Sientje van Houten
Sientje van Houten (ur. 23 grudnia 1834 w Groningen, zm. 20 marca 1909 w Hadze) – holenderska malarka specjalizująca się w malowaniu martwej natury i pejzaży, wraz z mężem Hendrikiem Willemem Mesdagem (1831–1915), malarzem marynistą zajmowała się kolekcjonowaniem sztuki.
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie |
malarka |
.jpg)
| |
| Odznaczenia | |
| |
Życiorys edytuj
Sientje van Houten urodziła się w rodzinie menonickiej 23 grudnia 1834 roku w Groningen[1]. Była najstarszym z siedmiorga dzieci – jej brat Samuel van Houten (1837–1930) stał się popularnym politykiem[1]. Jej ojciec, Derk van Houten, prowadził tartak, handlował drewnem i zasiadał w radzie miejskiej Groningen[1]. Miał także niewielką kolekcję dzieł sztuki, dzięki której Sientje wcześnie zetknęła się ze sztuką[1]. Z powodu złego stanu zdrowia matki, musiała zająć się prowadzeniem domu[1].
W 1856 roku poślubiła maklera giełdowego Hendrika Willema Mesdaga (1831–1915) z zaprzyjaźnionej rodziny menonickiej[1]. W 1864 roku dzięki spadkowi po zmarłym teściu Hendrik porzucił pracę i całkowicie poświęcić się malarstwu[1]. Małżeństwo zamieszkało w Oosterbeek, gdzie Hendrik malował w plenerze[1]. Latem 1866 roku Hendrik rozpoczął naukę rysunku w Brukseli u holenderskiego malarza Willema Roelofsa (1822–1897) i para przeniosła się do Belgii[1]. Ich dom stał się miejscem spotkań belgijskich i holenderskich malarzy[1]. Sientje zaczęła również malować[1]. W 1868 roku para przebywała na niemieckiej wyspie Norderney, gdzie Hendrik zainteresował się tematyką marynistyczną[1]. Po przeprowadzce do Hagi w 1869 roku Hendrik wynajął studio z widokiem na morze[1]. Sientje zaczęła pobierać lekcje rysunku u przyjaciela rodziny – malarza Christiaana d'Arnaud Gerkensa (1823–1892)[1]. Po śmierci syna Klaasa w 1871 roku Sientje całkowicie poświęciła się malarstwu[1].
Działalność artystyczna edytuj
Początkowo zajmowała się malarstwem pejzażowym i często pracowała z zaprzyjaźnionymi artystami[1]. Jej pejzaże charakteryzowały się bogatą, ciemną paletą i miały nastrojowy charakter[1]. Malowała również portrety i martwe natury z kwiatami i owocami[1]. Zaczęła wystawiać swoje prace 1872 roku, a jej obrazy pokazywano m.in. w Antwerpii, Londynie, Paryżu, Chicago, Nowym Jorku, Wenecji i Wiedniu[1]. Jej dwa pejzaże Hutten bij ondergaande zon (pol. „Chaty w zachodzącym słońcu”) oraz Heide bij Ede (pol. „Wrzosowisko koło Ede”) zdobyły brązowy medal na światowej wystawie w Paryżu w 1889 roku[1]. Sientje uważana była za przedstawicielkę impresjonistycznej szkoły haskiej[2].
Malarka należała do stowarzyszenia przyjaciół sztuki Pulchri Studio[1]. Utrzymywała kontakty z wieloma artystami, a od 1875 roku gromadziła wokół siebie młodych artystów, którym udziela lekcji[1].
W 1881 roku pomagała mężowi malować wielkoformatowe dzieło panoramiczne o powierzchni płótna 1680 m² – Panoramę Mesdag[1]. Prawdopodobnie namalowała (część) wioski Scheveningen lub dużą część wydm[1]. Sama Sientje jest przedstawiona na płótnie jako kobieta pod białym parasolem na plaży w Scheveningen[2].
Jej prace znajdują się m.in. w[1]: Rijksmuseum w Amsterdamie[3], Dordrechts Museum, Kunstmuseum Den Haag, Museum Mesdag w Hadze, Frans Hals Museum w Haarlem, Kröller-Müller Museum w Otterlo[4], Museum Boijmans Van Beuningen w Rotterdamie[5].
Działalność kolekcjonerska edytuj
Wraz z mężem stworzyła pokaźną kolekcję dzieł sztuki, obejmującą prawie 350 obrazów, akwareli, rysunków i rycin współczesnych jej artystów[1]. W 1887 roku dla przechowywania zbiorów para wybudowała przydomowe muzeum, a w 1903 roku przekazała kolekcję i muzeum państwu[1].
Za wkład w sztukę narodową Sientje została uhonorowana orderem Oranje-Nassau[1].
Chorowała na miażdżycę i zmarła 20 marca 1909 roku w Hadze[1].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac Klarenbeek 2014 ↓.
- ↑ a b Panorama Mesdag ↓.
- ↑ Rijksmuseum: Sientje van Houten. [w:] www.rijksmuseum.nl [on-line]. [dostęp 2020-03-14]. (ang.).
- ↑ Kröller-Müller Museum: Sientje Mesdag-van Houten (1834–1909), Landschap met schaapskooi. [w:] krollermuller.nl [on-line]. [dostęp 2020-03-14]. (niderl.).
- ↑ Museum Boijmans Van Beuningen: Sientje van Houten. [w:] www.boijmans.nl [on-line]. [dostęp 2020-03-14]. (ang.).
Bibliografia edytuj
- Hanna Klarenbeek: Houten, Sientje van (1834–1909). W: Digitaal Vrouwenlexicon van Nederland (DVN) [on-line]. 2014-01-13. (niderl.).
- Hendrik Willem Mesdag. [w:] Hendrik Willem Mesdag [on-line]. [dostęp 2022-03-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-02-16)]. (niderl.).
Linki zewnętrzne edytuj
- RKD – Netherlands Institute for Art History: Sientje Mesdag-van Houten. [w:] rkd.nl [on-line]. [dostęp 2020-03-14]. (ang.).
- The Mesdag Collection: strona oficjalna. [w:] www.demesdagcollectie.nl [on-line]. [dostęp 2020-03-14]. (ang.).