Sokoły (powiat piski)

wieś w województwie warmińsko-mazurskim, powiecie piskim

Sokoły (niem. Falkendorf, do 1935 Sokollen) – osada w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Biała Piska[3].

Sokoły
osada
Państwo

 Polska

Województwo

 warmińsko-mazurskie

Powiat

piski

Gmina

Biała Piska

Strefa numeracyjna

87

Kod pocztowy

12-230[2]

Tablice rejestracyjne

NPI

SIMC

0755069

Położenie na mapie gminy Biała Piska
Mapa konturowa gminy Biała Piska, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Sokoły”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Sokoły”
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Sokoły”
Położenie na mapie powiatu piskiego
Mapa konturowa powiatu piskiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Sokoły”
Ziemia53°32′22″N 22°03′25″E/53,539444 22,056944[1]

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.

Historia edytuj

Sokoły Górskie - dawna wieś, powstała w ramach kolonizacji Wielkiej Puszczy. Wcześniej był to obszar Galindii. Obecnie obszar Gminy Biała Piska.

Wieś ziemiańska, (dobra służebne) w posiadaniu drobnego rycerstwa (tak zwani wolni), z obowiązkiem służby rycerskiej (zbrojnej), założona tuż przy granicy z Mazowszem, na wschód od wsi Cwaliny i Lisaki, na południe od wsi Mikuty, Kowalewo. W XV i XVI wieku w dokumentach zapisywana jako Sokoloffske, Seckeluschken

Przywilej lokacyjny został wystawiony 9 października 1428 r. przez Josta Struppergera komtura bałgijskiego i wójta natangijskiego, za wiedzą i wolą wielkiego mistrza Pawła von Rusdorfa. Dobra Sokoły nad rzeką Wincentą otrzymał Maciej Lisysun. Obejmowały one 30 łanów na prawie chełmińskim, z jedną służbą zbrojną na każde 10 łanów. Wolnizna od służby zbrojnej i płużnego wynosiła 15 lat, ale nie dotyczyła czynszu rekognicyjnego.

W 1557 r. karczma w Sokołach Górskich przejęta została przez Jana Blumsteina, po śmierci żony sędziego ziemskiego Macieja Sokołowskiego. Po śmierci sędziego ziemskiego Macieja Sokołowskiego i śmierci jego żony oraz jego brata Andrzeja, majątek przeszedł w ręce zięciów, to jest Jana Blumsteina i Jana Knebla oraz pozostałych synów Andrzeja.

W 1561 r. książę Albrecht odnowił przywilej lokacyjny na 30 łanów dla Mikołaja i Rafała Sokołowskich (synów Andrzeja) oraz ich krewnych. Zmieniono jednak prawo chełmińskie na prawo magdeburskie (z odmianą dla obojga płci) z obowiązkiem trzech służb zbrojnych. Potwierdzono także zwolnienie z innych obciążeń. Nadanie z 1561 r. potwierdziło podział Sokołów na dwa majątki po półtorej służby rycerskiej: Sokoły właściwe należały do rodziny Blumsteinów, natomiast Długi Kąt do rodziny Kneblów, zwanych wczesnej Hińcami (w 1541 nazwisko zapisywane jako Hainza, później Heintze, Hintze).


Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 126344
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1190 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)

Bibliografia edytuj

  • Grzegorz Białuński: Kolonizacja Wielkiej Puszczy (do 1568 roku) - starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie). Olsztyn, OBN, 2002, 237 str., ISBN 83-87643-97-1, ISSN 0585-3893