Sikora meksykańska

Sikora meksykańska[4] (Poecile sclateri) – gatunek małego ptaka z rodziny sikor (Paridae) występujący w Ameryce Północnej. Jest ptakiem osiadłym zamieszkującym wyżynne lasy i zarośla Meksyku i południowego krańca Stanów Zjednoczonych. Najczęściej jest spotykana na wysokich elewacjach w lasach iglastych albo sosnowo-dębowych, w srogie zimy migruje na niższe elewacje w poszukiwaniu pożywienia. Na ogół widziana w parach albo małych grupach, ale czasem, szczególnie zimą, wraz z innymi małymi ptakami tworzy duże stada.

Sikora meksykańska
Poecile sclateri[1]
(O. Kleinschmidt, 1897)
ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

sikory

Rodzaj

Poecile

Gatunek

sikora meksykańska

Synonimy
  • P[arus] sclateri O. Kleinschmidt, 1897[2]
Podgatunki
  • P. s. eidos (J.L. Peters, 1927)
  • P. s. garzai (A.R. Phillips, 1986)
  • P. s. sclateri (O. Kleinschmidt, 1897)
  • P. s. rayi (A.H. Miller & Storer, 1950)
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Zasięg występowania
Mapa występowania

Systematyka edytuj

Tak jak inne gatunki sikor z rodzaju Poecile czasem jest umieszczana w ogólnym rodzaju Parus, ale wyniki szerokich badań morfologiczno-genetycznych wyraźnie pokazują, że razem z innymi spokrewnionymi gatunkami sikor z północnej półkuli sikora meksykańska tworzy osobny rodzaj Poecile.

Wyróżniono cztery podgatunki P. sclateri[2][5]:

  • P. sclateri eidos – zamieszkuje północny Meksyk, skrajnie południowo-wschodnią Arizonę i skrajnie południowo-zachodni Nowy Meksyk.
  • P. sclateri garzai – zamieszkuje północno-wschodni Meksyk.
  • P. sclateri sclateri – zamieszkuje centralny Meksyk.
  • P. sclateri rayi – zamieszkuje południowy Meksyk.

Morfologia edytuj

Wygląd zewnętrzny
Ogólnie sikora meksykańska podobna jest do sikory jasnoskrzydłej i sikory górskiej – czarna „czapeczka”; duże białe policzki; boki i podskrzydle jasnoszare; skrzydła i ogon ciemnoszare; krótki czarny dziób; jedynie duży czarny „śliniaczek” i jasny brzuch może pomóc w odróżnieniu tego gatunku. Samice są ubarwione tak samo jak samce. Ptak ten posiada specyficzny głos i śpiew, i dzięki temu jest najłatwiej go odróżnić od innych bardzo podobnych sikor.
Rozmiary
Długość ciała 12,5 do 13,5 cm[2].
Masa ciała
Od 7,5 do 11 g[2].

Pożywienie edytuj

Tak jak większość sikor z rodzaju Poecile owady i ich larwy wiosną, latem i jesienią; nasiona i owoce drzew i innych roślin przez cały rok. Prawdopodobnie robi zapasy żywności na zimę tak jak inne z rodzaju Poecile.

Lęgi edytuj

Gniazdo
Wydłubuje dziuple albo zajmuje opuszczone dziuple innych ptaków i naturalne wgłębienia w drzewach nawet do 18 metrów nad ziemią. Samica buduje gniazdo o fundamentach z mchu, trawy i kawałków kory, dodając miękką sierść na samą górę.
Jaja, wysiadywanie i pisklęta
Samica składa od 5 do 8 (na ogół 6) owalnych brązowo kropionych białych jaj i wysiaduje je przez 11 do 14 dni. Przez następne 18 do 21 dni młode są karmione przez oboje rodziców, dopóki młode nie opuszczą gniazda.

Status edytuj

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych IUCN sikora meksykańska klasyfikowana jest jako gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern). W 2019 roku organizacja Partners in Flight szacowała liczebność populacji na około 2 miliony dorosłych osobników, a trend liczebności populacji oceniała jako umiarkowanie spadkowy[3].

Przypisy edytuj

  1. Poecile sclateri, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c d Gosler, A. & Clement, P.: Mexican Chickadee (Poecile sclateri). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2020. [dostęp 2020-04-25].
  3. a b Poecile sclateri, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  4. Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Paridae Vigors, 1825 - sikory - Tits, chickadees (wersja: 2020-07-21). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-12-15].
  5. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2021-12-15]. (ang.).

Bibliografia edytuj

  • Alderfer J.; 2005: Complete Birds Of North America; National Geographic Society.
  • Alderfer J., Dunn J.; 2006: National Geographic Field Guide to the Birds of North America, Fifth Edition; National Geographic Society.
  • Alsop, Fred J., III; 2001: Smithsonian Birds of North America, Western Region. DK Publishing, Inc., New York City.
  • Gill, F. B., Slikas, B., & Sheldon, F. H.. Phylogeny of titmice (Paridae): II. Species relationships based on sequences of the mitochondrial cytochrome-b gene. „Auk”. 122, s. 121–143, 2005. DOI: 10.1093/auk/122.1.121. (ang.). 
  • Kaufman K.; 2005: Field Guide to Birds of North America; Houghton Mifflin.

Linki zewnętrzne edytuj