Ulica Wiosny Ludów w Katowicach

ulica w Katowicach

Ulica Wiosny Ludów w Katowicach – ulica w katowickiej dzielnicy Szopienice-Burowiec. Łączy Szopienice z Szabelnią przez Drugie Szopienice. Prowadzi do granicy z Mysłowicami[2]. Wzdłuż całego biegu drogi zlokalizowane są tory tramwajowe. Przedłużeniem drogi w Mysłowicach jest ul. Bernarda Świerczyny[3].

ulica Wiosny Ludów
Szopienice-Burowiec
Ilustracja
zabudowania przy ul. Wiosny Ludów
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Miejscowość

Katowice

Długość

1612 m[1]

Przebieg
0m plac Powstańców Śląskich
ul. ks. bpa Herberta Bednorza
ul. Lwowska
ul. Obrońców Westerplatte
50m skwer Haliny Lerman
100m ul. Józefy Kantorówny
225m ul. Ciesielska
300m ul. Ratuszowa
625m ul. Przelotowa
685m linia kolejowa 1
850m park Antona Uthemanna
1135m ul. Szabelniana
1200m ul. Wytapiaczy
1290m ul. Chemiczna
1612m D-43 granica miasta (Mysłowice)
ul. Bernarda Świerczyny
Położenie na mapie Katowic
Mapa konturowa Katowic, blisko prawej krawędzi u góry znajduje się punkt z opisem „ulica Wiosny Ludów”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „ulica Wiosny Ludów”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „ulica Wiosny Ludów”
Ziemia50°15′40,6″N 19°06′22,7″E/50,261276 19,106315

Opis edytuj

 
Ulica Wiosny Ludów w dwudziestoleciu międzywojennym (ówczesna ul. 3 Maja)
 
Dawny szopienicki ratusz przy ul. Wiosny Ludów 24
 
Tablica upamiętniająca Józefę Kantorównę na fasadzie budynku Szkoły Podstawowej nr 42 przy ul. Wiosny Ludów 22 w Katowicach-Szopienicach
 
Tablica upamiętniająca Hilarego Krzysztofiaka na fasadzie budynku przy ul. Wiosny Ludów 5

Droga istniała już w XVIII wieku jako trakt z Dąbrówki Małej i Siemianowic do Mysłowic; została zaznaczona na mapie z 1746, zamieszonej w wydrukowanym w Norymberdze Atlas Silesiae[4]. Na przełomie XVII i XVIII wzdłuż niej, pomiędzy Szopienicami a Mysłowicami, zlokalizowano kolonię Szabelnia, w której znajdowała się wytwórnia szabel[5]. W XIX wieku główna część Szopienic ukształtowała się wzdłuż dzisiejszych ul. Wiosny Ludów, ul. Morawa i ul. L. Zamenhofa[6][7]. Do 1924 roku w rejonie ulicy istniał folwark Antoniów, którego ostatnie zabudowania przetrwały do lat 50. XX wieku[7]. W dwudziestoleciu międzywojennym, przy dzisiejszej ul. Wiosny Ludów (ówczesna ul. 3 Maja), wzniesiono rausz dla gminy Szopienice oraz budynki mieszkalne, zaprojektowane przez architekta Tadeusza Michejdę[8]. Od 2006 do 2007 roku trwała rozbudowa Szkoły Podstawowej nr 42 przy ul. Wiosny Ludów 22 – wartość inwestycji wyniosła około 2,3 mln zł[9]. W 2009 roku spłonął budynek przy ul. Wiosny Ludów 111; jego pozostałości zostały rozebrane[10].

W budynku przy ul. Wiosny Ludów 5 w 1926 roku urodził się Hilary Krzysztofiak – grafik i malarz. W 2010 roku na fasadzie tego budynku odsłonięto pamiątkową tablicę, ku czci Krzysztofiaka[11][12].

Ulica ma długość 1 612 m i powierzchnię 12 154 m²[1]. Z badań, przeprowadzonych w 2007 roku na zlecenie Urzędu Miasta Katowice wynika, że natężenie ruchu na ulicy w godzinie popołudniowego szczytu wynosi 322 pojazdów[13]. Ulicą Wiosny Ludów kursują linie autobusowe i tramwajowe ZTM.

W 2014 roku Rada Miasta Katowice terenowi zielonemu w Szopienicach przy ul. Wiosny Ludów nadała nazwę Park Antona Uthemanna[14].

Obiekty i instytucje edytuj

Przy ul. Wiosny Ludów znajdują się następujące historyczne obiekty[15]:

  • dom mieszkalny z oficynami (ul. Wiosny Ludów 2, róg z ul. J. Kantorówny), wzniesiony na początku XX wieku w stylu modernizmu;
  • kamienica mieszkalna (ul. Wiosny Ludów 4), wybudowana na początku XX wieku w stylu modernizmu/historyzmu;
  • modernistyczna kamienica mieszkalna (ul. Wiosny Ludów 8–10), pochodząca z początku XX wieku;
  • domy mieszkalne (ul. Wiosny Ludów 13, 47, 49);
  • narożna kamienica mieszkalna (ul. Wiosny Ludów 19, róg z ul. Ciesielską), pochodząca z początku XX wieku, posiada cechy stylu modernizmu;
  • szkoła z budynkiem mieszkalnym (ul. Wiosny Ludów 22), pochodząca z 1898 roku, wzniesiona w stylu historyzmu ceglanego prostego;
  • dawny ratusz Szopienic (ul. Wiosny Ludów 24), wybudowany w latach 1927–1928[16][17] w stylu późnego modernizmu z elementami art déco; budowniczym ratusza i pierwszym naczelnikiem Szopienic był Franciszek Bieniosek[17]; obecnie w obiekcie mieści się ośrodek zdrowia[17]; obiekt wpisano do rejestru zabytków 2 lipca 2020 roku (nr rej. A/668/2020)[18];
  • zespół bloków mieszkalnych (ul. Wiosny Ludów 26, 28, 30, 32), wybudowany w latach 30. XX wieku w stylu funkcjonalizmu, projektantem zespołu mieszkalnego był architekt Tadeusz Michejda[8];
  • kamienica mieszkalna (ul. Wiosny Ludów 41), wzniesiona na początku XX wieku w stylu funkcjonalistycznym;
  • modernistyczne kamienice mieszkalne (ul. Wiosny Ludów 43, 45), wybudowane na początku XX wieku;
  • domy mieszkalne/kamienice (ul. Wiosny Ludów 50, 56), pochodzące z końca XIX wieku, posiadające cechy stylu historyzmu ceglanego;
  • domy mieszkalne hutniczego osiedla robotniczego (ul. Wiosny Ludów 52, 54, ul. Wytapiaczy 1, 2), wzniesione w 1923 roku w stylu modernistycznym;
  • blok/kamienica (ul. Wiosny Ludów 59/59a), z początku XX wieku, posiada cechy stylu modernistycznego i historyzmu prostego;
  • dom mieszkalny z zabudową gospodarczą (ul. Wiosny Ludów 62), wzniesiony pod koniec XIX wieku w stylu historyzmu ceglanego prostego;
  • kamienny krzyż przydrożny z figurą (ul. Wiosny Ludów obok nr 71), został wystawiony w 1863 roku, posiada cechy stylu historyzmu;
  • narożna kamienica mieszkalna (ul. Wiosny Ludów 83, róg z ul. Chemiczną), wybudowana na początku XX wieku w stylu historyzmu ceglanego prostego.

Przy ul. Wiosny Ludów swoją siedzibę mają (stan na 2011 rok)[19]: Szkoła Podstawowa nr 42 im. Józefy Kantorówny (ul. Wiosny Ludów 22)[6][13]; imię Kantorówny uzyskała w 2007 roku[20]), firmy i przedsiębiorstwa handlowo-usługowe, Przedszkole Miejskie nr 56.

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b Urząd Miasta Katowice: Plan zimowego utrzymania dróg na sezon 2009/2010. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-09-12]. (pol.).
  2. Raport o stanie miasta Katowice 2005. Urząd Miasta Katowice. [dostęp 2011-09-12].
  3. Katowice - Plan miasta, wyd. Demart SA, Warszawa 2009/2010.
  4. Lech Szaraniec: Osady i osiedla Katowic. Katowice: Oficyna "Artur", 1996, s. 16, 17. ISBN 83-905115-0-9.
  5. Lech Szaraniec: Osady i osiedla Katowic. Katowice: Wydawnictwo Naukowe "Śląsk", 2010, s. 340. ISBN 978-83-7164-636-2.
  6. a b Urząd Miasta Katowice: Lokalny Program rewitalizacji miasta Katowice na lata 2007-2013. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-09-12]. (pol.).
  7. a b Lech Szaraniec: Osady i osiedla Katowic. Katowice: Wydawnictwo Naukowe "Śląsk", 2010, s. 343. ISBN 978-83-7164-636-2.
  8. a b Lech Szaraniec: Osady i osiedla Katowic. Katowice: Wydawnictwo Naukowe "Śląsk", 2010, s. 346. ISBN 978-83-7164-636-2.
  9. Urząd Miasta Katowice: Rozbudowa Szkoły Podstawowej nr 42 przy ulicy Wiosny Ludów 22 w Katowicach (pol.) www.bip.um.katowice.pl [dostęp 2011-09-12]
  10. Urząd Miasta Katowice: Odpowiedź na interpelację w sprawie rozbiórki budynku przy ul. Wiosny Ludów 111 (pol.) www.bip.um.katowice.pl [dostęp 2011-09-12]
  11. Władza nie potrafi z ludźmi rozmawiać (pol.) www.katowice.gazeta.pl [dostęp 2011-09-12]
  12. Fryzjer musi ustąpić miejsca malarzowi (pol.) www.katowice.gazeta.pl [dostęp 2011-09-12]
  13. a b Urząd Miasta Katowice: Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, Cz. 1, Uwarunkowania zagospodarowania przestrzennego. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-09-12]. (pol.).
  14. UCHWAŁA NR IV/14/14 RADY MIASTA KATOWICE z dnia 17 grudnia 2014 r. w sprawie nadania placowi położonemu na terenie miasta Katowice nazwy "Park Antona Uthemanna" (pol.) bip.katowice.eu [dostęp 2018-01-01]
  15. Urząd Miasta Katowice: Wartości dziedzictwa kulturowego (załącznik 1.9). www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-09-12]. (pol.).
  16. Michał Bulsa, Ratusze Janowa i Szopienic, czyli dwa gmachy użyteczności publicznej we wschodnich Katowicach, wpisane do rejestru zabytków w 2020 roku, „Wiadomości Konserwatorskie Województwa Śląskiego” 2021, t. 13, s. 270, 271.
  17. a b c Wędrówka po Szopienicach (pol.) www.katowice.eu [dostęp 2011-09-12]
  18. Wykaz wpisanych obiektów do rejestru zabytków w okresie od 1 stycznia 1999 r. do 3 lipca 2020 r.. wkz.katowice.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-10-08)]. (pol.) wkz.katowice.pl [dostęp 2020-07-03]
  19. Spis firm na ulicy Wiosny Ludów w mieście Katowice (pol.) www.katalog.pf.pl [dostęp 2011-09-12]
  20. Michał Bulsa: Ulice i place Katowic. Katowice: Prasa i Książka, 2012, s. 198. ISBN 978-83-933-665-8-3. (pol.).