Zapowiedniki w Rosji

lista w projekcie Wikimedia

W Rosji znajdują się 104 zapowiedniki (stan na listopad 2021 roku), nie licząc 5 zapowiedników na zaanektowanym przez Rosję Półwyspie Krymskim. Wszystkie z nich posiadają status ścisłego rezerwatu przyrody kategorii Ia według Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody (IUCN). 19 z nich jest wpisanych na listę światowego dziedzictwa UNESCO (w tym 6 na wstępną), 39 otrzymało status rezerwatu biosfery UNESCO, a 20 jest wpisanych na listę konwencji ramsarskiej. Największym zapowiednikiem jest Wielki Rezerwat Arktyczny o powierzchni 41 692,22 km², a najmniejszym Rezerwat przyrody „Galiczja gora” o powierzchni 2,31 km²[1].

Zestawienie zapowiedników w Rosji
Lp. Zdjęcie Nazwa zapowiednika Rok utworzenia Powierzchnia
(km²)
Powierzchnia strefy ochronnej wokół rezerwatu
(km²)
Położenie Uwagi
1. Rezerwat „Ałatau Kuźniecki”[2]
Государственный природный заповедник «Кузнецкий Алатау»
1989 4129 2459,31 Obwód kemerowski rezerwat biosfery UNESCO[3], na liście konwencji ramsarskiej[4]
2. Ałtajski Rezerwat Biosfery[2]
Алтайский государственный природный биосферный заповедник
1932 8812,38 0 Republika Ałtaju lista światowego dziedzictwa UNESCO[5], rezerwat biosfery UNESCO[3], na liście konwencji ramsarskiej[4]
3. Astrachański Rezerwat Biosfery[2]
Астраханский ордена Трудового Красного Знамени государственный природный биосферный заповедник
1919 679,17 310 Obwód astrachański rezerwat biosfery UNESCO[3], na liście konwencji ramsarskiej[4], ostoja ptaków IBA
4. Rezerwat przyrody „Azas”
Государственный природный заповедник «Азас»
1985 3373 900 Republika Tuwa ostoja ptaków IBA
5. Rezerwat Bajkalsko-Leński[2]
Байкало-Ленский государственный природный заповедник
1986 6599,19 0 Obwód irkucki lista światowego dziedzictwa UNESCO[5]
6. Bajkalski Rezerwat Biosfery[2]
Байкальский государственный природный биосферный заповедник
1969 1657,24 347,88 Buriacja lista światowego dziedzictwa UNESCO[5], rezerwat biosfery UNESCO[3]
7. Barguziński Rezerwat Biosfery[2]
Баргузинский государственный природный биосферный заповедник
1917 3743,46 0 Buriacja lista światowego dziedzictwa UNESCO[5], rezerwat biosfery UNESCO[3], ostoja ptaków IBA
8. Rezerwat przyrody „Basiegi”
Государственный природный заповедник «Басеги»
1982 379,57 213,45 Kraj Permski
9. Rezerwat przyrody „Bastak”
Государственный природный заповедник «Бастак»
1997 1270,95 153,9 Żydowski Obwód Autonomiczny
10. Rezerwat Baszkirski[2]
Башкирский государственный природный заповедник
1929 496,09 0 Baszkortostan
11. Rezerwat przyrody „Biełogorie”
Государственный природный заповедник «Белогорье»
1979 21,31 27,48 Obwód biełgorodzki
12. Rezerwat przyrody „Bogdinsko-Baskunczakskij”
Государственный природный заповедник «Богдинско-Баскунчакский»
1997 184,78 0 Obwód astrachański rezerwat biosfery UNESCO[3], na liście konwencji ramsarskiej[4]
13. Rezerwat przyrody „Bolszaja Kokszaga”
Государственный природный заповедник «Большая Кокшага»
1993 214,05 130 Republika Mari El na liście konwencji ramsarskiej[4]
