Zasłonak strojny
Zasłonak strojny (Calonarius callochrouss (Pers.) Niskanen & Liimat.) – gatunek grzybów należący do rodziny zasłonakowatych (Cortinariaceae)[1].
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
zasłonak strojny |
| Nazwa systematyczna | |
| Calonarius callochrous (Pers.) Niskanen & Liimat. Fungal Diversity: 10.1007/s13225-022-00499-9, [41] (2022) | |
| Zasięg | |
 Zasięg w Europie | |
Systematyka i nazewnictwo edytuj
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Calonarius, Cortinariaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1801 r. Christian Hendrik Persoon nadając mu nazwę Agaricus callochrous. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1821 r. Samuel Frederick Gray[1].
Synonimów naukowych ma ponad 30. Niektóre z nich:
- Cortinarius callochrous (Pers.) Gray 1821
- Cortinarius haasii var. quercus-ilicicola A. Ortega 2008[2]
Nazwę polską podał Andrzej Nespiak w 1975 r.[3] Jest niespójna z aktualną nazwą naukową[1].
Morfologia edytuj
Średnica 4- 7 cm, za młodu jest półkulisty, z czasem staje się płaskołukowaty i nieco wklęsły na środku. Brzeg ostry. Kolor od jasnożółtego do ochrowobrązowego. W środku jest nieco ciemniejszy. Skórka w czasie suchej pogody jest matowa i sucha, w czasie wilgotnej śliska i błyszcząca[4].
Szerokie i wąsko przyrośnięte. U różnych odmian mają kolor od kremowego przez różowofioletowy do brudnoróżowego[4].
Wysokość 3–6 cm, grubość 7–15 mm. Jest pełny, walcowaty i kruchy, górą brudnoróżowofioletowy, poza tym szarobiały. Posiada bulwę o wielkości do 3 cm[4]. Osłona bulwy na jej obrzeżu jest zwykle żółtawa[5].
Białawy, u niektórych odmian różowofioletowy. Ma łagodny smak, a starsze okazy ziemisty zapach[4].
- Gatunki podobne
Istnieje wiele podobnych gatunków zasłonaków o ubarwieniu w odcieniach żółtego koloru, np. zasłonak kleisty (Cortinarius mucosus), zasłonak śluzowaty (Cortinarius collinitus), zasłonak elegancki (Cortinarius elegantior) i inne. Najbardziej charakterystyczną cechą zasłonaka strojnego jest bulwa u nasady trzonu[5].
Występowanie i siedlisko edytuj
Notowany jest w Ameryce Północnej i w Europie[6]. W Europie Środkowej występuje w rozproszeniu[5]. W Polsce jego rozprzestrzenienie i częstość występowania nie są znane. W piśmiennictwie naukowym do 2003 r. na terenie Polski podano jego występowanie tylko w Ojcowskim i Pienińskim Parku Narodowym[3].
Niektóre odmiany występują w lasach liściastych, niektóre w iglastych, przeważnie na glebach zasadowych.
Znaczenie edytuj
Grzyb niejadalny. Nieznana jest wartość spożywcza tego gatunku. Ponieważ jednak wśród zasłonaków liczne gatunki są trujące lub niejadalne, również zasłonaka strojnego należy uważać za niejadalnego[5].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d Index Fungorum [online] [dostęp 2023-01-15] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2023-01-15] (ang.).
- ↑ a b Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c d Pavol Škubla, Wielki atlas grzybów, Poznań: Elipsa, 2007, ISBN 978-83-245-9550-1.
- ↑ a b c d Andreas Gminder, Atlas grzybów. Jak bezbłędnie oznaczać 340 gatunków grzybów Europy Środkowej, 2008, ISBN 978-83-258-0588-3.
- ↑ Discover Life Maps [online] [dostęp 2016-01-10].