Wikipedia

Stanisław Rausz

Stanisław Władysław Rausz[1] (ur. 4 sierpnia 1896 w Krakowie, zm. 1940 w Kijowie) – podpułkownik łączności Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.

Stanisław Rausz
podpułkownik łączności podpułkownik łączności
Data i miejsce urodzenia

4 sierpnia 1896
Kraków

Data i miejsce śmierci

1940
Kijów

Przebieg służby
Siły zbrojne

Wojsko Polskie

Jednostki

2 Pułk Łączności
3 Grupa Łączności
1 Dywizja Piechoty Legionów
1 Batalion Telegraficzny
Armia „Prusy”

Stanowiska

dowódca łączności
dowódca batalionu

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa (kampania wrześniowa)

Odznaczenia
Krzyż Niepodległości Krzyż Walecznych (1920–1941, trzykrotnie) Złoty Krzyż Zasługi

Życiorys edytuj

Urodził się 4 sierpnia 1896 jako syn Władysława[2].

Brał udział w I wojnie światowej. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w listopadzie 1918 wstąpił do Wojska Polskiego. Walczył w wojnie polsko-bolszewickiej 1919–1920. 1 czerwca 1920 został awansowany do stopnia porucznika w służbie łączności. Następnie został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[3], a 1 grudnia 1924 został awansowany na stopień majora ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1924[4]. Został przydzielony do 2 pułku łączności. Jako oficer nadetatowy tej jednostki w latach od 1923 do 1925 był szefem Szefostwa Łączności w sztabie Dowództwa Okręgu Korpusu nr V w Krakowie[5][6]. Od 1927 do 1929 był dowódcą II batalionu w 2 pułku łączności[7]. W ramach wprowadzonej wiosną 1929 nowej organizacji wojsk łączności został mianowany w randze majora pierwszym oficerem sztabu 3 Grupa Łączności w Przemyślu[8]. 3 listopada 1931 Minister Spraw Wojskowych wydał rozkaz w sprawie reorganizacji wojsk łączności[9]. W ramach przeprowadzonej reorganizacji dowództwo 3 Grupy Łączności zostało zlikwidowane, a Stanisław Rausz został przeniesiony do dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr X z zachowaniem dotychczasowych dodatków służbowych[10]. W tym czasie odbył staż w 23 pułku artylerii lekkiej i w 58 pułku piechoty jako kandydat do Wyższej Szkoły Wojennej, jednak nie został zakwalifikowany do tej uczelni. W 1932 pozostawał w dyspozycji DOK nr X[11], a w grudniu tego roku został odkomenderowany do sztabu 1 Dywizji Piechoty Legionów w Wilnie, gdzie mianowano go dowódcą łączności dywizji. 1 stycznia 1936 został awansowany na stopień podpułkownika. Został mianowany dowódcą 1 batalionu telegraficznego w Zegrzu

Po wybuchu II wojny światowej w czasie kampanii wrześniowej był na stanowiskach dowódcy łączności w dowództwie i sztabie Armii „Prusy”, następnie w dowództwie Grupy Armii gen. Stefana Dęba-Biernackiego. Brał udział w walkach na Lubelszczyźnie. Po agresji ZSRR na Polskę z 17 września 1939 na terenach wschodnich II Rzeczypospolitej został aresztowany przez Sowietów. Został przewieziony do więzienia przy ulicy Karolenkiwskiej 17 w Kijowie. Tam został zamordowany przez NKWD prawdopodobnie na wiosnę 1940. Jego nazwisko znalazło się na tzw. Ukraińskiej Liście Katyńskiej opublikowanej w 1994 (został wymieniony na liście wywózkowej 56/3-89 oznaczony numerem 2442)[12]. Ofiary tej części zbrodni katyńskiej zostały pochowane na otwartym w 2012 Polskim Cmentarzu Wojennym w Kijowie-Bykowni[13].

Ordery i odznaczenia edytuj

Upamiętnienie edytuj

16 listopada 2011, w ramach akcji „Katyń... pamiętamy” / „Katyń... Ocalić od zapomnienia”, przy Zespół Szkół Ekonomicznych nr 3 im. Eugeniusza Kwiatkowskiego w Krakowie został zasadzony Dąb Pamięci honorujący Stanisława Rausza[17][18].

Uwagi edytuj

Przypisy edytuj

  1. ↑ W ewidencji Wojska Polskiego był określany jako „Stanisław Władysław Rausz” w 1923, następnie jako „Stanisław I Rausz” (1924, 1928, 1932). W ewidencji był także oficer rezerwy piechoty, „Stanisław Rausz”.
  2. ↑ Stanisław Rausz. wbh.wp.mil.pl. [dostęp 2020-12-21].
  3. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 968.
  4. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 885.
  5. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 94, 960.
  6. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 52, 877.
  7. ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 613, 621.
  8. ↑ Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych z 27 kwietnia 1929 r., Nr 9, s. 117, 129.
  9. ↑ Eugeniusz Kozłowski, Wojsko Polskie 1936–1939..., s. 197.
  10. ↑ Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych z 23 marca 1932 r., Nr 6, s. 240.
  11. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 268, 482.
  12. ↑ Ukraińska Lista Katyńska. Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, 1994. s. 78. [dostęp 2014-10-27].
  13. ↑ Ryszard Czarnecki: Czwarty Katyń. ryszardczarnecki.blog.onet.pl, 2015-10-12. [dostęp 2015-11-18].
  14. ↑ M.P. z 1931 r. nr 260, poz. 352 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  15. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 94.
  16. ↑ M.P. z 1936 r. nr 66, poz. 131 „za zasługi w służbie wojskowej”.
  17. ↑ Aktualności. zse-3.krakow.pl. [dostęp 2014-12-09].
  18. ↑ Uroczystości z udziałem Prezydenta Miasta i Kuratora Oświaty w Krakowie. katyn-pamietam.pl, 6 grudnia 2014. [dostęp 2014-12-09].

Bibliografia edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Stanisław_Rausz&oldid=68457407”