14. Rezerwat przyrody „Bolszechiechcyrskij”
Государственный природный заповедник «Большехехцирский»
1963 453,4 120 Kraj Chabarowski
15. Rezerwat przyrody „Bołonskij”
Государственный природный заповедник «Болоньский»
1997 1036 0 Kraj Chabarowski na liście konwencji ramsarskiej[4], ostoja ptaków IBA
16. Rezerwat przyrody „Botczinskij”
Государственный природный заповедник «Ботчинский»
1994 2673,8 810 Kraj Chabarowski
17. Rezerwat przyrody „Brianskij les”
Государственный природный биосферный заповедник «Брянский лес»
1987 122,8 91,59 Obwód briański rezerwat biosfery UNESCO[3]
18. Rezerwat Burejski[2]
Государственный природный заповедник «Буреинский»
1987 3584,44 533 Kraj Chabarowski
19. Rezerwat Chakaski[2]
Государственный природный заповедник «Хакасский»
1993 2675,65 1676,49 Chakasja rezerwat biosfery UNESCO[6], wstępna lista światowego dziedzictwa UNESCO[7]
20. Chankajski Rezerwat Biosfery[2]
Государственный природный биосферный заповедник «Ханкайский»
1990 392,89 724,43 Kraj Nadmorski rezerwat biosfery UNESCO[3] na liście konwencji ramsarskiej[4], ostoja ptaków IBA
21. Rezerwat Chingański[2]
Хинганский государственный природный заповедник
1963 970,73 270,25 Obwód amurski na liście konwencji ramsarskiej[4]
22. Rezerwat przyrody „Choperskij”
Государственный природный заповедник «Хоперский»
1935 161,78 298 Obwód woroneski
23. Centralno-Leśny Rezerwat Biosfery[2]
Центрально-лесной государственный природный биосферный заповедник
1931 241,73 460,61 Obwód twerski rezerwat biosfery UNESCO[3]
24. Centralno-Czarnoziemny Rezerwat Biosfery[2]
Центрально-Черноземный государственный природный биосферный заповедник имени профессора В.В. Алехина
1935 52,84 307,81 Obwód kurski rezerwat biosfery UNESCO[3]
25. Rezerwat „Czarne Ziemie”[8]
Государственный природный биосферный заповедник «Черные земли»
1990 1219,01 911,7 Kałmucja na liście konwencji ramsarskiej[4]
26. Rezerwat Dagestański[2]
Государственный природный заповедник «Дагестанский»
1987 190,61 210,65 Dagestan na liście konwencji ramsarskiej[4], ostoja ptaków IBA
27. Dalekowschodni Morski Rezerwat Biosfery[2]
Дальневосточный морской биосферный заповедник
1978 643,16 741,31 Kraj Nadmorski rezerwat biosfery UNESCO[3], ostoja ptaków IBA
28. Darwinowski Rezerwat Biosfery[2]
Дарвинский государственный природный биосферный заповедник
1945 1126,3 219,24 Obwód wołogodzki rezerwat biosfery UNESCO[3], ostoja ptaków IBA
29. Daurski Rezerwat Biosfery[2]
Государственный природный биосферный заповедник «Даурский»»
1987 497,64 1732,01 Kraj Zabajkalski lista światowego dziedzictwa UNESCO[5], rezerwat biosfery UNESCO[3], na liście konwencji ramsarskiej[4]
30. Rezerwat przyrody „Dienieżkin Kamień”
Государственный природный заповедник «Денежкин Камень»
1946 781,92 183,51 Obwód swierdłowski ostoja ptaków IBA
31. Rezerwat Dolnoświrski[2]
Нижне-Свирский государственный природный заповедник
1980 416,15 0 Obwód leningradzki na liście konwencji ramsarskiej[4]
32. Rezerwat przyrody „Dżerginskij”
Государственный природный заповедник «Джергинский»
1992 2378,06 0 Buriacja
33. Rezerwat Dżugdżurski[2]
