Wojciech Kałuża
Wojciech Jan Kałuża (ur. 11 czerwca 1980 w Rybniku[1]) – polski samorządowiec, polityk i przedsiębiorca, w latach 2008–2014 wiceprezydent Żor, w latach 2018–2022 wicemarszałek województwa śląskiego, w latach 2022–2024 wiceprezes Jastrzębskiej Spółki Węglowej.
| Data i miejsce urodzenia |
11 czerwca 1980 |
|---|---|
| Zawód, zajęcie |
samorządowiec, polityk, przedsiębiorca |
| Narodowość |
polska |
| Alma Mater | |
| Stanowisko |
wiceprezydent Żor (2008–2014), wicemarszałek województwa śląskiego (2018–2022) |
| Partia |
W 2018 roku, uzyskawszy w wyborach samorządowych mandat radnego sejmiku śląskiego jako lider listy Koalicji Obywatelskiej, na pierwszej sesji sejmiku nowej kadencji zawarł porozumienie z Prawem i Sprawiedliwością i poparł kandydatów tej partii na stanowiska kierownicze w województwie, co umożliwiło PiS przejęcie władzy w regionie. Sam został w następstwie wybrany na wicemarszałka województwa śląskiego. Jego postawa pociągnęła oskarżenia o korupcję polityczną, spowodowała protesty i była dyskutowana w ogólnopolskich mediach.
Życiorys edytuj
Wojciech Kałuża pochodzi z Żor. Jego ojciec zajmował się zawodowo wodociągami, natomiast matka pracowała w zawodzie pielęgniarki w szpitalu psychiatrycznym. Jeszcze przed studiami Kałuża założył firmę informatyczną, która nie odniosła sukcesów[2].
Absolwent Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego oraz Wydziału Nauk Społecznych Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Warszawie. Został przewodniczącym Powiatowej Społecznej Rady ds. Osób Niepełnosprawnych oraz zastępcą prezesa Ochotniczej Straży Pożarnej w Żorach[3]. Był właścicielem i prezesem zarządu przedsiębiorstwa produkującego maszyny do lodów[4][5].
W latach 2005–2008 był dyrektorem biura senatorskiego Marii Pańczyk-Pozdziej i asystentem europosła Jana Olbrychta. W 2006 po raz pierwszy uzyskał mandat radnego miejskiego Żor z ramienia Platformy Obywatelskiej[6]. Objął w niej stanowiska przewodniczącego komisji kultury i sportu oraz rozwoju gospodarczego[3]. W sierpniu 2008 powołany na stanowisko zastępcy prezydenta miasta, Waldemara Sochy. W 2010 uzyskał reelekcję do rady miasta[7]. W wyborach samorządowych w 2014, jeszcze jako członek PO (konkurując z kandydatem tej partii), zdecydował się wystartować na prezydenta Żor z ramienia lokalnego KWW Żorska Samorządność, co poskutkowało odwołaniem z zajmowanej funkcji (z dniem 17 listopada)[8]. Awansował do drugiej tury, w której przegrał z dotychczasowym przełożonym, uzyskując 47,1% głosów (o 889 mniej od rywala)[9]. Ponownie zdobył natomiast mandat radnego[10]. Stał się znany z intensywnej krytyki urzędującego prezydenta, między innymi w formie licznych interpelacji[2].
W 2015 związał się z ugrupowaniem Nowoczesna, został członkiem jego władz w województwie[11]. W wyborach parlamentarnych w 2015 kandydował z pierwszego miejsca listy tej partii do Sejmu w okręgu nr 30, zdobywając 9413 głosów[12]. Nie uzyskał mandatu posła. Skupił się na działalności w branży lodziarskiej. Okresowo nie planował powrotu do polityki. Wedle jego własnych słów zmienił zdanie z uwagi na rodzinę[2].
W wyborach samorządowych w 2018 początkowo ogłosił swoją kandydaturę na prezydenta Żor (z poparciem Koalicji Obywatelskiej), jednak wycofał się, udzielając poparcia Annie Gaszce[13]. Ostatecznie został liderem okręgowej listy KO do sejmiku śląskiego, zdobywając mandat (z wynikiem 25 109 głosów)[14]. Wkrótce potem KO, PSL i SLD zawarły porozumienie zakładające powołanie koalicji[15]. 21 listopada na pierwszej sesji sejmiku nowej kadencji, opuściwszy dzień wcześniej Nowoczesną i zostając radnym niezrzeszonym[16], zawarł porozumienie z Prawem i Sprawiedliwością i poparł kandydatów tej partii na stanowiska kierownicze w województwie[17]. To umożliwiło PiS przejęcie władzy w regionie (większość 23 głosów w 45-osobowym sejmiku)[17], a tym samym dało tej partii władzę w ponad połowie (9 z 16) sejmików[18].
Swoją decyzję uzasadnił chęcią realizacji programu dla Śląska i potrzebą pracy dla dobra regionu oraz wyraził nadzieję, że jego wyborcy „zrozumieją ten krok i będą z niego dumni”[17]. Sam został wybrany na wicemarszałka województwa śląskiego, co spowodowało oskarżenia o przekupstwo, korupcję polityczną i zdradę[19][20][2]. 24 listopada 2018 przeciwko postępowaniu Wojciecha Kałuży na rynku w Żorach protestowało kilkaset osób[21][22]. Była to największa manifestacja w mieście po 1989[18].
