Tarczówka pomarańczowa

Tarczówka pomarańczowa (Aleurodiscus aurantius (Pers.) J. Schröt.) – gatunek grzybów z rodziny skórnikowatych '(Stereaceae)[1].

Tarczówka pomarańczowa
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

gołąbkowce

Rodzina

skórnikowate

Rodzaj

tarczówka

Gatunek

tarczówka pomarańczowa

Nazwa systematyczna
Aleurodiscus aurantius (Pers.) J. Schröt.
Krypt.-Fl. Schlesien (Breslau) 3.1(25–32): 429 (1888) [1889]

Systematyka i nazewnictwo edytuj

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Aleurodiscus, Stereaceae, Russulales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy opisał go w 1794 r. Christiaan Hendrik Persoon nadając mu nazwę Corticium aurantium. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1888 r. Joseph Schröter[1].

Ma 11 synonimów. Niektóre z nich:

  • Acanthophysium aurantium (Pers.) G. Cunn. 1963
  • Hypochnus marchandii (Pat.) Pat. 1900[2].

Polską nazwę zaproponował Władysław Wojewoda, w 2003 r.[3]

Morfologia edytuj

Owocnik

Rozpostarty, ściśle przylegający do podłoża, o grubości 0,1–0,3 mm, o skórzastej konsystencji. Powierzchnia blada z pomarańczowym odcieniem[4].

Cechy mikroskopowe

System strzępkowy monomityczny. Strzępki z prostymi przegrodami, cienkościenne, o średnicy 2,5-4 µm. Podstawki około 60 × 15 µm z czterema sterygmami o długości około 15 µm. Występują szkieletocystydy o zmiennym kształcie, wąskie z zaokrąglonym wierzchołkiem lub szersze i bardziej zaokrąglone, zwężające się od podstawy do długiego trzonu z wierzchołkiem paciorkowatym, gładkim lub tylko zwężającym się. Protoplazma jest żółtawa (ciemnieje w sulfovanilinie), co ułatwia odróżnienie cystyd od podstawek. Dendrohyfidy liczne, bogato rozgałęzione i pokryte kryształami – w niektórych przypadkach tak licznie, że są mniej lub bardziej ukryte za warstwą kryształów. Bazydiospory elipsoidalne do kulistych, około 20 × 13 µm, amyloidalne, drobno kolczaste[4].

Gatunki podobne

Zewnętrznie bardzo podobna jest powłocznica olszowa (Peniophora erikssonii), ale zupełnie różni się mikroskopowo[4].

Występowanie edytuj

Tarczówka pomarańczowa występuje w Ameryce Północnej i Południowej, Europie, Rosji, Australii i na Nowej Zelandii. Najliczniejsze stanowiska podano w Europie[5]. W Polsce W. Wojewoda w 2003 r. przytoczył tylko 2 stanowiska i to bardzo dawne (podane przez J. Schrötera w 1898 r. w Zielonej Górze i Strzelcach Opolskich)[3]. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski jako gatunek na terenie Polski wymarły[6].

Nadrzewny grzyb saprotroficzny. Na terenie Polski znaleziony na gałązkach róży dzikiej i jeżyny[3], w Danii także na cisach[4].

Przypisy edytuj

  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2022-04-11].
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2022-04-11].
  3. a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
  4. a b c d Thelephora aurantia Fr., „Syst. Mycol.”, 1, Mycobank, 1821, s. 445 [dostęp 2022-04-11].
  5. Miejsca występowania Aleurodiscus aurantius na świecie (mapa) [online] [dostęp 2022-04-11].
  6. Zbigniew Mirek i inni, Czerwona lista roślin i grzybów Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, PAN, 2006, ISBN 83-89648-38-5.