Tilapia Marii

gatunek ryb z rodziny pielęgnicowatych

Tilapia Marii[3] (Pelmatolapia mariae) – gatunek słodko- i słonawowodnej, roślinożernej ryby okoniokształtnej z rodziny pielęgnicowatych (Cichlidae). Gatunek typowy rodzaju Pelmatolapia. Użytkowany gospodarczo jako ryba konsumpcyjna, komercyjnie poławiany dla potrzeb akwarystyki. Dzięki wysokiej płodności, agresywnym zachowaniom oraz plastyczności ekologicznej stał się gatunkiem inwazyjnym i znaczącym szkodnikiem na obszarach introdukcji.

Tilapia Marii
Pelmatolapia mariae[1]
(Boulenger, 1899)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Podgromada

promieniopłetwe

Rząd

okoniokształtne

Rodzina

pielęgnicowate

Podrodzina

Pseudocrenilabrinae

Plemię

Tilapiini

Rodzaj

Pelmatolapia

Gatunek

tilapia Marii

Synonimy
  • Tilapia mariae Boulenger, 1899
  • Tilapia dubia Lönneberg, 1904
  • Tilapia meeki Pellegrin, 1911
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]

Występowanie edytuj

Afryka Zachodnia i Środkowa – od Wybrzeża Kości Słoniowej po Nigerię. Gatunek szeroko rozprzestrzeniony w przybrzeżnych lagunach oraz w dolnym biegu rzek. Zasiedla wody stojące i płynące, nad skalistym lub mulistym dnem. Został introdukowany między innymi w Australii i Stanach Zjednoczonych, gdzie zaaklimatyzował się i wytworzył stabilne populacje[2].

Budowa edytuj

Ciało krótkie, głębokie. Głowa zaokrąglona, z małym otworem gębowym. Oczy czerwone. Ubarwienie górnej części ciała zmienne, zależne od wieku ryby – od żółtawo-zielonego u młodych osobników po ciemnooliwkowe u dojrzałych. Przez boki ciała przebiega od 5 do 9 pionowych pasów, w środkowej części przechodzących w ciemniejsze plamy.

Dorosłe osobniki osiągają przeciętnie około 17 cm, maksymalnie 39 cm długości całkowitej (TL). Największa odnotowana masa ciała wynosi 1,36 kg[4].

Rozród edytuj

P. mariae uzyskuje dojrzałość płciową przy długości ciała 10–15 cm. Samica składa na podłożu 600–3300 sztuk ikry. Rodzice opiekują się zarodkami i młodymi do osiągnięcia przez nie około 3 cm długości[2][4].

Klasyfikacja edytuj

Gatunek ten zaliczony został do rodzaju Tilapia. Jego pozycja filogenetyczna została zakwestionowana badaniami molekularnymi[5], które sugerują, że nie jest on blisko spokrewniony z Tilapia s. s. Został przeniesiony do rodzaju Pelmatolapia, dla którego jest typem nomenklatorycznym[6].

Przypisy edytuj

  1. Pelmatolapia mariae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c Pelmatolapia mariae, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  3. Wally Kahl, Burkard Kahl, Dieter Vogt: Atlas ryb akwariowych. Przekład: Henryk Garbarczyk i Eligiusz Nowakowski. Warszawa: Delta W–Z, 2000, s. 208. ISBN 83-7175-260-1.
  4. a b Pelmatolapia mariae. (ang.) w: Froese, R. & D. Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. fishbase.org [dostęp 9 lutego 2019]
  5. Schwarzer et al. The root of the East African cichlid radiations. „BMC Evolutionary Biology”. 9, s. 186, 2009. DOI: 10.1186/1471-2148-9-186. (ang.). 
  6. R. Fricke, W. N. Eschmeyer, R. van der Laan (eds): Catalog of Fishes: genera, species, references (electronic version). California Academy of Sciences. [dostęp 2019-02-09]. (ang.).