XIV Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina

konkurs muzyczny

XIV Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina (również XIV Konkurs Chopinowski) – 14. edycja Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina, która odbyła się w dniach 422 października 2000 w Warszawie. Konkurs został zorganizowany przez Towarzystwo im. Fryderyka Chopina.

XIV Konkurs Chopinowski
XIV International Fryderyk Chopin Piano Competition
Pełna nazwa

XIV Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina

Termin

4–22 października 2000

Państwo

 Polska

Miejscowość

Warszawa

Obiekt

Filharmonia Narodowa

Organizator

Towarzystwo im. Fryderyka Chopina

Tematyka

muzyka poważna

Strona internetowa

Charakterystyka konkursu edytuj

 
Zwycięzca konkursu, Chińczyk Li Yundi

Wzięło w nim udział 94 pianistów z 25 krajów[1]. Dyrektorem konkursu był Albert Grudziński, a dyrektorem-koordynatorem, Tomasz Stanicki. Honorowym gościem konkursu była królowa hiszpańska Sophia[2].

Przesłuchania konkursowe zostały podzielone na trzy etapy, które odbyły się w dniach: 5–9 października (I etap), 11–14 października (II etap) i 15–16 października (III etap). Koncerty finałowe trwały od 18 do 19 października[1]. Konkurs wygrał Chińczyk Li Yundi zdobywając nagrodę główną w postaci złotego medalu i kwoty w wysokości 25 000 $[3]. W dniach 20–22 października odbyły się trzy końcowe koncerty laureatów[2].

Kalendarium edytuj

  Kalendarz konkursu[1][4]
Faza konkursu Data
4.10 5.10 6.10 7.10 8.10 9.10 10.10 11.10 12.10 13.10 14.10 15.10 16.10 17.10 18.10 19.10 20.10 21.10 22.10
Koncert inauguracyjny 19:30
I etap 10:00
17:00
10:00
17:00
10:00
17:00
10:00
17:00
10:00
17:00
II etap 10:00
17:00
10:00
17:00
10:00
17:00
10:00
17:00
III etap 10:00
17:00
10:00
17:00
Finał 18:00 18:00
Koncerty laureatów 19:00 19:00 19:00

Uczestnicy edytuj

Zgodnie z regulaminem XIV edycji konkursu mogła do niego przystąpić osoba w wieku 17–28 lat[5]. Należało do 1 marca 2000 m.in. oprócz zgłoszenia przesłać kasetę video z wyszczególnionymi w regulaminie i nagranymi przez kandydata utworami Fryderyka Chopina[6]. Następnie powołana przez organizatora konkursu, komisja kwalifikacyjna dokonała wyboru najlepszych wykonawców, kwalifikując ich i zapraszając do udziału w konkursie[7]. Komisja kwalifikacyjna wyłoniła 98 pianistów z 25 krajów[8]. Ostatecznie po rezygnacji czterech pianistów, do przesłuchań konkursowych przystąpiło 94 z nich[a]:

