Ustawa o kołach gospodyń wiejskich
Ustawa z dnia 9 listopada 2018 r. o kołach gospodyń wiejskich – polska ustawa uchwalona przez Sejm RP, która określa formy i zasady dobrowolnego zrzeszania się w kołach gospodyń wiejskich (KGW), tryb ich zakładania oraz organizację kół gospodyń wiejskich działających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
| Państwo | |
|---|---|
| Data wydania |
9 listopada 2018 |
| Miejsce publikacji | |
| Tekst jednolity | |
| Data wejścia w życie |
29 listopada 2018 |
| Rodzaj aktu | |
| Przedmiot regulacji | |
| Status |
obowiązujący |
| Ostatnio zmieniony przez | |
| Wejście w życie ostatniej zmiany |
1 stycznia 2024 |
| Zastrzeżenia dotyczące pojęć prawnych | |
Ustawa składa się z 37 artykułów oraz wzoru statutu koła gospodyń wiejskich, który stanowi załącznik do ustawy. Ustawa o kołach gospodyń wiejskich zmieniła 6 aktów prawnych i wydano do niej 4 akty wykonawcze. Znowelizowano ją w 2019, 2020, 2021 i 2023 roku.
Regulacje prawne dotyczące kół gospodyń wiejskich edytuj
Przed 2018 rokiem edytuj
Od 11 października 1982 roku do 29 listopada 2018 roku przepisy dotyczące kół gospodyń wiejskich były regulowane przez rozdział 4 w art. 22 ustawy z dnia 8 października 1982 r. o społeczno-zawodowych organizacjach rolników[1]. Przepisy odnosiły się – obok KGW – do kółek rolniczych, rolniczych zrzeszeń branżowych, związków rolników, kółek i organizacji rolniczych oraz związków rolniczych zrzeszeń branżowych[1].
Ustawa z 2018 roku[2] edytuj
W 2018 r. przyjęto ustawę o kołach gospodyń wiejskich, która określiła formy i zasady dobrowolnego zrzeszania się w kołach gospodyń wiejskich, tryb ich zakładania oraz organizację kół gospodyń wiejskich[2].
Wg ustawy koła gospodyń wiejskich są dobrowolną, niezależną od administracji rządowej i jednostek samorządu terytorialnego, samorządną społeczną organizacją mieszkańców wsi, wspierającą rozwój przedsiębiorczości na wsi i aktywnie działającą na rzecz środowisk wiejskich.
Koło gospodyń wiejskich reprezentuje interesy i działa na rzecz poprawy sytuacji społeczno-zawodowej kobiet wiejskich oraz ich rodzin, a także wspiera wszechstronny rozwój terenów wiejskich.
Cele funkcjonowania kół gospodyń wiejskich określone w ustawie edytuj
Koło gospodyń wiejskich biorą pod uwagę następujące cele:
- prowadzić działalność społeczno-wychowawczą i oświatowo-kulturalną w środowiskach wiejskich
- prowadzić działalność na rzecz wszechstronnego rozwoju obszarów wiejskich
- wspierać rozwój przedsiębiorczości kobiet
- inicjować i prowadzić działania na rzecz poprawy warunków życia i pracy kobiet na wsi
- upowszechniać i rozwijać formy współdziałania, gospodarowania i racjonalne metody prowadzenia gospodarstw domowych
- reprezentować interesy środowiska kobiet wiejskich wobec organów administracji publicznej
- rozwijać kulturę ludową w tym w szczególności kultury lokalną i regionalną
Zrzeszenia i związki kół gospodyń wiejskich edytuj
W ustawie wskazano, że koła gospodyń wiejskich mogą współpracować i współdziałać ze sobą w zakresie realizacji zadań. Na zasadzie dobrowolności mogą zrzeszać się i tworzyć związki kół gospodyń wiejskich. Związek kół gospodyń wiejskich może być utworzony z inicjatywy co najmniej dwóch KGW, które zadeklarują członkostwo w związku w drodze uchwały podjętej przez zebrania członków tych kół.
Podstawowym zadaniem związku kół gospodyń wiejskich jest zapewnienie zrzeszonym w nim kołom pomocy w realizacji zadań statutowych, rozwijanie ich działalności oraz reprezentowanie interesów kół gospodyń wiejskich w kraju i za granicą.
Krajowy rejestr kół gospodyń wiejskich edytuj
Koło gospodyń wiejskich podlegają obowiązkowi wpisu do Krajowego Rejestru Kół Gospodyń Wiejskich. Rejestr prowadzony jest przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Koło gospodyń wiejskich nabywa osobowość prawną dopiero po dokonania wpisu do rejestru. Wpis do rejestru upoważnia KGW do ubiegania się o pomoc finansową z budżetu państwa. Maksymalny limit wydatków z budżetu państwa na rzecz KGW określony został w 2018 r. na poziomie 90 mln zł. W ustawie określono, że organem wyższego, stopnia w sprawie przyznawania tej pomocy, w stosunku do prezesa ARiMR jest minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego[2].
Proces legislacyjny edytuj
Rządowy projekt ustawy wpłynął do Sejmu 25 września 2018 roku[3]. Trzy dni później projekt został skierowany do I czytania. 2 października 2018 roku odbyło się I czytanie projektu ustawy, po którym projekt został skierowany do prac w komisjach sejmowych. Prace w komisjach sejmowych trwały do 3 października. 3 października 2018 roku posłanka Teresa Hałas przedstawiła sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, w którym Komisja wniosła o uchwalenie projektu ustawy. Jeszcze tego samego dnia odbyło się II czytanie projektu ustawy, po którym projekt został skierowany do dalszych prac w Komisji. 4 października Komisja wniosła o uchwalenie projektu ustawy z poprawkami przyjętymi przez Komisję. Jeszcze tego samego dnia odbyło się III czytanie projektu ustawy i głosowanie. Głosowało 431 posłów: 406 głosowało za, 14 przeciw, 11 wstrzymało się od głosu. 4 października 2018 roku Sejm uchwalił ustawę o kołach gospodyń wiejskich. 8 października ustawa została przekazana Prezydentowi i Marszałkowi Senatu. 26 października 2018 roku Senat przyjął poprawki do ustawy, a 3 dni później skierował ją do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi. 7 listopada Komisja wniosła o przyjęcie poprawek Senatu przez Sejm. 9 listopada Sejm przyjął część poprawek. 13 listopada ustawa została przekazana Prezydentowi do podpisu, co uczynił 26 listopada 2018 roku.
Nowelizacje edytuj
Ustawa z 2021 r. o zmianie ustawy o kołach gospodyń wiejskich edytuj
W 2021 r. ukazała się nowelizacja ustawy o kołach gospodyń wiejskich[4]. Celem nowelizacji było kompleksowe uregulowanie tworzenia, organizacji, funkcjonowania i rozwiązywania kół gospodyń wiejskich. Zmieniono przepisy określających wysokość pomocy finansowej przekazywanej z budżetu państwa. Pomoc finansowa jest raz do roku i przyznawana na wniosek koła gospodyń wiejskich. Decyzji w sprawie przyznania pomocy podejmuje kierownik biura powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.
Nowelizacja ustawy z 2021 r. przeniosła kompetencje z ministra właściwego do spraw rozwoju regionalnego na ministra właściwego do spraw rozwoju wsi.
Teksty jednolite edytuj
Marszałek Sejmu RP ogłosił 4 obwieszczenia w sprawie jednolitego tekstu ustawy o kołach gospodyń wiejskich (w 2020, 2021 i 2023).
Przypisy edytuj
- ↑ a b Ustawa z dnia 8 października 1982 r. o społeczno-zawodowych organizacjach rolników (Dz.U. z 1982 r. nr 32, poz. 217)
- ↑ a b c Ustawa z dnia 9 listopada 2018 r. o kołach gospodyń wiejskich (Dz.U. z 2018 r. poz. 2212)
- ↑ Druk nr 2856. sejm.gov.pl. [dostęp 2019-05-10].
- ↑ Ustawa z dnia 24 czerwca 2021 r. o zmianie ustawy o kołach gospodyń wiejskich (Dz.U. z 2021 r. poz. 1240)
Linki zewnętrzne edytuj
- Ustawa z dnia 9 listopada 2018 r. o kołach gospodyń wiejskich (Dz.U. z 2018 r. poz. 2212)
- Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 11 maja 2023 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o kołach gospodyń wiejskich (Dz.U. z 2023 r. poz. 1179)