Sagmatias
Sagmatias – rodzaj wodnych ssaków z podrodziny Lissodelphininae w obrębie rodziny delfinowatych (Delphinidae).
| Sagmatias | |||
| Cope, 1866[1] | |||
_NOAA.jpg) Przedstawiciele rodzaju – delfinowce skośnozębne (S. obliquidens) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Infrarząd | |||
| Parvordo | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj |
Sagmatius | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
Sagmatias amblodon Cope, 1866 (= Phocaena australis Peale, 1848) | |||
| Gatunki | |||
| |||
Zasięg występowania edytuj
Rodzaj obejmuje gatunki występujące w umiarkowanych, subarktycznych i arktycznych wodach Oceanu Atlantyckiego i Spokojnego[2][3].
Morfologia edytuj
Długość ciała 140–250 cm (długość ciała noworodków 80–100 cm); masa ciała 70–198 kg[3][4].
Systematyka edytuj
Rodzaj zdefiniował w 1866 roku amerykański paleontolog, anatom porównawczy i zoolog Edward Drinker Cope w artykule poświęconym systematyce walowatych i delfinowatych opublikowanym na łamach Proceedings of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia[1]. Na gatunek typowy Cope wyznaczył (oznaczenie monotypowe) delfinowca południowego (S. australis).
Etymologia edytuj
Sagmatias: gr. σαγμα sagma, σαγματος sagmatos ‘siodło’; nowołac. przyrostek -ias ‘wskazanie na posiadanie lub cechę szczególną’[5]
Podział systematyczny edytuj
Gatunki z tego rodzaju tradycyjnie umieszczane były w Lagenorhynchus[6], lecz analizy przeprowadzone w 2019 roku w oparciu o dane molekularne ujawniły, że Lagenorhynchus nie jest monofiletyczny i należy podzielić go na trzy odrębne rodzaje: Lagenorhynchus, Leucopleurus i Sagmatias[7][2]. Sagmatias wydają się najbliżej spokrewnione z delfinami z rodzaju Cephalorhynchus i Lissodelphis i mogą nadal być parafiletyczne w odniesieniu do Cephalorhynchus[2]; w takim ujęciu do rodzaju należą następujące gatunki[8][4][2][9]:
- Sagmatias obliquidens (Gill, 1865) – delfinowiec skośnozębny
- Sagmatias obscurus (J.E. Gray, 1828) – delfinowiec ciemny
- Sagmatias cruciger (Quoy & Gaimard, 1824) – delfinowiec krzyżowy
- Sagmatias australis (Peale, 1848) – delfinowiec południowy
Przypisy edytuj
- ↑ a b E.D. Cope. Third Contribution to the History of the Balænidæ and Delphinidæ. „Proceedings of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia”. 18, s. 294, 1866. (ang.).
- ↑ a b c d C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 292–294. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
- ↑ a b J. Wang, K. Riehl & S. Dungan: Family Delphinidae (Ocean Dolphins). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 4: Sea Mammals. Barcelona: Lynx Edicions, 2014, s. 490–492. ISBN 978-84-96553-93-4. (ang.).
- ↑ a b Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 576, 578. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
- ↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 616, 1904. (ang.).
- ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Lagenorhynchus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-04-01]. (ang.).
- ↑ N.L. Vollmer, E. Ashe, R.L. Brownell Jr., F. Cipriano, J.G. Mead, R.R. Reeves, M.S. Soldevilla & R. Williams. Taxonomic revision of the dolphin genus Lagenorhynchus. „Marine Mammal Science”. 35 (3), s. 957–1057, 2019. DOI: 10.1111/mms.12573. (ang.).
- ↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-11-25]. (ang.).
- ↑ Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 188. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).