Zasłonak śluzowaty
Zasłonak śluzowaty (Cortinarius collinitus (Pers.) Fr.) – gatunek grzybów należący do rodziny zasłonakowatych (Cortinariaceae)[1].
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
zasłonak śluzowaty |
| Nazwa systematyczna | |
| Cortinarius collinitus (Pers.) Fr. Epicr. syst. mycol. (Upsaliae): 288 (1838) [1836-1838] | |
| Zasięg | |
 Zasięg w Europie | |
Systematyka i nazewnictwo edytuj
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Cortinarius, Cortinariaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1801 r. Persoon nadając mu nazwę Agaricus collinitus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1838 r. Elias Fries[1].
Synonimów naukowych ma ok. 20. Niektóre z nich:[2].
- Agaricus collinitus Pers. 1801
- Cortinarius muscigenus Peck 1888
- Myxacium collinitum (Sowerby) P. Kumm. 1871
Nazwę polską podał Franciszek Błoński w 1889 r., dawniej w polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był też jako flegmiak śluzowaty[3].
Morfologia edytuj
Średnica 4–12 cm, za młodu jest niemal kulisty, z czasem staje się dzwonkowaty, w końcu rozpostarty. Na środku tępy garb. Kolor od żółtopomarańczowego do brązowopomarańczowego, z czasem blaknący. Skórka w czasie wilgotnej pogody bardzo śliska, w czasie suchej błyszcząca[4].
Dość rzadkie i brzuchate. U młodych okazów lekko fioletowe, potem cynamonowobrązowe[4].
Wysokość 5–10 cm, jeśli przerasta grubą warstwę mchu, to może wtedy mieć długość nawet do 15 cm, grubość do 1,5 cm. Jest pełny, walcowaty lub nieco dołem zwężony. Ma miodowy kolor i okryty jest fioletową (czasami bezbarwną) zasnówką, która zasychając pęka szerokimi pasmami[5].
Biały, tylko w nasadzie trzonu żółknący. Smak i zapach niewyraźny[5].
Żółtordzawobrązowy. Zarodniki migdałowatego kształtu i pokryte brodawkami. Rozmiar: 13-16 × 7-9 μm[6].
Występowanie i siedlisko edytuj
Jest szeroko rozprzestzeniony w Ameryce Północnej i Europie, występuje także w Korei i Japonii[7]. W górskich lasach Europy Środkowej jest pospolity. Na terenie Polski opisano wiele jego stanowisk w piśmiennictwie naukowym[3].
Rośnie pod świerkami[5]. Owocniki wytwarza od lipca do listopada[3].
Znaczenie edytuj
Grzyb mikoryzowy[3]. Grzyb jadalny. Pomylenie go z bardzo podobnym zasłonakiem kleistym jest niegroźne, gdyż ten gatunek również jest jadalny. Należy jednak zachować ostrożność przy jego zbieraniu, gdyż wśród zasłonaków jest wiele trujących gatunków[4][8].
Gatunki podobne edytuj
Bardzo podobny jest zasłonak kleisty (Cortinarius mucosus). Różni się białym trzonem, kapelusz ma nieco innej barwy (od żółtobrązowego do kasztanowobrązowego). Najłatwiej odróżnić go po tym, że rośnie tylko pod sosnami[4]. Zasłonak strojny (Cortinarius calochrous) jest też podobnie ubarwiony, ale posiada bulwę u nasady trzonu[5].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c Index Fungorum. [dostęp 2013-03-05]. (ang.).
- ↑ Species Fungorum. [dostęp 2013-04-15]. (ang.).
- ↑ a b c d Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c d Pavol Škubla: Wielki atlas grzybów. Poznań: Elipsa, 2007. ISBN 978-83-245-9550-1.
- ↑ a b c d Andreas Gminder: Atlas grzybów jak bezbłędnie oznaczać 340 gatunków grzybów Europy Środkowej. 2008. ISBN 978-83-258-0588-3.
- ↑ Grzybland. [dostęp 2011-10-02].
- ↑ Discover Life Maps. [dostęp 2016-01-10].
- ↑ Barbara Gumińska, Władysław Wojewoda: Grzyby i ich oznaczanie. Warszawa: PWRiL, 1985. ISBN 83-09-00714-0.