Uczestnicy I etapu
Lp. Uczestnik Kraj
1. Ingrid Fliter  
2. Laura Clare McDonald  
3. Juri Blinow  
4. Peter Petrow  
5. Georgi Pironkow  
6. Cai Chao-yin  
7. Chen Cheng  
8. Ju Jin  
9. Yao Lan  
10. Chen Sa  
11. Yang Shahshan  
12. Tan Xiaotang  
13. Huang Yameng  
14. Hou Ying Jun  
15. Li Yundi  
16. Liao Chiao-han    
17. Hu Ching-yun    
18. Judy Chuang (Wen-chi)    
19. Yen Chun-chien    
20. Yi Fan-chiang    
21. Martin Kasík  
22. Aissa Bah  
23. Daria Fadeeva  
24. Marylin Frascone  
25. Etsuko Hirose  
26. Maxence Pilchen  
27. Nicolas Stavy  
28. Nino Gurewicz  
29. Marianna Prjevalskaya  
30. Ka-Ling Colleen Lee    
31. Kam Wing-Chong    
32. Ran Dank  
Lp. Uczestnik Kraj
33. Daniel Vaiman  
34. Nami Ejiri  
35. Yoko Horie  
36. Chihiro Ishioka  
37. Takeshi Kakehashi  
38. Hisako Kawamura  
39. Tokiko Kobayakawa  
40. Yurie Miura  
41. Musica Miyazawa  
42. Yuki Negishi  
43. Rieko Nezu  
44. Mitsue Niimi  
45. Mako Okamoto  
46. Chiho Sakamoto  
47. Katsushige Satō  
48. Mika Satō  
49. Eri Yamabe  
50. Hiroaki Yamaguchi  
51. Yuko Yoshida  
52. Miroslav Dacić  
53. Vladimir Milošević  
54. Justyna Maj  
55. Ryo Yanagitani  
56. Libby Yu  
57. Kim Jeong-won  
58. Yearim Lee  
59. Lee Yong-kyu  
60. Yoo Yung-wook  
61. Andrej Jusow  
62. Yorck Hardy Rittner  
63. Michał Białk  
64. Katarzyna Borek  
Lp. Uczestnik Kraj
65. Paweł Kubica  
66. Piotr Machnik  
67. Joanna Marcinkowska  
68. Karol Roman Masternak  
69. Małgorzata Sajna  
70. Natalia Sawościanik  
71. Radosław Sobczak  
72. Julia Stetkiewicz  
73. Daniel Wnukowski  
74. Piotr Żukowski  
75. Feodor Amirow  
76. Walentina Igoszyna  
77. Aleksandr Kobrin  
78. Aleksej Komarow  
79. Tatjana Larionowa  
80. Lidia Reznikowa  
81. Mihaela Ursuleasa  
82. Ning An  
83. Jun Asai  
84. Brenda Huang  
85. Hiroko Kunitake  
86. Nagai Mami  
87. Alina Chalikowa  
88. Andrii Szeltonoh  
89. Lola Astanowa  
90. Giuseppe Albanese  
91. Francesco Giorgetti  
92. Federico Lovato  
93. Alberto Nosè  
94. Roberto Prosseda  

Repertuar edytuj

Zgodnie z tradycją, w konkursie wykonywane były wyłącznie utwory Fryderyka Chopina. Regulamin stanowił, że uczestnicy mieli do wyboru określone utwory spośród dostępnych grup, grane z pamięci[9].

  Wykaz utworów[9]
Faza konkursu Utwór
Etap I Jeden z następujących nokturnów:
Nokturn H-dur op. 9 nr 3;
Nokturn G-dur op. 37 nr 2;
Nokturn c-moll op. 48 nr 1;
Nokturn fis-moll op. 48 nr 2;
Nokturn Es-dur op. 55 nr 2;
Nokturn H-dur op. 62 nr 1;
Nokturn E-dur op. 62 nr 2.
Jedna z następujących etiud:
Etiuda C-dur op. 10 nr 1;
Etiuda cis-moll op. 10 nr 4;
Etiuda Ges-dur op. 10 nr 5;
Etiuda F-dur op. 10 nr 8;
Etiuda c-moll op. 10 nr 12;
Etiuda a-moll op. 25 nr 11.
Jedna z następujących etiud:
Etiuda a-moll op. 10 nr 2;
Etiuda C-dur op. 10 nr 7;
Etiuda As-dur op. 10 nr 10;
Etiuda Es-dur op. 10 nr 11;
Etiuda a-moll op. 25 nr 4;
Etiuda e-moll op. 25 nr 5;
Etiuda gis-moll op. 25 nr 6;
Etiuda h-moll op. 25 nr 10.
Jeden z następujących utworów:
Ballada g-moll op. 23
Ballada F-dur op. 38
Ballada As-dur op. 47
Ballada f-moll op. 52
Barkarola Fis-dur op. 60
Fantazja f-moll op. 49.
Etap II Jeden z następujących polonezów:
Andante spianato i Polonez Es-dur op. 22;
Polonez fis-moll op. 44;
Polonez As-dur op. 53;
Polonez-Fantazja As-dur op. 61.
Jedno z następujących scherz:
Scherzo h-moll op. 20;
Scherzo b-moll op. 31;
Scherzo cis-moll op. 39;
Scherzo E-dur op. 54.
Jeden z następujących walców:
Walc Es-dur op. 18;
Walc As-dur op. 34 nr 1;
Walc F-dur op. 34 nr 3;
Walc As-dur op. 42;
Walc As-dur op. 64 nr 3.
Jeden z następujących utworów:
Impromptu Fis-dur op. 36;
Impromptu Ges-dur op. 51;
Rondo F-dur op. 5;
Rondo Es-dur op. 16;
co najmniej cztery kolejne preludia z op. 28, począwszy od nr 8;
Preludium cis-moll op. 45;
Berceuse Des-dur op. 57;
Tarantela As-dur op. 43;
Etiuda es-moll op. 10 nr 6;
Etiuda cis-moll op. 25 nr 7.
Etap III Pełny cykl mazurków spośród następujących opusów:
17;
24;
30;
33;
41;
50;
56;
59.
Jedna z następujących sonat:
Sonata b-moll op. 35
lub
Sonata h-moll op. 58.
Finał Jeden z koncertów:
Koncert fortepianowy e-moll op. 11
lub
Koncert fortepianowy f-moll op. 21.