Государственный природный заповедник «Джугджурский»
1990 8599,56 2525 Kraj Chabarowski
34. Rezerwat przyrody „Erzi”
Государственный природный заповедник «Эрзи»
2000 352,92 349,4 Inguszetia
35. Rezerwat przyrody „Galiczja gora”
Государственный природный заповедник «Галичья гора»
1925 2,31 0 Obwód lipiecki
36. Rezerwat Ilmeński[2]
Ильменский государственный заповедник
1920 301 9,6 Obwód czelabiński wstępna lista światowego dziedzictwa UNESCO[7], ostoja ptaków IBA
37. Rezerwat przyrody „Juganskij”
Государственный природный заповедник «Юганский»
1982 6486,36 938,93 Chanty-Mansyjski Okręg Autonomiczny – Jugra
38. Kabardyjsko-Bałkarski Rezerwat Wysokogórski[2]
Кабардино-Балкарский государственный высокогорный природный заповедник
1976 826,49 0 Kabardo-Bałkaria ostoja ptaków IBA
39. Kaukaski Rezerwat Biosfery[2]
Кавказский государственный природный биосферный заповедник имени Х.Г. Шапошникова
1924 2803,35 0 Adygeja, Kraj Krasnodarski, Karaczajo-Czerkiesja lista światowego dziedzictwa UNESCO[5], rezerwat biosfery UNESCO[3], ostoja ptaków IBA
40. Rezerwat przyrody „Kałużskije zasieki”
Государственный природный заповедник «Калужские засеки»
1992 185,33 19,35 Obwód kałuski
41. Rezerwat Kandałakszański[2]
Кандалакшский государственный природный заповедник
1939 705,27 0 Karelia, Obwód murmański na liście konwencji ramsarskiej[4], ostoja ptaków IBA
42. Katuński Rezerwat Biosfery[2]
Государственный природный биосферный заповедник «Катунский»
1991 1516,64 0 Republika Ałtaju lista światowego dziedzictwa UNESCO[5], rezerwat biosfery UNESCO[3]
43. Rezerwat biosfery „Kiedrowaja Pad´”
Государственный природный биосферный заповедник «Кедрoвая Падь»
1916 180,45 0 Kraj Nadmorski rezerwat biosfery UNESCO[3]
44. Rezerwat przyrody „Kierżenskij”
Государственный природный биосферный заповедник «Керженский»
1993 469,4 106,6 Obwód niżnonowogrodzki rezerwat biosfery UNESCO[3], na liście konwencji ramsarskiej[4], ostoja ptaków IBA
45. Rezerwat przyrody „Kiwacz”
Государственный природный заповедник «Кивач»
1931 108,8 64,93 Karelia
46. Rezerwat przyrody „Kołogriwskij les”
Государственный природный заповедник «Кологривский лес»
2006 589,4 685,52 Obwód kostromski rezerwat biosfery UNESCO[3]
47. Komandorski Rezerwat Biosfery[2]
Государственный природный биосферный заповедник «Командорский»
1993 36486,79 0 Kraj Kamczacki wstępna lista światowego dziedzictwa UNESCO[7], rezerwat biosfery UNESCO[3]
48. Rezerwat przyrody „Komsomolskij”
Государственный природный заповедник «Комсомольский»
1963 644,12 141,19 Kraj Chabarowski
49. Rezerwat Koriacki[2]
Государственный природный заповедник «Корякский»
1995 3271,56 6760,62 Kraj Kamczacki na liście konwencji ramsarskiej[4], ostoja ptaków IBA
50. Rezerwat przyrody „Kostomukszskij”
Государственный природный заповедник «Костомукшский»
1983 475,69 0 Karelia rezerwat biosfery UNESCO[3]
51. Rezerwat Biosfery „Kotlina Uwska”[2]
Госуда́рственный приро́дный биосфе́рный запове́дник «Убсуну́рская котлови́на»
1993 3231,98 6019,38 Tuwa lista światowego dziedzictwa UNESCO[5], rezerwat biosfery UNESCO[3]
