Tragedia na Łużnikach
Tragedia na Łużnikach – panika podczas opuszczania stadionu, która wybuchła 20 października 1982 na stadionie Łużniki w Moskwie, pod koniec meczu 1/16 Pucharu UEFA między Spartakiem Moskwa a holenderskim zespołem HFC Haarlem.
 Stadion na Łużnikach z okresu tragedii | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejsce | |
| Rodzaj zdarzenia |
stratowanie |
| Data |
20 października 1982 |
| Ofiary śmiertelne |
oficjalna 66[1], rzeczywista nieznana |
| Ranni |
61[2] |
Położenie na mapie Moskwy  | |
Położenie na mapie Rosji  | |
 55°42′56″N 37°33′13″E/55,715556 37,553611
| |
Przebieg edytuj
Na rewanżowy mecz 1/16 Pucharu UEFA Spartak Moskwa – HFC Haarlem przyszło ok. 15 tys. widzów (stadion na Łużnikach mieścił wówczas 80 tys. widzów). Udostępniono tylko dwa sektory, A i C, znajdujące się po przeciwnych stronach stadionu. Kibice wybrali znajdujący się w pobliżu stacji metra sektor C, mogący pomieścić 22 tys. widzów[2]. Pod koniec spotkania, po bramce strzelonej na 2:0 przez Szwiecowa, w korytarzu prowadzącym z trybuny do wyjścia zapanowała panika i ludzie zaczęli tratować jedni drugich. Sytuację pogarszał fakt, że schody były oblodzone i ośnieżone[3]. Dodatkowo, według twierdzeń świadków, milicja odcięła powrót na sektor[3]. Według świadków panika wybuchła po tym, jak milicjanci zaganiali kibiców do wyjścia. Powodem agresywnego zachowania milicji mógł być fakt, że podczas meczu byli prowokowani śnieżkami i butelkami przez kibiców[4], często znajdujących się pod wpływem alkoholu[2]. Zginęło co najmniej 66 osób a 61 zostało rannych. Po 13 dniach od tragedii ciała zostały zwrócone rodzinom i pochowane podczas masowego pogrzebu[1].
Informacja edytuj
Dzień po meczu w gazecie „Wieczerniaja Moskwa” ukazała się kilkuzdaniowa notatka, w której poinformowano społeczeństwo o nieszczęśliwym zdarzeniu wśród kibiców związanym z trudnościami podczas opuszczaniu stadionu. Liczby ofiar nie podano; następny tekst ukazał się w gazecie „Sowietskij sport” w kwietniu 1989, a więc w okresie pierestrojki i głasnosti, w którym liczbę zabitych oceniono na 340[4].
Skutki edytuj
Czterem osobom postawiono zarzut zaniedbania: trzem członkom zarządu stadionu i jednemu milicjantowi, zabezpieczającemu trybunę. Przed sądem stanęli dwaj zarządcy, pozostali oskarżeni nie mogli wziąć udziału w procesie ze względów zdrowotnych. Oskarżeni skorzystali z dobrodziejstw amnestii. Proces nie odpowiedział na wiele wątpliwości dotyczących tragedii[4].
Upamiętnienie edytuj
Na stadionie na Łużnikach od 1992 istnieje pomnik upamiętniający zdarzenie. Jest to płaskorzeźba kobiecej twarzy na tle stadionu z zarwaną trybuną[4]. Piłkarze HFC Haarlem wpłacili 3500 funtów na utrzymanie pomnika[1].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c Jonathan Wilson: After England, more tears fall on Moscow's plastic pitch. The Guardian, 2007-10-22. [dostęp 2018-07-15]. (ang.).
- ↑ a b c V. Zaikhin: Трагедия в Лужниках. Факты и вымысел. Izvestia, 1989-07-20. [dostęp 2018-07-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-09-15)]. (ros.).
- ↑ a b Jim Riorda: Moscow's secret tragedy - hundreds of fans crushed to death. The Guardian, 2008-05-04. [dostęp 2018-07-15]. (ang.).
- ↑ a b c d Paweł Wilkowicz: Mundial 2018. Było zimno, ślisko, krew, pełno zduszonych ciał i połamanych kości. Jeden z dowódców akcji na Łużnikach zapytał: - Ile jest ofiar? - 66. - To akurat. Niech więcej nie będzie. sport.pl, 2018-07-15. [dostęp 2018-07-15].