Tunel Pośredni w Wielkiej Skale

Tunel Pośredni w Wielkiej Skale – rodzaj jaskini w Dolinie Będkowskiej na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej[1]. Znajduje się w obrębie wsi Bębło w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Wielka Wieś[2].

Tunel Pośredni w Wielkiej Skale
Plan jaskini
Plan jaskini
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Położenie

Dolina Będkowska, Zaklęty Mur

Długość

5 m

Deniwelacja

0

Wysokość otworów

427 m n.p.m.

Wysokość otworów
nad dnem doliny

47 m

Ekspozycja otworów

ku NW, SSW

Kod

J.Olk.I-07.42

Położenie na mapie gminy Wielka Wieś
Mapa konturowa gminy Wielka Wieś, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Tunel Pośredni w Wielkiej Skale”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Tunel Pośredni w Wielkiej Skale”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Tunel Pośredni w Wielkiej Skale”
Położenie na mapie powiatu krakowskiego
Mapa konturowa powiatu krakowskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Tunel Pośredni w Wielkiej Skale”
Ziemia50°11′21″N 19°46′06″E/50,189167 19,768333
Strona internetowa

Opis jaskini

edytuj

Jest to tunel znajdujący się w skale, która w przewodniku wspinaczkowym Pawła Haciskiego ma nazwę Zaklęty Mur[3], a w portalu wspinaczkowym i na zamontowanych przy skale tablicach informacyjnych zwana jest Murem Skwirczyńskiego[4]. Podchodząc bardzo stromym żlebem po prawej stronie Zaklętego Muru mijamy znajdujący się na wysokości około 7 m nad podstawą skały Tunel Wysoki w Wielkiej Skale. 5 m wyżej znajduje się górny otwór Tunelu Pośredniego w Wielkiej Skale. Ma on wysokość 0,4 m i szerokość 0,5 m. Znajduje się za nim próg skalny, poniżej którego jest niewielka salka z drugim, dolnym otworem o trójkątnym przekroju, wysokości 1,5 m i szerokości 3 m. Znajduje się ona pod dużym blokiem skalnym tworzącym okap. Od salki tej prowadzi wejście do niewielkiego korytarzyka[1].

Tunel powstał w późnojurajskich wapieniach na ukośnej szczelinie, której przebieg zmienił się w wyniku późniejszego osiadania głazów. Nacieków brak, namulisko dość obfite, złożone z gruzu wapiennego zmieszanego z iłem. Tunel jest w pełni widny i poddany wpływom środowiska zewnętrznego. Na jego ścianach rozwijają się glony, mchy i porosty[1].

Tunel po raz pierwszy został opisany przez A. Górnego w listopadzie 2009 r.. Jego plan sporządził M. Pruc[1].

W Zaklętym Murze znajduje się wiele jaskiń: Jaskinia Główna w Wielkiej Skale, Komin w Wielkiej Skale, Szczelina przy Wielkiej Turni, Szczelina w Wielkiej Skale, Tunel Niski w Wielkiej Skale, Tunel Pośredni w Wielkiej Skale, Tunel Wysoki w Wielkiej Skale, Tunelik obok Szczeliny w Wielkiej Skale, Zaklęty Komin, Zaklęty Korytarzyk, Zaklęty Balkon[5].

 
Dolny otwór pod blokiem skalnym

Przypisy

edytuj
  1. a b c d Andrzej Górny, Tunel Pośredni w Wielkiej Skale, [w:] Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2021-06-21].
  2. Geoportal. Mapa topograficzna i lotnicza [online] [dostęp 2021-06-20].
  3. Paweł Haciski, Jura Południowa. Przewodnik wspinaczkowy, Warszawa: Wydawnictwo Ring, 2015, ISBN 978-83-937960-0-7.
  4. Baza topo wspinaczkowego portalu górskiego [online] [dostęp 2021-06-21].
  5. Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2021-06-21].