Wikipedia

Stylaria

Gatunek pierścienicy z podgromady skąposzczetów

Stylaria[3][4] (Stylaria lacustris (Linnaeus, 1767)[2]) – gatunek wolno żyjącej wodnej[5][3][4] pierścienicy z rodziny Naididae z podgromady skąposzczetów[2]. Zwierzę można łatwo rozpoznać po długim, skierowanym do przodu czułku znajdującym się na główce[6][3].

Stylaria
Stylaria lacustris[1]
(Linnaeus, 1767)[2]
ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

pierścienice

Gromada

siodełkowce

Podgromada

skąposzczety

Rodzina

Naididae

Podrodzina

najadowate

Rodzaj

Stylaria

Gatunek

stylaria

Rozmieszczenie edytuj

Stylaria jest rozpowszechniona w Europie, Afryce, Azji, Ameryce Północnej[4], Ameryce Południowej[7] i Australii[8]. W Polsce jest liczna w całym kraju[4], również na wybrzeżu Bałtyku[3][4].

Występowanie edytuj

Stylaria zamieszkuje wody słodkie płynące i stojące[4]. Występuje też na wybrzeżu Bałtyku[4] w wodzie o zasoleniu do 7,5‰[3].

Można ją spotkać na roślinach[3] lub pływającą wśród nich w planktonie[5][3]. Występuje też na dnie[3] lub w mule[4].

Budowa edytuj

Stylaria, podobnie jak inne skąposzczety, ma ciało wydłużone[4]. Zbudowane jest ono z około 15-30 segmentów[9]. Według części źródeł osiąga długość do 18 mm[4], według innych ok. 10 mm, natomiast łańcuszek osobników tworzący się podczas rozmnażania się bezpłciowego ok. 15 mm[10]. Zwierzę jest przejrzyste, koloru brunatnawego[4]

Pierwszych 5 segmentów oraz ostatni są wyspecjalizowane, pomiędzy nimi znajduje się nieokreślona liczba pozostałych segmentów[9].

Stylarię można łatwo rozpoznać[3] po bardzo długim, skierowanym do przodu czułku, znajdującym się na płacie głowowym (główce[3])[4]. Wyrostek ten jest bardzo ruchliwy[3]. Nosi on nazwę proboscis. Znajduje się na prostomium[9][11][12]. Prostomium jest to pierwszy segment ciała pierścienic (płat przedgębowy, akron)[13].

U stylarii na prostomium[9] umieszczona jest też zwykle para plamek ocznych[3] (oczy[4][9]).

Prawie na każdym segmencie z wyjątkiem pierwszego[9] (drugiego[4]) i ostatniego ma pęczki szczecin[4][9]:

  • 2 grzbietowe, każdy zawierający po 1-3[11] szczeciny włosowate[4] i 3-4[11] igłowate[4].
Szczeciny włosowate wystają na boki, są bardzo długie[3]. Pęczki grzbietowe występują na segmentach od VI do przedostatniego[9].
  • 2 brzuszne, w każdym po 4-14[11] szczecin wygiętych podwójnie (esowato)[4][11], dwuząbkowych (widełkowatych[3])[4].
Te są znacznie krótsze[3]. Pęczki brzuszne występują na segmentach od II do przedostatniego[9].

Ponadto na segmencie VI zwierzę ma dwie pary szczecin przekształcone w prącie[3][9].

Rozmnażanie się edytuj

Stylaria wytwarza w ciągu roku kilka pokoleń bezpłciowych (rozmnażających się bezpłciowo) i jedno pokolenie płciowe (rozmnażające się płciowo)[4].

Bezpłciowe edytuj

Przez większą część roku stylaria rozmnaża się bezpłciowo, przez podział poprzeczny[3][4]. Osobniki bezpłciowe żyją około 1 miesiąca[4]. Tą drogą wytwarzanych jest kilka pokoleń rocznie[4]. Osobniki bezpłciowe dzielą się poprzecznie na dwa lub więcej[3] potomnych, tworzących początkowo łańcuszek (kolonię zooidów[3]), który następnie rozpada się na pojedyncze osobniki[4].

Płciowe edytuj

Ostatnie pokolenie powstałe w wyniku podziału rozmnaża się płciowo. Ma to miejsce jesienią. Osobniki płciowe żyją 1–2 miesiące[4]. Wytwarzają na V–VII segmencie siodełko[3][9]. Otoczone śluzem kokony z jajami przyczepiają do roślin[3]. Kokony te zimują[4].

