Władysław Mieszczański
Władysław Mieszczański (ur. 27 maja 1918 w Kadyszu Rządowym w parafii Teolin na Białorusi[1], zm. 25 marca 2009) w Teolinie na Białorusi – polski duchowny, zesłaniec w ZSRR w latach 1940–1948[2].
| Kanonik | |
 Ksiądz Proboszcz Władysław Mieszczański na terenie plebanii w Żylinach, około 1970 | |
| Data i miejsce urodzenia |
27 maja 1918 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Miejsce pochówku |
Teolin, cmentarz przykościelny |
| Proboszcz w parafii św. Anny w Smolnikach Dekanatu Suwałki – Miłosierdzia Bożego | |
| Okres sprawowania |
od 10 sierpnia 1966 |
| proboszcz w parafii Żyliny | |
| Okres sprawowania |
od 27 czerwca 1970 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Prezbiterat |
10 grudnia 1950 |
Życiorys edytuj
Był synem Jana i Serafiny z domu Kowalczuk[1]. Jego rodzice prowadzili gospodarstwo rolne[1].
Podczas I wojny światowej rodzina Mieszczańskich przeżywała ciężkie próby. Była to utrata dzieci – najstarszego, zaginionego bez wieści, 18-letniego syna i śmierć kolejnych dzieci: Franciszka i Stefanii.
Początkowe wykształcenie odebrał Władysław w szkole powszechnej w rodzinnej miejscowości, a następnie w Teolinie. Naukę kontynuował następnie w Prywatnym Gimnazjum Męskim im. św. Kazimierza w Sejnach[1].
Jako 12-letni chłopiec został osierocony przez utratę ojca (1930).
Egzamin maturalny zdał 2 czerwca 1937 roku przed Państwową Komisją Egzaminacyjną Okręgu Szkolnego Wileńskiego. W latach nauki Władysław wyrobił sobie znakomitą opinię, której wyrazem jest następująca ocena ks. Piotra Pardo, dyrektora Gimnazjum w Sejnach:
[...] „młodzieniec wartościowy pod każdym względem. Zdolny, pracowity, systematyczny, szczerze religijny i pobożny. Przez cały czas pobytu w szkole okazywał wyraźne znaki powołania do stanu duchownego. Pogoda i ujmująca łagodność jednały mu przyjaźń kolegów i serdeczną życzliwość wychowawców i profesorów. Już dzisiaj można mu wróżyć, że będzie, jeżeli Bóg pozwoli bardzo dobrym kapłanem” [...][3]
W 1937 został alumnem Wyższego Seminarium Duchownego w Łomży[1]. W chwili wkroczenia Armii Czerwonej na ziemie polskie 17 września 1939 przebywał w domu rodzinnym we wsi Poczobuty[1]. 3 grudnia tegoż roku przedostał się na teren okupacji niemieckiej i tam planował kontynuowanie nauki w seminarium duchownym[1]. Następnie rzebywał w Raczkach gdzie, na plebanii u ks. Jana Sawickiego, razem innymi czterema klerykami, przeżył Boże Narodzenie 1939 roku.
19 stycznia 1940 powrócił do domu rodzinnego i już 28 stycznia tego roku został aresztowany i był więziony w Grodnie[1], a 5 lipca 1940 skazano go za kilkukrotne nielegalne przekroczenie granicy na 5 lat łagrów (obozów pracy przymusowej)[1]. Zesłano go do jenieckiego obozu pracy przymusowej w republice Komi do budowy linii kolejowej. Pracował przy wyrębie lasu, rozładunku podkładów kolejowych oraz przy kopaniu zmarzniętej ziemi. Panujące tam warunki były niezmiernie surowe, bowiem więźniowie byli odżywiani słabo i wciąż narażeni na wypadki przy pracy i choroby.
19 września 1941 został objęty amnestią dla obywateli polskich[1]. Następnie przez Czelabińsk udał się do Buzułuku, gdzie mieściła się siedziba dowództwa i sztabu oddziałów tworzonych przez gen. Andersa. Ostatecznie został jednak zatrzymany w ZSRS[1] i zmuszony do pracy w kołchozie w Uzbekistanie. Spędził tam półtora roku pracując przy zbieraniu bawełny. Przy tej okazji uczył także polskie dzieci. Przeniesiono go następnie do „robotniczych batalionów” w kopalni węgla w rejonie Leningradu, gdzie, chorując, miesiąc spędził w szpitalu.
Wreszcie w styczniu 1945, po upływie pięciu lat pracy w obozach, odzyskał wolność i jeszcze w tym samym miesiącu odbył podróż przez Moskwę i Grodno do rodzinnej miejscowości. Jednak jego ówczesne pragnienie szybkiego powrotu do Seminarium Duchownego w Łomży nie spełniło się, ponieważ już 27 lipca tego roku znów go aresztowano przetrzymując kolejno w pobliskim Kopciowie, Wiejsiejach, Łoździejach, w więzieniu w Mariampolu i w Wilnie. Tym razem skazano go na pracę w obozie w rejonie Archangielska. Dopiero w 1948 powrócił do Polski[1].