52. Kronocki Rezerwat Biosfery[2]
Кроноцкий государственный природный биосферный заповедник
1934 11420 0 Kraj Kamczacki lista światowego dziedzictwa UNESCO[5], rezerwat biosfery UNESCO[3]
53. Rezerwat Kurylski[2]
Государственный природный заповедник «Курильский»
1984 653,65 734,75 Obwód sachaliński ostoja ptaków IBA
54. Lapoński Rezerwat Biosfery[2]
Лапландский государственный природный биосферный заповедник
1930 2784,35 279,98 Obwód murmański rezerwat biosfery UNESCO[3]
55. Rezerwat przyrody „Łazowskij”
Лазовский государственный природный заповедник им. Л.Г. Капланова
1935 1209,98 159,87 Kraj Nadmorski
56. Rezerwat Magadański[2]
Государственный природный заповедник «Магаданский»
1982 8838,17 937 Obwód magadański wstępna lista światowego dziedzictwa UNESCO[7], ostoja ptaków IBA
57. Rezerwat przyrody „Małaja Sośwa”
Государственный природный заповедник «Малая Сосьва»
1976 2255,62 1600,25 Chanty-Mansyjski Okręg Autonomiczny – Jugra
58. Rezerwat Mordwiński[2]
Мордовский государственный природный заповедник имени П.Г. Смидовича
1936 321,48 62 Mordowia
59. Rezerwat Nieniecki[2]
Государственный природный заповедник «Ненецкий»
1997 3134 2692 Nieniecki Okręg Autonomiczny ostoja ptaków IBA
60. Rezerwat przyrody „Norskij”
Государственный природный заповедник «Норский»
1998 2111,68 98,68 Obwód amurski
61. Rezerwat przyrody „Nurgusz”
Государственный природный заповедник «Нургуш»
1994 237,34 175,66 Obwód kirowski
62. Ocki Rezerwat Biosfery[2]
Государственный природный заповедник «Окский»
1935 557,44 229,75 Obwód riazański rezerwat biosfery UNESCO[3], na liście konwencji ramsarskiej[4]
63. Rezerwat Olokiemski[2]
Государственный природный заповедник «Олекминский»
1984 8471,02 776 Jakucja
64. Rezerwat Orenburski[2]
Государственный природный заповедник «Оренбургский»
1989 381,91 129,25 Obwód orenburski
65. Rezerwat przyrody „Paswik”
Государственный природный заповедник «Пасвик»
1992 145,86 0 Obwód murmański
66. Peczorsko-Iłycki Rezerwat Biosfery[2]
Печоро-Илычский государственный природный биосферный заповедник
1930 7213,22 0 Republika Komi lista światowego dziedzictwa UNESCO[5], rezerwat biosfery UNESCO[3], ostoja ptaków IBA
67. Rezerwat Pineżański[2]
Государственный природный заповедник «Пинежский»
1974 515,22 305,45 Obwód archangielski na liście konwencji ramsarskiej[4]
68. Rezerwat przyrody „Polistowskij”
Государственный природный заповедник «Полистовский»
1994 379,83 172,79 Obwód pskowski na liście konwencji ramsarskiej[4]
69. Rezerwat Południowouralski[2]
Государственный природный заповедник «Южно-Уральский»
1978 2528,24 0 Baszkortostan, Obwód czelabiński ostoja ptaków IBA
70. Rezerwat przyrody „Poronajskij”
Государственный природный заповедник «Поронайский»
1988 566,94 445,68 Obwód sachaliński
71. Rezerwat Północnoosetyjski[2]
Северо-Осетинский государственный природный заповедник
1967 312,98 416,35 Osetia Północna ostoja ptaków IBA
72. Rezerwat przyrody „Prioksko-Terrasnyj”
Приокско-Террасный государственный природный биосферный заповедник имени М.А.Заболоцкого
1945 49,45 47,1 Obwód moskiewski rezerwat biosfery UNESCO[3]
