Zbigniew Jankowski (poeta)

polski poeta

Zbigniew Jankowski (pseud. Hipolit, Szczepan Gniewski[1]; ur. 1931 w Bydgoszczy) – polski poeta.

Zbigniew Jankowski
Hipolit, Szczepan Gniewski
Data i miejsce urodzenia

1931
Bydgoszcz, Polska

Narodowość

polska

Język

polski

Dziedzina sztuki

poezja

Odznaczenia
Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”

Życiorys edytuj

Urodził się jako syn Franciszka, pracownika PKP, uczestnika wojny polsko-bolszewickiej, i Stanisławy z d. Stachowiak. Po II wojnie światowej rodzina Jankowskich zamieszkała w Sypniewie, a w dwa lata później przeprowadziła się do Piły. W 1951 roku Zbigniew Jankowski zdał egzamin dojrzałości w Państwowym Liceum Pedagogicznym w Rogoźnie. Po maturze został zatrudniony jako nauczyciel języka polskiego i wychowania fizycznego w Szkole Podstawowej nr 2 w Pile. W 1957 roku ukończył studia polonistyczne w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Katowicach[1].

8 września 1956 roku poślubił poetkę Teresę Ferenc[1]. Z tego związku przyszły na świat dwie córki: Aneta, znana jako poetka Anna Janko i Milena, również poetka, znana jako Milena Wieczorek[2].

Jako poeta Jankowski debiutował w 1956[3]. Zamieszkując w latach 1956 – 1965 w Rybniku[4], zorganizował tam Klub Literacki „Kontakty”, którego był pierwszym prezesem. Był twórcą grupy poetycko-plastycznej „Reda” w Kołobrzegu[3], a także organizatorem i prezesem Dolnośląskiego Oddziału Stowarzyszenia Marynistów Polskich[5] w latach 1971–1975[4], animatorem Akademickiego Kręgu Literackiego powstałego przy bazylice św. Mikołaja w Gdańsku. Członek PEN Clubu, członek założyciel Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. Od 1975 mieszka w Sopocie. Trzykrotnie nominowany do Nagrody Poetyckiej Orfeusz[5].

Utwory Zbigniewa Jankowskiego były tłumaczone m.in. na języki: niemiecki, rosyjski, szwedzki, grecki, francuski, angielski, czeski, serbski[6].

W 2016 r. otrzymał srebrny[7] Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”[8], również wtedy jego żona, poetka Teresa Ferenc otrzymała srebrny[9] Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”[8].

Poezja edytuj

  • Dotyk popiołu. Miniatury liryczne (1959)
  • Wejście w las (1964)
  • Rozmowa z ogniem (1965)
  • Żar. Poemat (1966)
  • Ciążenie morza (1970)
  • Wysokie łowisko (1972)
  • I gdyby wszystkie żagle (1973)
  • Psałterz bałtycki. Wiersze wybrane i nowe (1974)
  • Wiązanie trawy (1976)
  • Ostrzeżenie przed lądem (1977)
  • Żywioł wszelki. Wiersze wybrane i nowe (1978)
  • Kto żyje (1980)[10]
  • Zanurzenie. Modlitwy poetyckie (1980,1981)
  • Żegluga. Poemat (1983)[11]
  • Według Jonasza (1983)[12]
  • Poezje wybrane (1985)[13]
  • Falochrony (1987)[14]
  • Pełne morze. Wybór wierszy (1987)[15]
  • Spokojnie, wodo (1991)
  • Cztery twarze domu. Antologia rodzinna (1991) – wspólnie z Teresą Ferenc, Anną Janko i Mileną Wieczorek[16]
  • Port macierzysty (1995)[17]
  • Morze przybywa z daleka. Modlitwy i inne wiersze (1997)[18]
  • Powiedz, Rabbi (1999)[19]
  • Słowo ostatnie i wciąż pierwsze. Wiersze wybrane i nowe (2000)[20]
  • Wielkie tło. Wiersze nowe 1999-2001 (2001)[21]
  • Ciernie wody (2003)[22]
  • Odpływ. Sztuka ubywania (2005)[23]
  • Przypływ. Jednanie (2009)
  • Biały delfin. Nowy wybór wierszy (2009)[24]
  • Zaraz przyjdzie (2011)[25]
  • Biała przędza (2014)[26]
  • Wolne miejsce (2016)[27]

