Solon Borglum
Solon Hannibal de la Mothe Borglum (ur. 22 grudnia 1868 w Ogden, zm. 31 stycznia 1922 w Stamford) – amerykański rzeźbiarz, młodszy brat rzeźbiarza Gutzona Borgluma, znany z przedstawień scen bitewnych oraz scen z życia kowbojów i Indian. Był autorem ponad 135 rzeźb.
 Solon Borglum ok. 1900, fotografia ze zbiorów Archives of American Art | |
| Imię i nazwisko |
Solon Hannibal de la Mothe Borglum[1] |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Narodowość |
amerykańska |
| Dziedzina sztuki | |
| Muzeum artysty |
Prescott Area Art Trust’s Solon H. Borglum |
| Ważne dzieła | |
| |
Życiorys edytuj
Młodość i edukacja edytuj
Solon Hannibal de la Mothe Borglum[1] urodził się 22 grudnia 1868 roku w Ogden w stanie Utah jako syn Jensa Mollera Haugaarda Borgluma i Christiny Mikkelsen. Miał brata, Gutzona[2]. Rodzice wyemigrowali z Danii do Ameryki w połowie lat 60. XIX wieku. Osiedlili się w Salt Lake City w stanie Utah, gdzie nawrócili się na mormonizm. Jens, Christina i jej siostra Ida żyli w związku poligamicznym, na co zezwalał ich kościół. Wkrótce po urodzeniu dwojga dzieci Jens i Christina postanowili rozwiązać swoje małżeństwo[3]. Gutzon i Solon w przyszłości poszli w ślady ojca, kontynuując tradycje rzeźbiarskie, natomiast w przeciwieństwie do rodziców nigdy nie zostali członkami Kościoła Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich[2].
W wieku około 15 lat podążył za bratem do Los Angeles, gdzie studiował sztukę. Został ranczerem w Nebrasce, co dostarczyło mu inspiracji do przyszłej twórczości. Gutzon nakłonił go do opuszczenia rancza i poświęcenia się wyłącznie sztuce[4]. Solon Borglum brał lekcje malarstwa w Omaha[5]. W latach 1895–1897 studiował w Cincinnati Art Academy skłaniając w kierunku rzeźby[4]. Efektem tego było 17 rzeźb koni, które wystawił w uczelni[5]. Jego wykładowca, Louis Rebisso, zorganizował mu wyjazd do Europy w celu dalszego kształcenia się[6].
Wyjazd do Europy edytuj
W 1897 roku Solon Borglum wyjechał do Paryża, gdzie studiował w Académie Julian pod kierunkiem Denysa Puecha[1]. Kolejnym jego nauczycielem był francuski rzeźbiarz Emmanuel Frémiet, poznany dzięki Augustusowi Saint-Gaudensowi[4]. W jego ówczesnych pracach uwidocznił się wpływ impresjonistycznych rzeźb Auguste’a Rodina[7]. Kiedy szkicował zwierzęta w Ménagerie du Jardin des Plantes, poznał innego rzeźbiarza amerykańskiego, Alexandra Phimistera Proctora. Mając w pamięci wspomnienia z amerykańskiego Zachodu zrealizował szereg rzeźb konnych (Lassoing Wild Horse, Stampede of Wild Horses i The Lame Horse)[7], które wystawiał na corocznych Salonach i sprzedawał kolekcjonerowi Theodore’owi B. Starrowi z Nowego Jorku[1]. Zyskał przydomek „le sculpteur de la prairie” („rzeźbiarz prerii”)[4].
W 1898 roku poślubił Francuzkę, Emmę Vignal. Zabrał ją podróż poślubną do Crow Creek Indian Reservation w Dakocie Południowej[4], gdzie oboje spędzili lato 1899 roku[1]. Wiele z jego wówczas zrealizowanych rzeźb ujawniło jego zrozumienie trudnej sytuacji Indian amerykańskich, zwracając uwagę krytyków[4].
Powrót do Stanów Zjednoczonych edytuj
W 1901 roku Solon Borglum powrócił do Stanów Zjednoczonych osiadając w pobliżu Norwalk w stanie Connecticut[1]. W tym samym roku został wybrany na członka National Sculpture Society[8]. W 1907 roku razem z żoną i dwojgiem dzieci, Paulem i Monicą, osiedlił się w Rocky Ranch w Silvermine[a]. Ich dom i pracownia Solona szybko stały się centrum kolonii artystycznej[4]. W latach 1906–1907 zrealizował pomnik konny, Rough Rider Bucky O'Neill, przedstawiający Williama Owena O'Neilla. O'Neill, były burmistrz Prescott i szeryf hrabstwa Yavapai, został zabity w 1898 roku jako kapitan Rough Riders. 3 lipca 1907 roku, w dziewiątą rocznicę bitwy, Solon Borglum uczestniczył w odsłonięciu rzeźby w Prescott. Monumentalne dzieło z brązu zostało obwołane najlepszym posągiem konnym w Stanach Zjednoczonych[9]. W 1911 roku Solon Borglum został członkiem stowarzyszonym National Academy of Design[8].
W 1913 roku wystawił 7 swoich rzeźb na Armory Show[7].
I wojna światowa edytuj
W okresie I wojnie światowej Solon Borglum służył w YMCA we Francji. Został odznaczony francuskim Krzyżem Wojennym[9]. Był odpowiedzialny za wydział rzeźby w systemie edukacyjnym Amerykańskiego Korpusu Ekspedycyjnego. Dzięki tej pracy zainteresował się edukacją, co doprowadziło go następnie do założenia American School of Sculpture[8].
Ostatnie lata życia edytuj
Korzystając ze swojego podręcznika artystycznego Sound Construction, nad którym pracował przez ostatnie dziesięć lat swojego życia, kierował założoną przez siebie szkołą aż do swojej śmierci[4]. Wśród jego ostatnich prac znalazły się: posąg do fontanny, Little Lady of the Dew, oraz dwie rzeźby Aspiration i Inspiration, przedstawiające dwóch Indian (te ostatnie zostały odsłonięte pośmiertnie w 1922 roku)[6]. Ogółem w trakcie swej kariery zrealizował ponad 135 prac rzeźbiarskich[2].
Śmierć edytuj
Solon Borglum zmarł 31 stycznia 1922 roku w Stamford Hospital w następstwie operacji appendektomii[10]. Został pochowany na Silvermine Cemetery w New Canaan[11].
W 1924 roku z inicjatywy National Sculpture Society zorganizowano w nowojorskim Union League Club pośmiertną wystawę jego prac[6].
Wystawy i odznaczenia edytuj
- 1900 – wystawa światowa Exposition Universelle w Paryżu (Srebrny Medal)[6],
- 1901 – Pan-American Exposition w Buffalo (Srebrny Medal)[6],
- 1904 – St. Louis World’s Fair w Saint Louis, dla której zrealizował między innymi 4 monumentalne grupy rzeźbiarskie (Indian Buffalo Dance, The Pioneer in a Storm, The Cowboy at Rest i Steps Toward Civilization[9]) oraz 9 mniejszych rzeźb z brązu. Za swój wkład otrzymał Złoty Medal[6],
- 1915 – Panama–Pacific International Exposition w San Francisco (rzeźba konna Pioneer)[6].
Zbiory edytuj
Zbiór prac Solona Borgluma oraz pamiątek z nim związanych (Solon H. Borglum Collection) znajduje się w Phippen Museum w Prescott, w stanie Arizona[12]
W 1973 roku fundacja Solon H. Borglum Sculpture and Education Fund zaprezentowała w New Britain Museum of American Art obszerną kolekcję prac Solona Borgluma i związanych z nim materiałów[4].
Uwagi edytuj
- ↑ Obszar niemunicypalny w Norwalk.
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f Tolles i Smith 2013 ↓, s. 150.
- ↑ a b c The Church of Jesus Christ of Latter-day Saints: Artists James T. Harwood, Gutzon and Solon Borglum, and Cyrus Dallin are said by some to be associated with the Church. Were they members?. www.lds.org. [dostęp 2018-08-26]. (ang.).
- ↑ Efram Burk w: American National Biography: Borglum, Solon Hannibal. www.anb.org. [dostęp 2018-08-26]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i New Britain Museum of American Art: Solon Hannibal Borglum: Sculptor of the Prairie. nbmaa.wordpress.com. [dostęp 2018-08-26]. (ang.).
- ↑ a b Smithsonian American Art Museum: Solon H. Borglum. americanart.si.edu. [dostęp 2018-08-26]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g Tolles 2001 ↓, s. 508.
- ↑ a b c J. Willard Marriott Library: Solon H. Borglum. www.lib.utah.edu. [dostęp 2018-08-26]. (ang.).
- ↑ a b c Gardner 1965 ↓, s. 103.
- ↑ a b c askART: Solon Hannibal Borglum. www.askart.com. [dostęp 2018-08-26]. (ang.).
- ↑ The New York Times: Solon H. Borglum Dies after Operation. timesmachine.nytimes.com. [dostęp 2018-08-26]. (ang.).
- ↑ Find a Grave: Solon Hannibal Borglum. www.findagrave.com. [dostęp 2018-08-26]. (ang.).
- ↑ Phippen Museum: Solon H. Borglum (1868-1922). www.phippenartmuseum.org. [dostęp 2018-08-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-08-26)]. (ang.).
Bibliografia edytuj
- Thayer Tolles, Thomas Brent Smith: The American West in Bronze, 1850–1925. New York: The Metropolitan Museum of Art, 2013. ISBN 978-1-58839-505-4. (ang.).
- (red.) Thayer Tolles: American Sculpture in the Metropolitan Museum of Art. Volume II: A catalogue of works by artists born between 1865 and 1885. New York: The Metropolitan Museum of Art, 2001. ISBN 0-87099-923-0. (ang.).
- Albert TenEyck Gardner: American Sculpture: A Catalogue of the Collection of the Metropolitan Museum of Art. New York: The Metropolitan Museum of Art, 1965. (ang.).