Zalesie (powiat gostyński)
Zalesie – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie gostyńskim, w gminie Borek Wielkopolski. Obszar sołectwa, liczący około 560 mieszkańców, obejmuje również osady Wygoda i Zacisze.
| wieś | |
.JPG)
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Strefa numeracyjna |
65 |
| Kod pocztowy |
63-810[2] |
| Tablice rejestracyjne |
PGS |
| SIMC |
0369604 |
Położenie na mapie gminy Borek Wielkopolski  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu gostyńskiego  | |
 51°53′13″N 17°10′07″E/51,886944 17,168611[1]
| |
W okresie Pierwsi Piastowie istniały dwie osady na obszarze obecnego Zalesia: Zalesie położone po prawej stronie oraz Zalewo położone po lewej stronie rzeki Dąbrówki[3]. Obie te osady były częścią grodu w Grabonogu[3]. W XIV wieku włączono je do majątku rycerskiego[3][4], a w 1793 roku właścicielem Zalesia, Dąbrówki i Drogoszewa stał się Józef Nieświastowski[3]. W z1842 roku miało miejsce uwłaszczenie chłopów[5]. Od XIX wieku majątek Zalesie był własnością rodziny Stablewskich herbu Oksza[6][5], którzy w roku 1600 przenieśli się z Prus Zachodnich do Wielkopolski[5]. W latach 1923-1925 odkryto w Zalesiu ciałopalne grobowisko, świadczące o istnieniu tu osoby prehistorycznej. Po zakończeniu II wojny światowej majątek został podzielony. W 1905 roku w wiosce powstała spółka melioracyjna, która działa do dziś[5].
W okresie Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815–1848) miejscowość należała do większych wsi w ówczesnym pruskim powiecie Kröben (krobskim) w rejencji poznańskiej[7]. Zalesie należało do okręgu gostyńskiego tego powiatu i stanowiło odrębny majątek, którego właścicielem był wówczas (1846) Karol Stablewski[7]. Według spisu urzędowego z 1837 roku wieś liczyła 434 mieszkańców, którzy zamieszkiwali 51 dymów (domostw)[7]. Późniejszym właścicielem był Kazmierz Stablewski[4]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa leszczyńskiego.
Pałac edytuj
Stanisław Stablewski, dyrektor ziemstwa kredytowego i ostatni Polak pełniący funkcję marszałka Wielkopolskiego sejmiku prowincjonalnego w 1875 roku wzniósł w majątku murowany pałacyk w stylu późnego klasycyzmu[6]. Niżej, po stronie stoku, znajduje się oficjalna dworska, zbudowana w 1835 roku dla Kajetana Stablewskiego. Pałac był pełen życia i gości, wśród których znajdowali się m.in. Gustaw Potworowski, Maciej Mielżyński, Terturian Koczorowski i Karol Marcinkowski. W latach 1878-1880 gościł tu również znany malarz Napoleon Orda (1807-1883), który tworzył szkice do zbioru dworków Wielkopolskich. Irena Stablewska (1864-1939), córka Stanisława Stablewskiego, była znaną poetką i pisarką na przełomie XIX i XX wieku. Do roku 1958 w pałacu mieściła się siedziba zespołu Państwowego Gospodarstwa Rolnego[5]. Obecnie pałac jest w prywatnej własności. Jego obecna właścicielka dokonała starannej restauracji, przywracając dawny blask budynkowi[6].
-
Widok pałacu przed 1912
.jpg)
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 157363
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1596 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ a b c d Edmund Wolski: Borek Wielkopolski: miasto i gmina. Piła: Wydawnictwo "Media", 2011, s. 43. ISBN 978-83-60546-62-8. (pol.).
- ↑ a b Księga adresowa polskich właścicieli ziemskich Wielkiego Księstwa Poznańskiego z uwzglednieniem powiatu, stacyi poczty, telegrafu, dworca, Poznań 1909, s. 9.
- ↑ a b c d e Edmund Wolski: Borek Wielkopolski: miasto i gmina. Piła: Wydawnictwo "Media", 2011, s. 44. ISBN 978-83-60546-62-8. (pol.).
- ↑ a b c Edmund Wolski: Borek Wielkopolski: miasto i gmina. Piła: Wydawnictwo "Media", 2011, s. 22. ISBN 978-83-60546-62-8.
- ↑ a b c Leon Plater: Opisanie historyczno-statystyczne Wielkiego Ksie̜ztwa Poznańskiego. Lipsk: Ksie̜garnia Zagraniczna (Librairie Étrangère), 1846, s. 233.