Następnie kontynuował studia w Seminarium Duchownym w Łomży[1], gdzie spotkał się z serdeczną przychylnością ówczesnego rektora ks. Józefa Perkowskiego (dawnego proboszcza w Teolinie)[4].
10 grudnia 1950[1] został wyświęcony na kapłana przez Biskupa Łomżyńskiego Czesława Fałkowskiego w katedrze łomżyńskiej. Nikt z rodziny nie mógł jednak przyjechać na święcenia z terytorium ówczesnej sowieckiej Republiki Białorusi, gdzie jego rodzina wówczas zamieszkiwała. Podobnie bolesnym przeżyciem była wkrótce (1954) śmierć jego matki i jej pogrzeb, w którym nie mógł uczestniczyć wobec braku pozwolenia władz na podróż do rodzinnych stron.
Ks. Mieszczański pełnił posługę wikariusza w parafiach: Kobylin (od 22 grudnia 1950), Wąsosz (od 15 lipca 1952), Rygałówka (od 17 sierpnia 1957), Mikaszówka (od 17 lipca 1959), Wiżajny (od 30 czerwca 1962) i Turośl (od 28 czerwca 1963)[1]. 10 sierpnia 1966 został proboszczem w parafii Smolniki, a od 27 czerwca 1970 – proboszczem w parafii Żyliny[1]. Jako proboszcz tej ostatnij parafii, podczas rekolekcji, odwiedzał osobiście na rowerze parafian, którzy nie mogli odbyć spowiedzi. Umieszczał wówczas na rowerze kartkę z napisem: „ruchomy konfesjonał”, przy którym spowiadał parafian. Pełnił ponadto funkcję dekanalnego ojca duchownego w dekanacie – św. Apostołów Piotra i Pawła w Suwałkach (od 4 sierpnia 1987). Na emeryturę przeszedł 1 lipca 1990 i przeniósł się na Białoruś do rodzinnej parafii Teolin. W dalszym ciągu sprawował posługę kapłańską w parafiach dekanatu teolińskiego. W 1992 został zrehabilitowany przez prokuraturę na Białorusi[1].
7 października 1989 za swą gorliwą posługę kapłańską otrzymał od ówczesnego Biskupa łomżyńskiego tytuł kanonika gremialnego Kapituły Kolegiackiej Sejneńskiej. W akcie nominacji napisano:
„W szczególny sposób chciałbym podkreślić gorliwość, sumienność i uczciwość w systematycznej i cichej pracy kapłańskiej z pełnym oddaniem się sprawie Ludu Bożego. Doceniam także Jego optymizm i radość w posługiwaniu duszpasterskim po prawie 40 latach pracy kapłańskiej i przeżyciu ponad 70 lat życia”
Umarł 25 marca 2009 w Teolinie na Białorusi (Parafia Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Jozafata Kuncewicza w Sopoćkiniach) i tamże został pochowany na cmentarzu przykościelnym[5][6][7].
Uzyskane tytuły kościelne edytuj
- kanonik gremialny Kapituły Kolegiackiej Sejneńskiej
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q Roman Dzwonkowski: Leksykon duchowieństwa polskiego represjonowanego w ZSRS 1939-1988, wyd. TN KUL, Lublin 2003, s. 420–421.
- ↑ Ks. Józef Łupiński (oprac.): „Śp. Kanonik Władysław Mieszczański”- zob.: https://web.archive.org/web/20150925192259/http://www.kuria.lomza.pl/index.php?wiad=2649 [dostęp: 24 sierpnia 2023].
- ↑ Jak wyżej.
- ↑ Ks. Józef Łupiński..., jak wyżej.
- ↑ Tamże.
- ↑ http://www.kuria.lomza.pl/index.php?wiad=2500 dostęp: czw, 8 maja 2014, 20:09:50.
- ↑ Uroczystości pogrzebowe śp. ks. kan. Władysława Mieszczańskiego odbyły się 28 marca 2009. Podczas misji parafialnych, w kościele w Teolinie celebrowano Mszę św. pogrzebową, której przewodniczył Biskup Grodzieński Aleksander Kaszkiewicz. W koncelebrze wziął udział Biskup łomżyński Tadeusz Bronakowski oraz 35 księży z diecezji łomżyńskiej i grodzieńskiej. Okolicznościową homilię wygłosił ks. Józef Hańczyc, proboszcz parafii Św. Rodziny z Lidy. We Mszy św. uczestniczyła rodzina zmarłego i liczni wierni z parafii dekanatu teolińskiego. – Zob.: Wspomnienie „Śp. Kanonik Władysław Mieszczański” – opracował Ks. Józef Łupiński – zob.: http://www.kuria.lomza.pl/index.php?wiad=2649 [dostęp: czw, 8 maja 2014, 20:03:22].