Zaleszczotek czepny

gatunek pajęczaka

Zaleszczotek czepny[1] (Lamprochernes nodosus) – gatunek zaleszczotka z rodziny Chernetidae.

Zaleszczotek czepny
Lamprochernes nodosus
(Schrank, 1803)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

pajęczaki

Rząd

zaleszczotki

Podrząd

Iocheirata

Nadrodzina

Cheliferoidea

Rodzina

Chernetidae

Podrodzina

Lamprochernetinae

Rodzaj

Lamprochernes

Gatunek

zaleszczotek czepny

Taksonomia

edytuj

Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1803 roku przez Franza von Paulę Schranka pod nazwą Chelifer nodosus. W 1882 roku Ödön Tömösváry przeniósł go do podrodzaju Chernes (Lamprochernes), który później wyniesiony został do rangi osobnego rodzaju[2].

Morfologia

edytuj

Zaleszczotek ten osiąga od 1,5 do 2,5 mm długości ciała. Ubarwienie ma połyskująco jasnobrązowe[1]. Prosomę ma nakrytą karapaksem o zarysie prostokątnym i powierzchni niemal całkiem gładkiej. Na karapaksie nie występuje cucullus, a poprzeczna bruzda subbazalna jest słabo zaznaczona[3]. Pozbawiony jest oczu[1]. Niektóre tergity i sternity są przynajmniej częściowo podzielone. Porastające ciało i nogogłaszczki szczecinki są długie, delikatnie ząbkowane i spiczasto zakończone. Szczękoczułki zwieńczone są szczypcami; ich palec ruchomy ma jeden lub dwa ząbki położone przedwierzchołkowo oraz szczecinkę galealną położoną subdystalnie. Nogogłaszczki zaopatrzone są w szczypce o palcach z dodatkowym ząbkowaniem. Gruczoły jadowe obecne są w palcach ruchomych, natomiast palce nieruchome są ich pozbawione. W przypadku palca nieruchomego odległość między trichobotrium it a czubkiem palca jest większa niż odległość między trichobotriami ist i isb. Udo nogogłaszczka osiąga od 0,41 do 0,63 mm długości. Krętarz nogogłaszczka wyposażony jest w tępo zaokrąglony guzek. Wszystkie cztery pary odnóży krocznych pozbawione są kolców na biodrach. Czwarta para odnóży ma golenie zaopatrzone w umieszczoną dość odsiebnie szczecinkę dotykową[3].

Ekologia i występowanie

edytuj

Pajęczak ten zasiedla tereny lesiste, jak i otwarte, także związane z działalnością człowieka. Bytuje w ściółce, na drzewach i w pryzmach kompostwych. Do przemieszczania się na większe odległości wykorzystuje forezę[1].

Gatunek ten zamieszkuje Palearktykę, krainę orientalną i krainę etiopską. W Europie znany jest z Portugalii, Hiszpanii, Irlandii, Wielkiej Brytanii, Francji, Belgii, Luksemburga, Holandii, Niemiec, Szwajcarii, Liechtensteinu, Austrii, Włoch, Malty, Danii, Szwecji, Norwegii, Finlandii, Estonii, Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Rumunii, Bułgarii, Grecji i Rosji. Z Azji podawany jest z Izraela, Turcji, Gruzji, Armenii, Azerbejdżanu, Iranu, Kirgistanu, Indii i Sri Lanki. W Afryce stwierdzono jego występowanie w Algierii, Tunezji, Ghanie, Kongu i Demokratycznej Republice Konga[2].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d Heiko Bellmann: Pająki i inne pajęczaki. Lars Wilker (aktual.), Izabela Hajdamowicz (przekł.), Wojciech Staręga (aktual. przekł.). Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2021, s. 356, seria: Spotkania z Przyrodą.
  2. a b Mark Harvey: Lamprochernes nodosus. [w:] Western Australian Museum Field Guide and Catalogues. Pseudoscorpions of the World [on-line]. Government of Western Australia. [dostęp 2021-02-16].
  3. a b Jana Christophoryová, Frantisek Stahlavsky, Peter Fedor. An updated identification key to the pseudoscorpions (Arachnida: Pseudoscorpiones) of the Czech Republic and Slovakia. „Zootaxa”. 2876, s. 35-48, 2011. DOI: 10.11646/zootaxa.2876.1.4.