Wybrane nagrody i nominacje edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Gdańsku [online], old2.wbpg.org.pl [dostęp 2022-04-08].
  2. Instytut Gość Media, Miłość nie mija [online], www.gosc.pl, 27 września 2010 [dostęp 2022-04-08].
  3. a b Jankowski,Zbigniew - słowo/obraz terytoria [online], terytoria.com.pl [dostęp 2022-04-08].
  4. a b Promocja książki Zbigniewa Jankowskiego "Biały Delfin" [online], Nadbałtyckie Centrum Kultury w Gdańsku [dostęp 2022-04-08] (pol.).
  5. a b Stanisław Chyczyński: Teresa Ferenc „Ogniopis. Wybór wierszy”, wyd. NOWY ŚWIAT, Warszawa 2009, str. 228. latarnia-morska.eu, 2010-11-25. [dostęp 2020-03-25]. (pol.).
  6. Wiceminister Sellin wręczył odznaczenia. mkidn.gov.pl, 2016-03-10. [dostęp 2020-03-25]. (pol.).
  7. Medal Zasłużony Kulturze - Gloria Artis. Lista laureatów medalu Zasłużony Kulturze - Gloria Artis. Jankowski Zbigniew, 2016, Srebrny. mkidn.gov.pl. [dostęp 2020-03-06]. (pol.).
  8. a b c Wiceminister Sellin wręczył odznaczenia. mkidn.gov.pl, 2016-03-10. [dostęp 2020-03-06]. (pol.).
  9. Medal Zasłużony Kulturze - Gloria Artis. Lista laureatów medalu Zasłużony Kulturze - Gloria Artis. Ferenc Teresa, 2016, Srebrny. mkidn.gov.pl. [dostęp 2020-03-06]. (pol.).
  10. Zbigniew Jankowski, Kto żyje, wyd. 1, Gdańsk: Wydaw. Morskie, 1980, ISBN 83-215-9153-1, OCLC 7282534 [dostęp 2022-04-08].
  11. Zbigniew Jankowski, Żegluga : poemat, wyd. 1, Gdańsk: Wydawn. Morskie, 1983, ISBN 83-215-6426-7, OCLC 13324761 [dostęp 2022-04-08].
  12. Zbigniew Jankowski, Według Jonasza, Warszawa: Pax, 1983, ISBN 83-211-0546-7, OCLC 749679678 [dostęp 2022-04-08].
  13. Zbigniew Jankowski, Poezje wybrane, wyd. 1, Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1985, ISBN 83-205-3797-5, OCLC 14220493 [dostęp 2022-04-08].
  14. Zbigniew Jankowski, Falochrony, Warszawa: Czytelnik, 1987, ISBN 83-07-01741-6, OCLC 69295551 [dostęp 2022-04-08].
  15. Zbigniew Jankowski, Pełne morze : wybór wierszy, wyd. 1, Gdańsk: Wydawn. Morskie, 1987, ISBN 83-215-6429-1, OCLC 22326209 [dostęp 2022-04-08].
  16. Teresa Ferenc, Cztery twarze domu : antologia rodzinna, Szczecin: Wydawnictwo Glob, 1991, ISBN 83-7007-225-9, OCLC 76331987 [dostęp 2022-04-08].
  17. Zbigniew Jankowski, Port macierzysty, wyd. 1, Gdańsk: Wydawn. Marabut, 1995, ISBN 83-85893-31-8, OCLC 164746924 [dostęp 2022-04-08].
  18. Zbigniew Jankowski, Morze przybywa z daleka : modlitwy i inne wiersze, wyd. 1, Warszawa: Pax, 1997, ISBN 83-211-1209-9, OCLC 39780974 [dostęp 2022-04-08].
  19. Zbigniew Jankowski, Powiedz, Rabbi, Poznań: "W drodze", 1999, ISBN 83-7033-251-X, OCLC 169882236 [dostęp 2022-04-08].
  20. Zbigniew Jankowski, Słowo ostatnie i wciąż pierwsze : wiersze wybrane i nowe, wyd. 1, Pelplin: Wydawn. Diecezji Pelplińskiej "Bernardinum", 2000, ISBN 83-88487-07-8, OCLC 500170160 [dostęp 2022-04-08].
  21. Zbigniew Jankowski, Wielkie tło : wiersze nowe 1999-2001, Sopot: Tow. Przyjaciół Sopotu, 2001, ISBN 83-912295-5-6, OCLC 49837251 [dostęp 2022-04-08].
  22. Zbigniew Jankowski, Ciernie wody, Pelplin: Bernardinum, 2003, ISBN 83-7380-041-7, OCLC 749591388 [dostęp 2022-04-08].
  23. Zbigniew Jankowski, Odpływ : sztuka ubywania, Gdańsk: Polnord - Wydawnictwo Oskar, 2005, ISBN 83-89923-06-8, OCLC 830928485 [dostęp 2022-04-08].
  24. Zbigniew Jankowski, Biały delfin : nowy wybór wierszy, wyd. 1, Warszawa: Wydawn. Nowy Świat, 2009, ISBN 978-83-7386-344-6, OCLC 705470204 [dostęp 2022-04-08].
  25. Zbigniew Jankowski, Zaraz przyjdzie, Sopot: Towarzystwo Przyjaciół Sopotu, 2011, ISBN 978-83-61002-29-1, OCLC 744468244 [dostęp 2022-04-08].
  26. Zbigniew Jankowski, Biała przędza, Sopot 2014, ISBN 978-83-61002-66-6, OCLC 879526387 [dostęp 2022-04-08].
  27. Zbigniew Jankowski, Wolne miejsce, Sopot 2016, ISBN 978-83-61002-87-1, OCLC 962442576 [dostęp 2022-04-08].
  28. Nominacje do Nagrody im. K. I. Gałczyńskiego ORFEUSZ 2012. [dostęp 2015-09-16].
  29. Poznaliśmy finalistów tegorocznych Orfeuszy. olsztyn.tvp.pl. [dostęp 2015-09-16].
  30. Orfeusz - Nagroda Poetycka im. K. I. Gałczyńskiego - nominowani [online], www.orfeusz-nagroda.pl [dostęp 2018-04-11] [zarchiwizowane z adresu 2018-03-16] (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj