Trzcianka-Kolonia (województwo świętokrzyskie)
Trzcianka-Kolonia (do 31 grudnia 2001 roku Kolonia Trzcianka[5]) – kolonia w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie staszowskim, w gminie Osiek[4].
| kolonia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość |
150,9 m n.p.m. |
| Liczba ludności (2009) |
89[2] |
| Strefa numeracyjna |
15 |
| Kod pocztowy |
28-221[3] |
| Tablice rejestracyjne |
TSZ |
| SIMC |
0802060[4] |
Położenie na mapie gminy Osiek  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego  | |
Położenie na mapie powiatu staszowskiego  | |
 50°28′44″N 21°24′19″E/50,478889 21,405278[1]
| |
W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie tarnobrzeskim.
W sąsiedztwie wsi przebiega szerokotorowa linia kolejowa nr 65 (tzw. LHS), natomiast bezpośrednio przez wieś przebiega droga gminna nr 4233017 i 4233018 do Sworonia, nr 4233020 do Turska Wielkiego, nr 4233021 do Ossali i nr 4233022 do Trzcianki.
Historia edytuj
Trzcianka-Kolonia utworzona została z części ówczesnych dóbr Ossala przed rokiem 1827. Był to wówczas folwark Trzcianna (nazywany też Trzcianką Folwarczną). W roku 1827 jego rozległość ogólna to 643 morgi w tym: 315 mórg gruntów ornych i ogrodów, 138 mórg łąk, 16 mórg pastwisk, 7 mórg wody, 150 mórg lasu, 17 mórg nieużytków; jak i 15 budynków drewnianych; stosuje się płodozmian 7–polowy, posiada las nieurządzony oraz młyn. Drogą sprzedaży oddzielono po 1874 z obszaru folwarku 86 mórg[6].
W 1886 roku ówczesna parafia Niekrasów należała do ówczesnego dekanatu sandomierskiego (ale dawniej jeszcze do dekanatu staszowskiego) i liczyła wówczas 2 230 dusz[7].
Nie jest też wymieniana jako samodzielna wioska wchodząca w skład gminy Tursko w 1892, z urzędem gminy w Strużkach. Wówczas to sądem okręgowym dla gminy był IV Sąd Okręgowy w Staszowie (tam też była stacja pocztowa). Stanowiła wówczas część posiadłości dworskich. Gmina miała 8 781 mórg rozległości ogółem (w tym 5 083 mórg włościańskich) i 4 613 mieszkańców (w tym 14 proc. pochodzenia żydowskiego, tj. 63 żydów)[6].
W okresie 20. międzywojennego od obecnego sioła Bargielka, aż za Dom Ludowy do zakrętu ulokowana była osobna wieś Trzcianka Las, która ze względu II wojny światowej i drewnianej zabudowy zanikła, a po części jej dawne włości włączono w skład obecnej Trzcianki-Kolonii i Trzcianki wsi.
W czasie II wojny światowej 9 stycznia 1943 r. w zasadzce zorganizowanej przez Niemców w Trzciance zginął Władysław Jasiński „Jędruś”, legendarny dowódca partyzancki.
Demografia edytuj
Współczesna struktura demograficzna kolonii Trzcianka-Kolonia na podstawie danych z lat 1995-2009 według roczników GUS, z prezentacją danych z 2002 roku[2]:
Tabela 1.1 Poziom populacji wioski w przedziałach wiekowych[2] WYSZCZEGÓLNIENIE J.
m.POPULACJA MIESZKAŃCÓW
(w przedziałach wiekowych w 2002 roku)OGÓŁEM 0-9 10-19 20-29 30-39 40-49 50-59 60-69 70-79 80+ I. OGÓŁEM os. 100 18 11 12 18 8 13 9 9 2 – odsetek % 100 18 11 12 18 8 13 9 9 2 1. WEDŁUG PŁCI A. Mężczyzn os. 48 8 2 6 12 4 7 5 2 2 – odsetek % 48 8 2 6 12 4 7 5 2 2 B. Kobiet os. 52 10 9 6 6 4 6 4 7 – – odsetek % 52 10 9 6 6 4 6 4 7 –
Rysunek 1.1 Piramida populacji – struktura płci i wieku wioski
Tabela 1.2 Poziom populacji wioski w grupach wiekowych WYSZCZEGÓLNIENIE J.
m.POPULACJA MIESZKAŃCÓW
(w grupach wiekowych w 2002 roku)OGÓŁEM Mężczyzn Kobiet I. OGÓŁEM os. 100 48 52 – odsetek % 100 48 52 1. W WIEKU A. Przedprodukcyjnym os. 28 10 18 – odsetek % 28 10 18 B. Produkcyjnym os. 56 33 23 – odsetek % 56 33 23 a. mobilnym os. 34 19 15 – odsetek % 34 19 15 b. niemobilnym os. 22 14 8 – odsetek % 22 14 8 C. Poprodukcyjnym os. 16 5 11 – odsetek % 16 5 11
Dawne części wsi – obiekty fizjograficzne edytuj
W latach 70. XX wieku przyporządkowano i opracowano spis lokalnych części integralnych dla Trzcianki Folwarcznej – obecnie to kolonia Trzcianka-Kolonia, zawarty w tabeli 1[8].
Tabela 1. Wykaz urzędowych nazw miejscowych i obiektów fizjograficznych Nazwa wsi – miasta Nazwy części wsi
– miastaNazwy obiektów fizjograficznych
– charakter obiektuI. Gromada TURSKO WIELKIE
- Trzcianka Folwarcz-
na
- Gilówka
- Kolonia-Tursko Małe
- Gilówka – pole
- Jeziórka – pole, łąka
- Krzywda – łąka
- Morga – pole
- Pastwisko – pastwisko
- U Sabatki – łąka
Przypisy edytuj
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 140763
- ↑ a b c Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS, 2011, demografia.stat.gov.pl [dostęp 2011-05-04]. (pol.).
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1297 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ Dz.U. z 2001 r. nr 153, poz. 1772, s. 12710.
- ↑ a b Filip Sulimierski (red. naczelny), Bronisław Chlebowski (red.): Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Nakładem Władysława Walewskiego do końca tomu X. Od tomu XI, z zasiłku Kasy pomocy dla osób pracujących na polu naukowem imienia D-ra Mianowskiego. T. XII. Warszawa: Druk „WIEKU” Nowy-Świat Nr. 61, 1892, s. 540, 657.
- ↑ Filip Sulimierski (red. naczelny), Bronisław Chlebowski (red.), Władysław Walewski (red.): Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Nakładem Władysława Walewskiego. T. VII. Warszawa: Druk „WIEKU” Nowy-Świat Nr. 61, 1886, s. 78.
- ↑ Leon Kaczmarek (red. nauk. zeszytu), Witold Taszycki (red. nauk. wyd.): Urzędowe Nazwy miejscowości i obiektów fizjograficznych. 33. Powiat staszowski województwo kieleckie. Komisja ustalania nazw miejscowości i obiektów fizjograficznych (do użytku służbowego). Z: 33. Warszawa: Urząd Rady Ministrów. Biuro do Spraw Prezydiów Rad Nadzorczych, 1970, s. 66, 77-96.