Fortepiany konkursowe edytuj

Pianiści uczestniczący w XIV Konkursie Chopinowskim mogli wybrać fortepian, na którym grali podczas konkursu, spośród czterech instrumentów następujących marek: Kawai, Steinway (nr końcowy 25), Steinway (nr końcowy 30) i Yamaha[10]. 58 z 94 uczestników wybrało fortepiany marki Steinway[10]. Kilka razy pianiści w trakcie konkursu zmieniali markę fortepianu (Piotr Machnik czy Feodor Amirow)[10].

Jury edytuj

Do konkursowego przebiegu przesłuchań oraz podziału nagród powołano jury, w następującym składzie[10][11]:

  Skład jury
Lp. Juror Kraj Funkcja
1. Andrzej Jasiński   Polska przewodniczący jury
2. Piotr Paleczny   Polska wiceprzewodniczący jury
3. Bernard Ringeissen   Francja wiceprzewodniczący jury
4. Martha Argerich[b]   Argentyna członek jury
5. Edward Auer   Stany Zjednoczone członek jury
6. Paul Badura-Skoda   Austria członek jury
7. Arnoldo Cohen   Wielka Brytania członek jury
8. Sequeira Costa   Portugalia członek jury
9. Halina Czerny-Stefańska   Polska członek jury
10. Ikuko Endō   Japonia członek jury
11. Kazimierz Gierżod   Polska członek jury
12. Lidia Grychtołówna   Polska członek jury
13. Adam Harasiewicz   Polska członek jury
14. Eugene Indjic   Stany Zjednoczone członek jury
15. Ivan Klánský   Czechy członek jury
16. Wiktor Mierżanow   Rosja członek jury
17. Germaine Mounier   Francja członek jury
18. Hiroko Nakamura   Japonia członek jury
19. Sergio Perticaroli   Włochy członek jury
20. Annerose Schmidt   Niemcy członek jury
21. Regina Smendzianka   Polska członek jury
22. Józef Stompel   Polska członek jury
23. Arie Vardi   Izrael członek jury
24. Jan Ekier   Polska honorowy przewodniczący jury

Po zakończeniu konkursu przewodniczący jury Andrzej Jasiński w wypowiedzi dla dziennikarzy tak podsumował konkurs stwierdzając m.in.[10]:

Chciałbym również podkreślić, że Yundi Li jest bardzo dojrzały jak na swój wiek, a co najważniejsze – czuje muzykę Chopina. Nie bywa w swych interpretacjach kontrowersyjny, gra pięknym dźwiękiem i ma przy tym fantazję, urok oraz perlistą technikę. Jest to tym bardziej ważne, że nie usłyszeliśmy podczas tegorocznego konkursu zbyt wielu wyróżniających się interpretacji prawdziwie chopinowskich, czego dowodem jest przede wszystkim nieprzyznanie nagrody za najlepsze wykonanie mazurków. Mówię to z pewnym smutkiem. Wystąpiło – i taka jest opinia jurorów – wielu pianistów, którzy grają finezyjnie, z fantazją, znakomicie technicznie, natomiast w owej technicznej ozdobności za mało było serca. Może to jest znak naszych czasów, kiedy dążenie do nowoczesności za wszelką cenę zagłusza w człowieku to, co romantyczne. A bez tego granie mazurków, czy w ogóle całego Chopina, jest bardzo trudne.

Andrzej Jasiński

System oceny występów pianistów edytuj

System kwalifikacji różnił się w sposób zasadniczy od regulaminów poprzednich konkursów. Ocena gry uczestników konkursu opierała się na dwóch systemach[12].

