Strzępiak krótkotrzonowy

gatunek grzybów należący do rodziny strzępiakowatych

Strzępiak krótkotrzonowy (Inocybe langei R. Heim) – gatunek grzybów należący do rodziny strzępiakowatych (Inocybaceae)[1].

Strzępiak krótkotrzonowy
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

strzępiakowate

Rodzaj

strzępiak

Gatunek

strzępiak krótkotrzonowy

Nazwa systematyczna
Inocybe langei R. Heim
Encyclop. Mycol., 1 Le Genre Inocybe (Paris): 335 (1931)
Obraz mikroskopowy

Systematyka i nazewnictwo

edytuj

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Inocybe, Inocybaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Synonimy[2]:

  • Inocybe langei f. major J.E. Lange 1938
  • Inocybe langei f. major Singer 1936
  • Inocybe langei var. heterosporoides Reumaux 1983
  • Inocybe langei var. major Singer 1936

Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r.[3], Andrzej Nespiak opisał ten gatunek pod nazwą strzępiak Langego[4].

Morfologia

edytuj
Kapelusz

Średnica 2,5–3 cm, początkowo stożkowaty, potem płasko rozpostarty z niewielkim garbkiem w kształcie brodawki. Brzeg początkowo podgięty, potem prosty i nieco wygięty ku górze. Powierzchnia początkowo wełnista lub na szczycie włóknista, przy brzegu popękana na małe i zupełnie przylegające łuseczki. Czasami (rzadziej) bywa pasemkowata lub włóknista. Barwa od żółtawoochrowej do płowej, na szczycie zawsze ciemniejsza, zwykle brązowochrowa. Niektóre owocniki maja słaby pomarańczowy lub miedziany odcień[4].

Blaszki

Wycięte i przyrośnięte, z blaszeczkami, czasem rozwidlone. Początkowo białawe, szarobeżowe lub nieco ochrowe, potem ochrowe, rzadziej ze słabym oliwkowym odcieniem. Ostrza równe lub faliste, szczerbate i orzęsione[4].

Trzon

Wysokość 2–3 cm, grubość 2–8 mm, mniej więcej walcowaty, dołem nieco zgrubiały ze słabo wyróżniającą się bulwką. Powierzchnia o barwie od nieco żółtawej lub ochrowej do płowej i silnie oszroniona, z wyjątkiem podstawy, która jest włóknista lub prawie gładka[4].

Miąższ

Białawy lub brudnobiały, rzadziej z czerwonawym odcieniem[4].

Cechy mikroskopowe

Zarodniki 6,5–10 × 4,5–6,5 µm, jajowate, rzadziej nieco gruszkowate, z dzióbkiem. Podstawki 28–30 × 7–8 µm. Cheilocystydy i pleurocystydy 40–68 × 11–21 µm z kryształkami. Ich ściana w wodorotlenku amonu barwi się na żółto. Kaulocystydy z kryształkami lub bez. Ich ściana w wodorotlenku amonu również barwi się na żółto[4].

Występowanie i siedlisko

edytuj

Znane jest występowanie strzępiaka krótkotrzonowego w niektórych krajach Europy[5]. W piśmiennictwie naukowym na terenie Polski do 2003 r. podano jedno stanowisko w Poznaniu[3]. Nowe stanowisko podano w 2018 r. w ogrodzie roślin leczniczych Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego[6]. Rozprzestrzenienie i częstość występowania tego gatunku w Polsce nie są znane[3].

Grzyb mikoryzowy. Rośnie pod drzewami liściastymi[4].

Przypisy

edytuj
  1. a b Index Fungorum [online] [dostęp 2020-02-17] (ang.).
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2020-02-16].
  3. a b c Władysław Wojewoda, Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1
  4. a b c d e f g Andrzej Nespiak, Grzyby. Tom XIX. Strzępiak (Inocybe), Warszawa – Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Marie Curie Skłodowskiej, 1990, ISBN 83-01-08749-8
  5. Index Fungorum [online] [dostęp 2020-02-03] (ang.).
  6. Marcin S. Wilga, Mirosław Wantoch-Rekowski, Grzyby wielkoowocnikowe i śluzowce ogrodu roślin leczniczych Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, Przegląd Przyrodniczy XXIX, 1 (2018): 21-33