Wyrobek – duża polana w Pieninach. Znajduje się na północno-wschodnim stoku poniżej przełęczy Szopka. Położona jest na wysokości 740–800 m n.p.m. Ma długość 0,6 km, szerokość 0,2 km i powierzchnię 10,5 ha[1]. W 2001 wykupiono od właścicieli z Krościenka część polany o powierzchni 5,3 ha w tym celu, aby można było uchronić ją od zarastania lasem poprzez prowadzenie zabiegów ochrony czynnej: coroczne wykaszanie oraz usuwanie siana[2]. Polanę porastają ciepłolubne łąki pienińskie, oraz ziołorośla z 27 gatunkami roślin znajdujących się na czerwonej liście roślin zagrożonych w Polsce[2]. Z rzadkich w Polsce roślin rośnie tutaj m.in. pępawa różyczkolistna (w całych polskich Karpatach znana tylko z dwóch stanowisk), a przy szlaku z polany Wyrobek na Zamkową Górę również rzadki kruszczyk Muellera[3]. W latach 1987–1988 na polanie zanotowano występowanie storczyków kukułka bzowa (Dactylorhiza sambucina) i storczyca kulista (Traunsteinera globosa)[4]. Na polanie gdzieniegdzie rosną kępy drzew i lasu. Duże bogactwo grzybów (ok. 80 gatunków)[1]. W 2009 r. na polanie odłowiono nowe dla Pienin gatunki chrząszczy z rodziny stonkowatych: Longitarsus parvulus, Phyllotreta armoraciae[5]. W latach 1987–1988 znaleziono tu bardzo rzadki, w Polsce zagrożony wyginięciem gatunek porostu – trzonecznicę żółtawą Chaenotheca chrysocephala[6].

Wyrobek
Państwo

 Polska

Położenie

województwo małopolskie

Pasmo

Pieniny

Wysokość

740–800 m n.p.m.

Powierzchnia

10,5 ha

Zagospodarowanie

nieużytki

Położenie na mapie gminy Krościenko nad Dunajcem
Mapa konturowa gminy Krościenko nad Dunajcem, na dole znajduje się punkt z opisem „Wyrobek”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Wyrobek”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Wyrobek”
Położenie na mapie powiatu nowotarskiego
Mapa konturowa powiatu nowotarskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Wyrobek”
Ziemia49°25′14″N 20°24′37″E/49,420556 20,410278

Dolną część polany Wyrobek nazywano dawniej polaną Limierczyki[1]. Z informacji na tablicy Pienińskiego Parku Narodowego wynika, że obydwie obejmowane są wspólną nazwą Wyrobek[2]. Przez polanę Wyrobek prowadzą 2 szlaki turystyczne zaliczane do najbardziej uczęszczanych w Pieninach[1].

Polana znajduje się na obszarze Pienińskiego Parku Narodowego, w granicach Krościenka nad Dunajcem, w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim[7].

Szlaki turystyczne edytuj

  z Krościenka przez Bajków Groń i polanę Wyrobek na przełęcz Szopka. Czas przejścia: 1:40 h, ↑ 1:10 h
  z Bajkowego Gronia przez polanę Wyrobek, Zamkową Górę, Trzy Korony na przełęcz Szopka[8].

Przypisy edytuj

  1. a b c d Józef Nyka, Pieniny, wyd. IX, Latchorzew: Wyd. Trawers, 2006, ISBN 83-915859-4-8.
  2. a b c Tablica informacyjna Pienińskiego Parku Narodowego.
  3. Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirek, Czerwona księga Karpat Polskich, Warszawa: Instytut Botaniki PAN, 2008, ISBN 978-83-89648-71-6.
  4. Małgorzata Jagiełło, Storczyki łąk i polan Pienińskiego Parku Narodowego, „Pieniny – Przyroda i Człowiek”, 2, 1992, s. 43–49.
  5. Radosław Ścibior, Nowe dane o chrząszczach stonkowatych (Coleoptera: Chrysomelidae) odłowionych na obszarze Pienin, „Wiad. entomol.”, 32 (2), Poznań 2013, s. 113–117.
  6. Józef Kiszka, Zbigniew Szeląg, Porosty (Lichenes) polan Pienińskiego Parku Narodowego – zagrożenie i ochrona, „Pieniny – Przyroda i Człowiek”, 2, Kraków 1992, s. 55–63.
  7. Geoportal. Mapa lotnicza [online] [dostęp 2022-01-21].
  8. Pieniny polskie i słowackie. Mapa turystyczna 1:25 000, Piwniczna: Agencja Wydawnicza „WiT” s.c., 2008.