  • System A – polegał na postawieniu przy nazwisku z listy uczestników, deklaratywnej oceny "tak" lub "nie". Po każdym z trzech etapów system ten kwalifikował pianistę lub nie, do przejścia do kolejnego etapu. Był też podstawą przyznawania nagród specjalnych[12].
  • System B – polegał na punktacji pianisty: po I, II i III etapie w skali od 1 do 100, jako system wspomagający, a po finale w skali od 1 do 12 punktów, jako system stosowany przy przyznawaniu nagród regulaminowych[12].

Po zakończeniu przesłuchań danego etapu i dokonaniu obliczeń jurorzy otrzymywali wyniki przesłuchań w formie wykazu liczb głosów "tak", uszeregowanych od liczby najwyższej do najniższej, jednakże bez średnich arytmetycznych ocen punktowych[12]. Jury decydowało drogą jawnego głosowania, przy której pozycji zamknąć wykaz głosów "tak" kwalifikujących do przejścia do kolejnego etapu[12]. W przypadku niemożności wyłonienia pełnej grupy kandydatów do kolejnych etapów systemem A, wykorzystywano system B, dopuszczając kolejnych najwyżej punktowanych uczestników[12]. Liczbę dopuszczonych do kolejnych etapów określał regulamin konkursu[12].

Przebieg konkursu edytuj

Koncert inauguracyjny edytuj

Konkurs rozpoczął się 4 października koncertem inauguracyjnym w warszawskiej Filharmonii Narodowej. Wystąpiła Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Narodowej pod dyrekcją Kazimierza Korda, skrzypek Konstanty Andrzej Kulka, którzy wykonali Koncert na orkiestręWitolda Lutosławskiego oraz Koncert skrzypcowy A-dur op. 8Mieczysława Karłowicza oraz solistka Elżbieta Szmytka (sopran), którzy wykonali III Symfonię Pieśń o nocy op. 27: na tenor, chór mieszany i orkiestrę do słów Dżaluladdina RumiegoKarola Szymanowskiego[13][14].

I etap edytuj

5 października 2000 rozpoczął się I etap konkursu. Pianiści występowali w kolejności ustalonej na podstawie losowania liter alfabetu (wylosowano literę „M”). Jako pierwszy w I etapie wystąpił Polak Piotr Machnik[15]. Uczestnicy przez pięć kolejnych dni występowali kolejno w dwóch sesjach: porannej (rozpoczynającej się o godzinie 10:00) i popołudniowej (rozpoczynającej się o godzinie 17:00).

II etap edytuj

Do II etapu zostało dopuszczonych 38 pianistów (w tym 4 Polaków) mających najwyższą średnią arytmetyczną ocen punktowych wszystkich jurorów przy jednoczesnym uwzględnieniu procentowych wskaźników subiektywnej deklaracji dopuszczenia ich do II etapu[10].

Uczestnicy II etapu
Lp. Uczestnik Kraj
1. Ingrid Fliter  
2. Juri Blinow  
3. Chen Cheng  
4. Ju Jin  
5. Chen Sa  
6. Tan Xiaotang  
7. Li Yundi  
8. Yen Chun-chien    
9. Martin Kasík  
10. Etsuko Hirose  
11. Maxence Pilchen  
12. Nicolas Stavy  
13. Marianna Prjevalskaya  
Lp. Uczestnik Kraj
14. Ka-Ling Colleen Lee    
15. Nami Ejiri  
16. Takeshi Kakehashi  
17. Yurie Miura  
18. Rieko Nezu  
19. Mika Satō  
20. Hiroaki Yamaguchi  
21. Vladimir Milošević  
22. Kim Jeong-won  
23. Yoo Yung-wook  
24. Andrej Jusow  
25. Yorck Hardy Rittner  
26. Piotr Machnik  
Lp. Uczestnik Kraj
27. Natalia Sawościanik  
28. Radosław Sobczak  
29. Daniel Wnukowski  
30. Feodor Amirow  
31. Walentina Igoszyna  
32. Aleksandr Kobrin  
33. Aleksej Komarow  
34. Mihaela Ursuleasa  
35. Ning An  
36. Giuseppe Albanese  
37. Alberto Nosè  
38. Roberto Prosseda  

III Etap edytuj

Do III etapu jury konkursu dopuściło 12 pianistów (w tym Polaka Radosława Sobczaka)[10].

Uczestnicy III etapu
Lp. Uczestnik Kraj
1. Ingrid Fliter   Argentyna
2. Chen Sa   Chiny
3. Li Yundi   Chiny
4. Etsuko Hirose   Francja
5. Nicolas Stavy   Francja
6. Mika Satō   Japonia
7. Radosław Sobczak   Polska
8. Walentina Igoszyna   Rosja
9. Aleksandr Kobrin   Rosja
10. Mihaela Ursuleasa   Rumunia
11. Ning An   Stany Zjednoczone
12. Alberto Nosè   Włochy

Finał edytuj

Decyzją jury do finału zakwalifikowano 6 pianistów[10]. Pięciu finalistów zdecydowało się na wykonanie Koncertu fortepianowego e-moll op. 11, tylko Argentynka Ingrid Fliter wybrała Koncert f-moll op. 21[1].

Finaliści
Lp. Finalista Kraj
1. Ingrid Fliter   Argentyna
2. Chen Sa   Chiny
3. Li Yundi   Chiny
4. Mika Satō   Japonia
5. Aleksandr Kobrin   Rosja
6. Alberto Nosè   Włochy

Inne wydarzenia edytuj

17 października 2000, w 151. rocznicę śmierci Fryderyka Chopina, odbyły się związane z tym uroczystości: msza święta, a następnie nadzwyczajny koncert oratoryjny z utworem Requiem Wolfganga Amadeusa Mozarta w bazylice św. Krzyża w wykonaniu solistów oraz chóru i orkiestry Filharmonii Narodowej pod dyrekcją Kazimerza Korda[16].

Nagrody i wyróżnienia edytuj

Zdobywcy trzech pierwszych miejsc zostali uhonorowani medalami. Wszyscy finaliści otrzymali stosownie do zajętego miejsca bądź wyróżnienia odpowiednią nagrodę finansową[10]. Przewidziano również nagrody specjalne oraz nagrody pozaregulaminowe wraz z zaproszeniami m.in. na cykle koncertów. Zgodnie z regulaminem nagrodzeni zobowiązani byli do udziału w kończących konkurs, koncertach laureatów[17]. Poza tym wszyscy uczestnicy II i III etapu, którzy nie zostali finalistami otrzymali okolicznościowe dyplomy[18].

  Nagrody główne[19]
Nagroda Laureat Kraj Wysokość nagrody Fundator nagrody
  Li Yundi[3]   Chiny 25 000 $[10] Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego[20]
  Ingrid Fliter   Argentyna 20 000 $
  Aleksandr Kobrin   Rosja 15 000 $
4 Chen Sa   Chiny 11 000 $
5 Alberto Nosè   Włochy 8000 $
6 Mika Satō   Japonia 6000 $
Wyróżnienia
Wyróżniony Kraj Wysokość nagrody Fundator nagrody
Ning An   Stany Zjednoczone 2000 $ Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Etsuko Hirose   Francja 2000 $
Walentina Igoszyna   Rosja 2000 $
Radosław Sobczak   Polska 2000 $
Nicolas Stavy   Francja 2000 $
Mihaela Ursuleasa   Rumunia 2000 $
Nagrody Specjalne
Nagroda Nagrodzony Kraj Wysokość nagrody Fundator nagrody
Najlepsze wykonanie poloneza Chen Sa   Chiny 5000 $ Towarzystwo im. Fryderyka Chopina
Li Yundi   Chiny 5000 $
Najlepsze wykonanie mazurków Nie przyznano
Najlepsze wykonanie koncertu Nie przyznano

Zwycięzca Konkursu Li Yundi wykonał podczas trwania konkursu następujące utwory[21]:

Zwycięzca   Li Yundi
Faza konkursu Etap I Etap II Etap III Finał
Data 9 października 14 października 16 października 19 października
Utwory Nokturn c-moll op. 48 nr 1
Etiuda a-moll op. 10 nr 2
Etiuda a-moll op. 25 nr 11
Ballada f-moll op. 52
Scherzo b-moll op. 31
Berceuse Des-dur op. 57
Walc As-dur op. 42
Andante spianato i Polonez Es-dur op. 22
Mazurek gis-moll op. 33 nr 1
Mazurek C-dur op. 33 nr 2
Mazurek D-dur op. 33 nr 3
Mazurek h-moll op. 33 nr 4
Sonata h-moll op. 58
Koncert fortepianowy e-moll op. 11

Uwagi edytuj

  1. Mimo kwalifikacji z występu w konkursie zrezygnowali: Sun Yingdi (Chiny), Yael Weiss (Izrael), Ksenia Apalko (Rosja) i Eugene Mursky (Rosja).
  2. Jurorka wzięła udział w pracach jury od II etapu

Przypisy edytuj

  1. a b c d XIV Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina (katalog archiwalnych materiałów dźwiękowych), [w:] Katalog zbiorów polskich bibliotek naukowych [online], katalog.nukat.edu.pl [dostęp 2015-10-29].
  2. a b Zakończenie XIV Konkursu Chopinowskiego. Koncert laureatów i uroczystość wręczenia nagród [online], wiadomosci.wp.pl, 20 października 2000 [zarchiwizowane z adresu 2023-04-03].
  3. a b Osoby związane z Chopinem. (Yundi Li), [w:] Narodowy Instytut Fryderyka Chopina [online], pl.chopin.nifc.pl [zarchiwizowane z adresu 2016-08-09].
  4. Kalendarz XIV Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina [online], konkurs.chopin.pl [zarchiwizowane z adresu 2000-08-23].
  5. Regulamin XIV Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina ↓, § II.
  6. Regulamin XIV Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina ↓, § III.
  7. Regulamin XIV Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina ↓, § IV.
  8. Uczestnicy XIV Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina [online], konkurs.chopin.pl [zarchiwizowane z adresu 2001-03-03].
  9. a b Regulamin XIV Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina ↓, § X.
  10. a b c d e f g h i j XIV Międzynarodowy Konkurs Chopinowski, „Rzeczpospolita”, Nr 247 (5717) (Wydanie specjalne), 21 października 2000.
  11. Jury XIV Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina [online], konkurs.chopin.pl [zarchiwizowane z adresu 2000-08-23].
  12. a b c d e f g Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina. Konkurs XIV [online], konkursy.miedzynarodowe.chopin.pl [zarchiwizowane z adresu 2016-03-22].
  13. XIV Konkurs Chopinowski – inauguracja cz. 1 (katalog archiwalnych materiałów dźwiękowych), [w:] Katalog zbiorów polskich bibliotek naukowych [online], katalog.nukat.edu.pl [dostęp 2015-10-29].
  14. XIV Konkurs Chopinowski – inauguracja cz. 2 (katalog archiwalnych materiałów dźwiękowych), [w:] Katalog zbiorów polskich bibliotek naukowych [online], katalog.nukat.edu.pl [dostęp 2015-10-29].
  15. Adrianna Ginał, Krakowski pianista rozpoczyna dziś Konkurs Chopinowski [online], krakow.naszemiasto.pl, 4 października 2000 [zarchiwizowane z adresu 2016-03-05].
  16. XIV Konkurs Chopinowski zbliża się ku końcowi [online], wiadomosci.wp.pl, 18 października 2000 [zarchiwizowane z adresu 2023-04-03].
  17. Katarzyna Roszkowska, Yundi Li z Chin zwycięzcą XIV Konkursu Chopinowskiego [online], wiadomosci.wp.pl, 20 października 2000 [zarchiwizowane z adresu 2023-04-03].
  18. Regulamin XIV Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina ↓, § XIII.
  19. Regulamin XIV Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina ↓, § XII.
  20. Barbara Niewiarowska, Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina [online], konkursy.miedzynarodowe.chopin.pl, 21 czerwca 2006 [zarchiwizowane z adresu 2016-03-22].
  21. XIV Konkurs Chopinowski – Yundi Li (Chiny) (katalog archiwalnych materiałów filmowych), [w:] Katalog zbiorów polskich bibliotek naukowych [online], katalog.nukat.edu.pl [dostęp 2015-10-29].

Bibliografia edytuj

  • Barbara Niewiarowska (oprac. Teresa Lewandowska, tł. Barbara Mroczek): XIV Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina organizowany przez Towarzystwo im. Fryderyka Chopina pod patronatem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Kazimierza Michała Ujazdowskiego: (program) – The 14th International Frederick Chopin Piano Competition held by The Frederick Chopin Society under the patronage of The Minister of Culture and National Heritage Kazimierz Michał Ujazdowski: programme, Warszawa, 4 - 22. X. 2000. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Towarzystwa im. Fryderyka Chopina, 2000. OCLC 316454005. (pol. • ang.).
  • Regulamin XIV Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina [online], konkurs.chopin.pl [zarchiwizowane z adresu 2000-05-19].

Linki zewnętrzne edytuj