73. Rezerwat przyrody „Prisurskij”
Государственный природный заповедник «Присурский»
1995 91,48 254,98 Czuwaszja
74. Rezerwat przyrody „Priwołżskaja lesostep”
Государственный природный заповедник «Приволжская лесостепь»
1989 82,42 190,59 Obwód penzeński, Obwód uljanowski
75. Rezerwat Putorański[2]
Путорaнский госудaрственный прирoдный заповeдник
1988 18 872 17 733 Kraj Krasnojarski lista światowego dziedzictwa UNESCO[5]
76. Rezerwat przyrody „Rdejskij”
Государственный природный заповедник «Рдейский»
1994 369,22 48,44 Obwód nowogrodzki na liście konwencji ramsarskiej[4]
77. Rostowski Rezerwat Biosfery[2]
Государственный природный биосферный заповедник «Ростовский»
1995 94,65 743,5 Obwód rostowski] rezerwat biosfery UNESCO[3], na liście konwencji ramsarskiej[4]
78. Sajańsko-Szuszeński Rezerwat Biosfery[2]
Государственный природный биосферный заповедник «Саяно-Шушенский»
1976 3903,66 1062 Kraj Krasnojarski rezerwat biosfery UNESCO[3]
79. Sichotealiński Rezerwat Biosfery[2]
Сихотэ-Алинский государственный природный биосферный заповедник имени К.Г. Абрамова
1935 4014,28 652,5 Kraj Nadmorski lista światowego dziedzictwa UNESCO[5], rezerwat biosfery UNESCO[3]
80. Sochondyński Rezerwat Biosfery[2]
Сохондинский государственный природный биосферный заповедник
1973 2109,88 3180,5 Kraj Zabajkalski rezerwat biosfery UNESCO[3]
81. Rezerwat przyrody „Szajtan-Tau”
Государственный природный заповедник «Шайтан-Тау»
2014 67,26 0 Obwód orenburski
82. Rezerwat przyrody „Szulgan-Tasz”
Государственный природный биосферный заповедник «Шульган-Таш»
1986 225,31 0 Baszkortostan rezerwat biosfery UNESCO[3], wstępna lista światowego dziedzictwa UNESCO[7]
83. Środkowosyberyjski Rezerwat Biosfery[2]
Государственный природный биосферный заповедник «Центральносибирский»
1985 9720,17 0 Kraj Krasnojarski rezerwat biosfery UNESCO[3]
84. Tajmyrski Rezerwat Biosfery[2]
Госуда́рственный приро́дный биосфе́рный запове́дник «Таймы́рский»
1979 17815,36 9377,6 Kraj Krasnojarski rezerwat biosfery UNESCO[3]
85. Rezerwat przyrody „Tigiriekskij”
Государственный природный заповедник «Тигирекский»
1999 406,93 262,57 Kraj Ałtajski
86. Rezerwat Tunguski[2]
Государственный природный заповедник «Тунгусский»
1995 2965,62 202,41 Kraj Krasnojarski
87. Rezerwat Ujścia Leny[2]
Государственный природный заповедник «Усть-Ленский»
1985 14330 10500 Jakucja ostoja ptaków IBA
88. Rezerwat Ussuryjski[2]
Уссурийский государственный природный заповедник им.В.Л.Комаров
1934 412,34 578 Kraj Nadmorski
89. Rezerwat przyrody „Utrisz”
Государственный природный заповедник «Утриш»
2010 113,39 47,12 Kraj Krasnodarski
90. Rezerwat Wasiugański[2]
Государственный природный заповедник «Васюганский»
2017 6148,03 0 Obwód nowosybirski Obwód tomski wstępna lista światowego dziedzictwa UNESCO[7]
91. Wielki Rezerwat Arktyczny[2]
Большой Арктический государственный природный заповедник
1993 41692,22 95,5 Kraj Krasnojarski rezerwat biosfery UNESCO[3]
92. Rezerwat przyrody „Wierchnie-Tazowskij”
Государственный природный заповедник «Верхне-Тазовский»
1986 6313,08 0 Jamalsko-Nieniecki Okręg Autonomiczny
93. Wisimski Rezerwat Biosfery[2]
Висимский государственный природный биосферный заповедник
1946 334,96 461 Obwód swierdłowski rezerwat biosfery UNESCO[3]
94. Rezerwat Witimski[2]
Государственный природный заповедник «Витимский»
1982 5850,21 0 Obwód irkucki
95. Rezerwat przyrody „Wiszerskij”
Государственный природный заповедник «Вишерский»
1991 2412 522 Kraj Permski
96. Rezerwat Wołżańsko-Kamski[2]
Государственный природный заповедник «Волжско-Камский»
1960 114,01 128,19 Tatarstan rezerwat biosfery UNESCO[3]
97. Rezerwat przyrody „Wostoczno-Uralskij”
Государственный природный заповедник «Восточно-Уральский»
1966 166,16 0 Obwód czelabiński
98. Woroneski Rezerwat Biosfery[2]
Воронежский государственный природный биосферный заповедник имени В.М. Пескова
1923 308 80 Obwód woroneski rezerwat biosfery UNESCO[3]
99. Rezerwat przyrody „Woroninskij”
Государственный природный заповедник «Воронинский»
1994 103,20 112,06 Obwód tambowski
100. Rezerwat „Wschód Zatoki Fińskiej”[2]
Государственный природный заповедник «Восток Финского залива»
2017 140,86 36,8 Obwód leningradzki
101. Rezerwat „Wyspa Wrangla”[2]
Государственный природный заповедник «Остров Врангеля»
1976 22 256,5 37 453,0 Czukocki Okręg Autonomiczny lista światowego dziedzictwa UNESCO[5], ostoja ptaków IBA
102. Rezerwat przyrody „Wyspy Niedźwiedzie”
Государственный природный заповедник «Медвежьи острова»
2020 8155,68 0 Jakucja
103. Rezerwat Zejski[2]
Зейский государственный природный заповедник
1963 986,32 340 Obwód amurski
104. Rezerwat Żyguliński[2]
Жигулевский государственный природный биосферный заповедник имени И.И.Спрыгина
1927 233,84 11,32 Obwód samarski rezerwat biosfery UNESCO[3]

Przypisy edytuj

  1. Перечень ООПТ | ООПТ России [online], oopt.aari.ru [dostęp 2021-11-26].
  2. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj ak al am an ao ap aq ar as at au av aw ax ay az ba bb bc bd be bf bg bh Główny Urząd Geodezji i Kartografii: Urzędowy wykaz polskich nazw geograficznych świata. Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej, 2019, s. 252. ISBN 978-83-254-1988-2.
  3. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj ak al Biosphere reserves in Europe & North America [online], UNESCO, 29 października 2018 [dostęp 2021-11-26] (ang.).
  4. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t Search results | Ramsar Sites Information Service [online], rsis.ramsar.org [dostęp 2021-11-26].
  5. a b c d e f g h i j k l m UNESCO World Heritage Centre, UNESCO World Heritage Centre - World Heritage List [online], UNESCO World Heritage Centre [dostęp 2021-11-26] (ang.).
  6. Khakassky Biosphere Reserve, Russian Federation [online], UNESCO, 18 kwietnia 2019 [dostęp 2021-12-25] (ang.).
  7. a b c d e f UNESCO World Heritage Centre, UNESCO World Heritage Centre - Tentative Lists [online], UNESCO World Heritage Centre [dostęp 2021-11-26] (ang.).
  8. Strona główna - Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej - Portal Gov.pl [online], gugik.gov.pl [dostęp 2024-04-26] (pol.).