Tryb życia edytuj

Stylaria jest zwierzęciem bardzo ruchliwym[5][3], sprawnie pływa[5][4] wykonując wężykowate ruchy[3].

Odżywia się zielenicami, okrzemkami i detrytusem. Zielenic, w przeciwieństwie do okrzemek, niemal nie przyswaja, ale pobiera je w większej ilości i być może rekompensuje w ten sposób słabsze przyswajanie[14].

Ma zdolność do regeneracji nawet kilkudziesięciu procent ciała[15].

Przypisy edytuj

  1. ↑ Stylaria lacustris, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. ↑ a b c Stylaria lacustris (Linnaeus, 1767). WoRMS - World Register of Marine Species. [dostęp 2017-06-30]. (ang.).
  3. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w Ludwik Żmudziński: Świat zwierzęcy Bałtyku. Wyd. drugie zmienione. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1990, s. 96. ISBN 83-02-02374-4.
  4. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa Mieczysław Górny, Andrzej Kaczanowski, Janina Kaczanowska, Jerzy Prószyński, Jan Maciej Rembiszewski, Mirosław Stankiewicz, Wojciech Staręga, Teresa Sulgostowska, Zuzanna Stromenger, Tomasz Umiński, Ludwik Żmudziński: Bezkręgowce. Zbigniew Chrzanowski (red.). Wyd. I. Warszawa: PW Wiedza Powszechna, 1976, seria: Mały słownik zoologiczny.
  5. ↑ a b c d Anna Stańczykowska: Zwierzęta bezkręgowe naszych wód. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1979, s. 246-247, 86, 234. ISBN 83-02-00153-8.
  6. ↑ E. H. Harper. Notes on Regulation in Stylaria Lacustris. „Biological Bulletin”. 6 (4), s. 173-190, marzec 1904. The University of Chicago Press. DOI: 10.2307/1535723. [dostęp 2017-06-30]. (ang.). 
  7. ↑ Laura C. Armendáriz. Population dynamics of Stylaria lacustris (Linnaeus, 1767) (Oligochaeta, Naididae) in Los Talas, Argentina. „Hydrobiologia”. 438, s. 217–226, 2000. Kluwer Academic Publishers. DOI: 10.1023/A:1004139622036. [dostęp 2017-06-30]. (ang.). 
  8. ↑ Adrian Pinder. Tools for identifying selected Australian aquatic oligochaetes (Clitellata: Annelida). „useum Victoria Science Reports”. 13, s. 1–26, 2010. [dostęp 2017-06-30]. (ang.). 
  9. ↑ a b c d e f g h i j k Peter J. Hayward, John S. Ryland: Handbook of the Marine Fauna of North-West Europe. Oxford University Press, 2017. ISBN 0-19-954944-3. [dostęp 2017-06-30]. (ang.).
  10. ↑ Jan Igor Rybak: Bezkręgowe zwierzęta słodkowodne; Przewodnik do rozpoznawania. Wyd. nowe. Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN, 2000, s. 26-27. ISBN 83-01-13168-3.
  11. ↑ a b c d e R.O. Brinkhurst: Guide to the Freshwater Aquatic Microdrile Oligochaetes of North America; Canadian Special Publication of Fisheries and Aquatic Sciences 84. Ottawa: Department of Fisheries and Oceans, 1986. ISBN 0-660-11924-2. [dostęp 2017-06-30]. (ang.).
  12. ↑ Zoologia; Bezkręgowce. Eugeniusz Grabda (red.). Wyd. drugie zmienione. T. 2 część 1. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo naukowe, 1985, s. 66-67. ISBN 83-01-05178-7.
  13. ↑ Czesław Jura: Bezkręgowce. Zarys morfologii, systematyki, filogenezy. Wyd. drugie zmienione. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo naukowe, 1983, s. 135. ISBN 83-01-04489-6.
  14. ↑ B. Streit. A note on the nutrition of Stylaria lacustris (Oligochaeta: Naididae). „Hydrobiologia”. 61 (3), s. 273–276, listopad 1978. DOI: 10.1007/BF00044453. [dostęp 2017-06-30]. (ang.). 
  15. ↑ Anita Kaliszewicz. Sublethal predation on Stylaria lacustris: a study of regenerative capabilities. „Hydrobiologia”. 501 (1-3), s. 83–92, 2003. DOI: 10.1023/A:1026207419281. (ang.). 

Linki zewnętrzne edytuj

Zdjęcia stylarii:

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Stylaria&oldid=72990947”