Tetum (lud)

lud timorski

Tetum, także: Tetun, Tetu, Teto, Belu, Belolud żyjący w centralnej części wyspy Timor, rozdzielonej na dwa kraje: Timor Wschodni i Indonezję. Ich populacja wynosi ok. 650 tys. osób. Ich mową ojczystą jest język tetum z rodziny austronezyjskiej. Część z nich wyznaje islam sunnicki, inni są zaś chrześcijanami, przede wszystkim katolikami[1]. Są zróżnicowani pod względem kulturowym, dzielą się na szereg podgrup[2].

Tetum
Ilustracja
Populacja

650 tys.

Miejsce zamieszkania

wyspa Timor (Timor Wschodni, Indonezja)

Język

tetum, indonezyjski

Religia

islam, chrześcijaństwo (katolicyzm), wierzenia tradycyjne

Grupa

ludy austronezyjskie

Przodkowie ludności Tetum osiedlili się na wyspie w XIV–XV w. Wymieszali się z miejscową ludnością, po części ją wypierając[1].

Zajmują się rolnictwem ręcznym (ryż, kukurydza, sorgo, pszenica, warzywa, rośliny strączkowe, owoce), hodowlą zwierząt, zbieractwem, leśnictwem, rybołówstwem, rzemiosłem (kowalstwo, tkactwo, plecionkarstwo, wytwarzanie ręcznej ceramiki). Mają rozwinięty folklor muzyczny i taneczny. W życiu codziennym kultywują tradycyjne wierzenia. Utrzymuje się także społeczność wiejska, podział na niewielkie rodziny[1]. Struktura społeczna u grup wschodnich opiera się na matrylinearnym systemie pokrewieństwa, u grup wschodnich dominuje zaś system patrylinearny[3].

Przypisy edytuj

  1. a b c A. A. Biernowa: Tietumy. W: Walerij Aleksandrowicz Tiszkow (red.): Narody i rieligii mira: encykłopiedija. Moskwa: Bolszaja rossijskaja encykłopiedija, 1998, s. 527. ISBN 978-5-85270-155-8. OCLC 40821169. (ros.).
  2. David Hicks: Tetum. [w:] Encyclopedia of World Cultures Supplement [on-line]. Encyclopedia.com, 2020-02-19. [dostęp 2020-03-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-03-10)]. (ang.).
  3. Tetum. everyculture.com. [dostęp 2020-03-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-03-10)]. (ang.).