільська рада | Zabuże (do 1939 w granicach Sokala), Konotopy | Забужжя (Забуже), Конотопи | Krystynopol, Chorobrów | hrubieszowski |
| Korczów | w | Корчівська сільська рада | Korcziwka (Korczów), Staiwka (Staje) | Корчівка (Корчув), Стаївка (Стайє) | Tarnoszyn | tomaszowski |
| Krasnosilla | w | Красносільська сільська рада | Krasnosilla (Siebieczów) z włączoną doń Piwowszczyzną, Werbowe (Wierzbiąż) | Красносілля (Себечув), Вербове (Вежбенж) | Bełz | hrubieszowski |
| Murowane | w | Мурованська сільська рада | Murowane (Żabcze Murowane), Żużelany (Żużel), obszar po zaoranym Bezejowie | Муроване (Жабче-Муроване), Жужеляни (Жужель) | Krystynopol, Bełz | hrubieszowski |
| Nowoukrainka | w | Новоукраїнська сільська рада | Nowoukrainka (Waręż), Łubniwka (Łubów), Polana (Polanka), Myrniwka (Uśmierz, częściowo), obszar po zaoranym Korkowie | Новоукраїнка (Варенж), Лубнівка (Лубув), Поляна (Полянка), Мирнівка (Усьмеж) | Waręż | hrubieszowski |
| Ostrów | w | Острівська сільська рада | Ostrów, Głuchów (Północny)[9] | Острів (Острув), Глухів | Krystynopol, Bełz | hrubieszowski |
| Peremoha | w | Перемогівська сільська рада | Peremoha (Opulsko), Bajanice (Bojanice), Hatkiwka (Hatowice) | Перемога (Опульсько), Баяничі (Бояніце), Гатківка (Гатовіце) | Chorobrów | hrubieszowski |
| Perszotrawnewe | w | Першотравнева сільська рада | Perszotrawnewe (Leszczków), Rusin | Першотравневе (Лещкув), Русин | Waręż | hrubieszowski |
| Piaseczno | w | Пісочненська сільська рада | Piaseczno, Szychtary (Szychtory) | Пісочне (Пясечне), Шихтарі (Шихтори) | Dołhobyczów, Chorobrów | hrubieszowski |
| Piddubne | w | Піддубнівська сільська рада | Piddubne (Poddębce), Zastawne (Zastawie; 1934-39 w granicach Uhnowa) | Піддубне (Поддембце), Заставне (Заставе) | Uhnów | tomaszowski |
| Prawda | w | Правдівська сільська рада | Prawda (Chorobrów), Drużelubiwka (Mianowice) | Правда (Хоробрув), Дружелюбівка (Мяновіце) | Chorobrów | hrubieszowski |
| Sawczyn | w | Савчинська сільська рада | Sawczyn, Huta (Szmitków, z włączonym doń Moszkowem) | Савчин, Гута (Шмиткув) | Chorobrów | hrubieszowski |
| Trudolubiwka | w | Трудолюбівська сільська рада | Trudolubiwka (Żdżarynka), Łankowe (Cieląż) | Трудолюбівка (Жджаринка), Ланкове (Целенж) | Chorobrów | hrubieszowski |
| Fedoriwci | w | Федорівцівська сільська рада | Fedoriwci (Tudorkowice), Starogród | Федорівці (Тудорковіце), Старгород (Старогруд) | Chorobrów | hrubieszowski |
| Cebriwka | w | Цебрівківська сільська рада | Cebriwka (Cebłów), Peremysliwci (Przemysłów) | Цебрівка (Цеблув), Перемисливці (Пшемислув) | Bełz | hrubieszowski |
23 września 1959 do rejonu zabuskiego włączono część zniesionego rejonu wielkomostowskiego[10].
30 grudnia 1962 rejon zabuski zniesiono, włączając go do rejonu sokalskiego[11][12].
Przypisy edytuj
- ↑ Відомості Верховної Ради Української PCP. — 1951 — № 5 — с. 6–7.
- ↑ Dz.U. z 1951 r. nr 60, poz. 412.
- ↑ Dz.U. z 1952 r. nr 11, poz. 63.
- ↑ J. Feduszka: Zmiany przebiegu granicy, 2001. [dostęp 2016-12-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-12-20)].
- ↑ W granicach Polski pozostał także niewielki północno-wschodni skrawek Waręża, który włączono do gminy Dołhobyczów. Widoczny jest on nadal w operacie katastralnym i stanowi eksklawę Oszczowa-Kolonii (Skrawek Waręża w Geoportalu)
- ↑ Należące do przedwojennej gminy Bełz a położone na południe od Linii Mołotowa gromady Góra, Kuliczków, Prusinów i Waniów włączono do ZSRR już w 1944 roku: do rejonu wielkomostowskiego (Góra, Kuliczków i Waniów) i rejonu rawskiego (Prusinów).
- ↑ Niektóre powojenne spisy i mapy do gminy Dołhobyczów zaliczają także gromady Nuśmice i Uhrynów, które przed wojną należały do gminę Chorobrów; inne spisują je także po wojnie z gminą Chorobrów. Niezależnie od przynależności administracyjnej, weszły one w skład ZSRR i rejonu zabuskiego w 1951 roku
- ↑ Указ Президії ВР УРСР від 10.11.1951 «Про утворення Забузького району в складі Львівської області» (Відомості Верховної Ради УРСР, 1951, № 5, с. 6–7)
- ↑ Południowa część Głuchowa (na południowym brzegu Sołokii) weszła w skład ZSRR już w 1944 roku, tworząc sielsowiet w rejonie wielkomostowskim.
- ↑ Указ_Президії_ВР_УРСР_від_23.09.1959_«Про_ліквідацію_деяких_районів_і_перенесення_центра_Підбузького_району_Львівської_області».
- ↑ State Archive of the Lviv region.
- ↑ Rocznik 1962