21 listopada 2022, po utracie przez PiS władzy w sejmiku i wniosku marszałka Jakuba Chełstowskiego o odwołanie Wojciecha Kałuży, złożył on rezygnację ze stanowiska wicemarszałka, pozostając radnym niezrzeszonym[23]. Kilkanaście dni później wstąpił jednak do klubu radnych PiS[24]. Także w grudniu 2022 objął stanowisko wiceprezesa Jastrzębskiej Spółki Węglowej[25]. W styczniu 2024 odwołany z zarządu Jastrzębskiej Spółki Węglowej[26].
Poglądy polityczne edytuj
Jako polityk zwracał uwagę na rolę tożsamości śląskiej, podejmował działania zmierzające do uznania śląskiego językiem mniejszości[2]. W kampanii wyborczej przed wyborami samorządowymi w 2018 postulował utworzenie Instytutu Śląskiej Mowy i Kultury i Rady Języka Śląskiego[27].
Życie prywatne edytuj
Żonaty, ojciec Dominiki i Michała[4].
Odznaczenia i wyróżnienia edytuj
- Złota odznaka „Zasłużony dla Wojewódzkiego Pogotowia Ratunkowego w Katowicach”[28]
Przypisy edytuj
- ↑ Oświadczenie majątkowe. zory.pl. [dostęp 2018-11-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (22 listopada 2018)].
- ↑ a b c d e Marcin Kołodziejczyk. Kabociorz. „Polityka”. 48 (3188), s. 12–14, 2018-11-28.
- ↑ a b Wojciech Kałuża. wnp.pl. [dostęp 2018-11-22].
- ↑ a b Wojciech Kałuża i Grzegorz Wolnik – Liderzy listy nr 4 Koalicji Obywatelskiej. tuzory.pl, 12 października 2018. [dostęp 2018-11-22].
- ↑ Strażak, judoka, robi maszyny do lodów. Nocą dał władzę PiS na Śląsku. tvn24.pl, 21 listopada 2018. [dostęp 2018-11-22].
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2006. [dostęp 2018-11-22].
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2010. [dostęp 2018-11-22].
- ↑ Katarzyna Śleziona: Wybory w Żorach: Wojciech Kałuża odpowiada Sosze po zwolnieniu. dziennikzachodni.pl, 18 listopada 2014. [dostęp 2018-11-22].
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2014. [dostęp 2018-11-22].
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2018. [dostęp 2018-11-22].
- ↑ Michał Wróblewski: Wojciech Kałuża, prosty chłop z wyczyszczonym kontem. PiS go przytula, byli koledzy nazywają zdrajcą. wp.pl, 21 listopada 2018. [dostęp 2018-11-22].
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2015. [dostęp 2018-11-22].
- ↑ W. Kałuża nie będzie kandydował na prezydenta. Dlaczego?. tuzory.pl, 18 września 2018. [dostęp 2018-11-22].
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2018. [dostęp 2018-11-22].
- ↑ Przemysław Jedlecki: Wiemy, kto będzie marszałkiem województwa śląskiego. wyborcza.pl, 20 listopada 2018. [dostęp 2018-11-22].
- ↑ Kałuża grozi „krokami prawnymi” za zarzuty ws. korupcji politycznej. „Postanowili mnie zaszczuć”. dziennik.pl, 29 listopada 2018. [dostęp 2018-12-01].
- ↑ a b c Przemysław Jedlecki. Człowiek, który ukręcil lody. „Gazeta Wyborcza”, s. 2, 22 listopada 2018.
- ↑ a b Mariusz Sepioło. Żory płoną ze wstydu. „Polityka”, s. 25, 30 października 2019.
- ↑ Jakub Chełstowski marszałkiem województwa śląskiego. rybnik.com.pl, 21 listopada 2018. [dostęp 2018-11-22].
- ↑ Anna Dąbrowska: PiS przejmuje sejmik śląski. Wystarczyło przekupić Kałużę. polityka.pl, 21 listopada 2018. [dostęp 2018-11-22].
- ↑ Marcin Kołodziejczyk. Kabociorz. „Polityka”, s. 14, 28 listopada 2018.
- ↑ Żory: mieszkańcy protestowali przeciwko Wojciechowi Kałuży. tuzory.pl, 24 listopada 2018. [dostęp 2018-12-09].
- ↑ Przemysław Jedlecki: Wojciech Kałuża rezygnuje ze stanowiska wicemarszałka woj. śląskiego. Budka: Utworzony przez niego układ został wywrócony. wyborcza.pl, 21 listopada 2022. [dostęp 2022-12-13].
- ↑ Klub Radnych Prawo i Sprawiedliwość. bip.slaskie.pl, 13 grudnia 2022. [dostęp 2022-12-13].
- ↑ Gdy PiS przestało rządzić w regionie, stracił posadę. Wojciech Kałuża ma już nową funkcję. onet.pl, 14 grudnia 2022. [dostęp 2022-12-15].
- ↑ Wojciech Kałuża odwołany z zarządu górniczej spółki. tvn24.pl, 3 stycznia 2024. [dostęp 2024-01-03].
- ↑ Wojciech Kałuża: wiem jaką wartość dla ludzi ma gwara śląska. tuudi.net, 8 kwietnia 2019. [dostęp 2020-10-06].
- ↑ Katowice – wyróżnienia dla ratowników medycznych. mp.pl, 2 lipca 2021. [dostęp 2021-07-02].