Szlumbergera ucięta

Szlumbergera ucięta
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	goździkopodobne
Rząd	goździkowce
Rodzina	kaktusowate
Rodzaj	szlumbergera
Gatunek	szlumbergera ucięta
	Nazwa systematyczna
	Schlumbergera truncata (Haw.) Moran; Gentes Herb. 8:329. 1953
Synonimy
	Epiphyllum truncatum Haw; Zygocactus truncatus (Haw.) K. Schum.;
	Epiphyllum truncatum Haw; Zygocactus truncatus (Haw.) K. Schum.;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; narażony na wyginięcie
	Multimedia w Wikimedia Commons

Szlumbergera ucięta, zygokaktus ucięty, epifyllum ucięte^{[potrzebny przypis]}, epifylum zimowe, bierwion zimowy^[5] (Schlumbergera truncata (Haw.) Moran) – gatunek rośliny z rodziny kaktusowatych. W stanie dzikim występuje w tropikalnych lasach Ameryki Południowej w okolicach Rio de Janeiro w Brazylii^[6].

Morfologia edytuj

Łodyga: Jest to pędowy sukulent o silnie spłaszczonych pędach z brzegu ząbkowanych. Człony pędowe rozgałęziają się widlasto. Brak liści^[5].
Kwiaty: Kwiaty osiągające do 7 cm średnicy powstają na brzegach pędów. Okwiat wielolistkowy, czerwonego koloru (u odmian też białego, pomarańczowoczerwonego lub fioletowoczerwonego). Kwiaty zawierają liczne pręciki i pojedynczy słupek^[5].
Owoce: Jagody^[5].

Zastosowanie edytuj

Popularna roślina doniczkowa, zwłaszcza jej liczne kultywary (mieszańce). Szlumbergera ucięta, uprawiana jest jako roślina doniczkowa od 1816/1817, najpierw w Anglii, kiedy to przywieziono do Kew Garden w Londynie pierwszy egzemplarz pochodzący z tropikalnego lasu z okolic Rio de Janeiro. Na Zachodzie odmiany uprawne Schlumbergera truncata nazywane są zazwyczaj Kaktusem Bożego Narodzenia, często też Kaktusem listopadowym, a w USA Kaktusem dziękczynienia i występują masowo w sprzedaży późną jesienią, kiedy kwitną^{[potrzebny przypis]}.

W Polsce kwitnie w miesiącach grudzień–styczeń. Gatunek botaniczny posłużył do utworzenia szeregu mieszańców, z reguły uprawianych jako formy szczepione na przedstawicielach rodzaju drzewidło^[7].

Przypisy edytuj

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-05-07] (ang.).
↑ Schlumbergera truncata. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2009-10-03]. (ang.).
↑ Schlumbergera truncata, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ZbigniewZ. Podbielkowski ZbigniewZ., Słownik roślin użytkowych, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1989, s. 87, ISBN 83-09-00256-4, OCLC 69595653 .
↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2013-01-30].
↑ Jan Riha, Rudolf Subik: Encyklopedia kaktusów. Warszawa: Polska Oficyna Wydawnicza BGW, 1992. ISBN 83-7066-424-5.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-05-07] (ang.).

[3] Schlumbergera truncata. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2009-10-03]. (ang.).

[iucn-4] Schlumbergera truncata, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[podbiel-5] ZbigniewZ. Podbielkowski ZbigniewZ., Słownik roślin użytkowych, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1989, s. 87, ISBN 83-09-00256-4, OCLC 69595653 .

[grin-6] Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2013-01-30].

[7] Jan Riha, Rudolf Subik: Encyklopedia kaktusów. Warszawa: Polska Oficyna Wydawnicza BGW, 1992. ISBN 83-7066-424-5.

[5]

[6]

[1]

[2]

[3]

[4]

[7]