Stefan Suszyński
Stefan Suszyński (ur. 27 grudnia 1871?/8 stycznia 1872 w majątku Bahrynów w powiecie orszańskim, zm. 23 grudnia 1941 w obozie pracy Dolinka k. Karagandy) – pułkownik kawalerii Armii Imperium Rosyjskiego oraz generał dywizji Wojska Polskiego. Odznaczony Orderem Virtuti Militari.
| |
 generał dywizji
| |
| Data i miejsce urodzenia |
8 stycznia 1872 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
23 grudnia 1941 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1894–1927 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Stanowiska |
dowódca |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
        
| |
.jpg)
Życiorys edytuj
Od 1894 w służbie wojskowej. Ukończył Oficerską Szkołę Kawalerii w Twerze i w 1905 Szkołę Wojskową w Petersburgu. Przeszedł kolejne szczeble dowódcze w jednostkach. Podczas I wojny światowej, w stopniu rotmistrza, dowodził szwadronem, pułkiem i brygadą kawalerii na froncie niemieckim. Pułkownik z 1916. Odznaczył się w walkach, za co był wyróżniany orderami.
W grudniu 1917 jako dowódca przystąpił do organizacji 2 pułku ułanów w I Korpusie Polskim w Rosji. W kwietniu 1918 objął dowództwo 1 pułku ułanów i sprawował je do lipca.
Od listopada 1918 w Wojsku Polskim, początkowo jako szef Sekcji Remontów Departamentu Organizacyjno Mobilizacyjnego Ministerstwa Spraw Wojskowych. Uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej. 15 czerwca 1919 objął dowództwo V Brygady Jazdy. W kwietniu 1920 otrzymał nominację na stanowisko dowódcy VII Brygady Jazdy, na którym 1 maja 1920 został zatwierdzony w stopniu generała podporucznika z dn. 1 kwietnia 1920 roku. Od sierpnia do grudnia 1920 dowodził VIII Brygadą Jazdy. W styczniu 1921 został wyznaczony na stanowisko komendanta miasta stołecznego Warszawy (jego zastępcą był płk Stanisław Piotr Nowakowski)[1][2]. Równocześnie pełnił funkcję przewodniczącego komisji weryfikacyjnej dla oficerów korpusów wschodnich i byłej armii rosyjskiej. Był także członkiem Oficerskiego Trybunału Orzekającego. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu generała brygady ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[3]. 1 grudnia 1924 awansował na stopień generała dywizji ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1924 i 12. lokatą w korpusie generałów[4]. Podczas przewrotu majowego opowiedział się po stronie rządu i organizował w Warszawie opór przeciwko piłsudczykom. Fakt ten zadecydował o jego późniejszej, przedwczesnej dymisji. Z dniem 30 kwietnia 1927 został przeniesiony w stan spoczynku. Osiadł w Warszawie[5].
Po agresji Niemiec na Polskę we wrześniu 1939 wyruszył na wschód. 7 listopada 1939 w Wilnie został aresztowany przez NKWD. Był więziony w Białymstoku, Mińsku, Orszy i Witebsku, a następnie został przewieziony do łagru Dolinka, wchodzącego w skład Karłagu. W obozie pracował w cegielni. W sierpniu 1941 przebywał w szpitalu obozowym. 9 grudnia 1941 odwiedził go tam ppłk Henryk Jacyna z dowództwa PSZ w ZSRR. Dwa tygodnie później, 22/23 grudnia 1941 zmarł w szpitalu tamże[6]. Został pochowany na cmentarzu położonym kilometr od Dolinki.
Ordery i odznaczenia edytuj
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 6682 (1922)[7]
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (2 maja 1922)[8]
- Krzyż Walecznych (dwukrotnie: po raz drugi 1921)[9]
- Złoty Krzyż Zasługi (10 sierpnia 1924)[10]
- Krzyż Wielki Orderu Korony Rumunii (Rumunia)
- Komandor Orderu Orła Białego (Jugosławia)
- Komandor Orderu Korony Włoch (Włochy, zgoda Naczelnika Państwa w 1922)[11]
- Oficer Orderu Legii Honorowej (III Republika Francuska)
- Medal Zwycięstwa („Médaille Interalliée”)
Przypisy edytuj
- ↑ Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923, s. 1457.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924, s. 1325.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923, s. 120.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924, s. 117.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928, s. 878.
- ↑ Wykaz poległych i zmarłych żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na obczyźnie w latach 1939–1945. Londyn: Instytut Historyczny im. Gen. Sikorskiego, 1952, s. 356.
- ↑ Wiadomości bieżące. Z miasta. Nowi kawalerowie Virtuti militari. „Kurjer Warszawski”, s. 5, Nr 147 z 31 maja 1922.
- ↑ Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 21.
- ↑ Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych L. 1983 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 38, poz. 1812)
- ↑ M.P. z 1924 r. nr 192, poz. 594 „za pełną poświęcenia i z narażeniem życia niesioną pomoc ofiarom wybuchu w Cytadeli warszawskiej w dniu 13 października 1923 r. oraz za ratowanie zagrożonego mienia państwowego”.
- ↑ Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 6, s. 237
Bibliografia edytuj
- Roczniki Oficerskie 1923, 1924, 1928.
- Zdzisław Nicman, Gen. dyw. Stefan Suszyński (1872–1941), „Polska Zbrojna”.
- T. Kryska-Karski, S. Żurakowski, Generałowie Polski Niepodległej, Editions Spotkania, Warszawa 1991.
- H.P. Kosk, Generalicja polska, t. 2, Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, Pruszków 2001.
- Jarosław Szlaszyński, 1 Pułk Ułanów Krechowieckich im. płk. Bolesława Mościckiego, Augustów-Suwałki 2015, ISBN 978-83-61494-92-8.
Linki zewnętrzne edytuj
- mmkoszalin.eu – Płyty mojego dziadka. mmkoszalin.eu. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-02)].
- Сушинский Стефан Игнатьевич