Zerzeń
Zerzeń – osiedle i obszar MSI[1] w dzielnicy Wawer w Warszawie.
| osiedle i obszar MSI Warszawy | |
 Osiedle Zerzeń, ulica Zwoleńska | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miasto | |
| Dzielnica | |
| W granicach Warszawy |
15 maja 1951 |
| Wysokość |
88 m n.p.m. |
| Tablice rejestracyjne |
WT |
Położenie na mapie dzielnicy Wawer
| |
| 52°12′01,86″N 21°08′41,19″E/52,200517 21,144775 | |
.jpg)
Charakteryzuje się niską zabudową. Głównymi ciągami komunikacyjnymi są ulice Wał Miedzeszyński oraz Trakt Lubelski. Osiedle zamieszkuje około 3 tys. mieszkańców. W dzielnicy znajduje się jedna z najstarszych warszawskich parafii – Wniebowzięcia NMP – oraz częściowo zabytkowy cmentarz parafialny. W ramach osiedla Zerzeń można wyróżnić odrębne obszary takie jak Borków, Borków Kolonia, Kuligów, Zastów i Zbytki.
Granice edytuj
Według MSI granice Zerznia przebiegają od kanału Nowa Ulga wzdłuż ulicy Zastowskiej do ulicy Spadowej, ul. Spadową do kanału Rów Zerzeński, dalej zachodnią granicą jeziora Żabie do kanału Nowe Ujście i dalej do granicy na Wiśle z dzielnicą Mokotów, wzdłuż niej do granicy z dzielnicą Wilanów i przedłużenia ul. Skalnicowej. Stamtąd do cieku wodnego i dalej na północ do ul. Chodzieskiej i tą ulicą do ul. Trakt Lubelski, następnie Traktem Lubelskim na południe i dalej za skrzyżowaniem z ul. Borków na wschód do kanału Zagoździańskiego. Na północ granica biegnie kanałem Zagoździańskim do kanału Nowa Ulga na wysokości ul. Zastowskiej[2].
Historia edytuj
Początki osadnictwa na ziemiach Zerznia edytuj
Pierwsi ludzie na terenach późniejszego Zerznia i okolic pojawili się najprawdopodobniej z końcem paleolitu, kiedy zakończyło się zlodowacenie północnopolskie, około 14 – 10 tysięcy lat temu[3]. Były to koczownicze plemiona, zajmujące się myślistwem i zbieractwem. Ówczesny klimat, który po ustąpieniu lądolodu znacznie się ocieplił, bardzo im sprzyjał. Ich członkowie budowali tymczasowe obozowiska, których liczne ślady przetrwały do dnia dzisiejszego. W późniejszych czasach ziemie polskie zajęły plemiona, prowadzące osiadły tryb życia.
W okolicach Zerznia odkryto ślady bytności człowieka z czasów epoki brązu i wczesnego żelaza, m.in. groby całopalne z okresu kultury łużyckiej[4] (1300 – 400 p.n.e.) i cmentarzysko czynne przez 200 – 250 lat zbudowane przez ludzi kultury grobów kloszowych, zawierające 55 grobów kloszowych i jamowych, niedaleko natomiast miejsce palenia zwłok na stosie[5].
Czasy średniowieczne edytuj
Zerzeń to stara, średniowieczna wieś, sięgająca swoją historią początków II tysiąclecia n.e. Henryk Wierzchowski przypuszcza, że mogła znajdować się w składzie uposażenia opactwa w Mogilnie dokonanego przez Bolesława Szczodrego[6]. Badania archeologiczne wykazały, że niewielka osada wczesnośredniowieczna istniała na terenie Zerznia już w XII – XIII wieku, jeżeli nie wcześniej[6]. Dobra zerzeńskie obejmowały pas ziemi ciągnący się od Wisły na wschód w kierunku dóbr Miłosna. Od południa sąsiadowały z nimi dobra miedzeszyńskie, od północy – zastowskie. Na wschodzie rozciągał się gęsty bór, bliżej Wisły dominowały natomiast łąki i pola żyznych madów rzecznych, występował tam także las łęgowy. Sąsiedztwo Wisły i rozległych puszcz mazowieckich sprzyjały rozwojowi osadnictwa.
Wieś Zerzno do 1338 roku była własnością Opactwa Benedyktynów w Płocku[7].
Czasy nowożytne edytuj
Wieś szlachecka Rzizno położona była w 1580 w powiecie warszawskim ziemi warszawskiej województwa mazowieckiego[8].
Inne informacje edytuj
W roku 2015 powstał film dokumentalny „Osada Zerzeń”[9] ukazujący losy mieszkańców i przedstawiający historie znane nielicznym, najstarszym mieszkańcom.
Przypisy edytuj
- ↑ Obszary MSI. Dzielnica Wawer. [w:] Zarząd Dróg Miejskich w Warszawie [on-line]. zdm.waw.pl. [dostęp 2022-06-04].
- ↑ Dzielnica Wawer. [w:] Zarząd Dróg Miejskich [on-line]. zdm.waw.pl. [dostęp 2018-12-10].
- ↑ Wierzchowski Henryk, Zerzeń i jego historia, Towarzystwo Przyjaciół Warszawy – Oddział Grochów, Warszawa 1999, str. 15.
- ↑ Jakimiowicz Roman, Warszawa i jej okolice w czasach przedhistorycznych, Warszawa 1916.
- ↑ Rajewski Zdzisław, Obszar Warszawy w czasach pierwotnych i wczesnośredniowiecznych, Rocznik Wawerski, tom VII, 1966, str. 51 – 57.
- ↑ a b Wierzchowski Henryk, Zerzeń i jego historia, Towarzystwo Przyjaciół Warszawy – Oddział Grochow, Warszawa 1999, str. 15.
- ↑ Kazimierz Pacuski, Początki benedyktyńskiego opactwa św. Wojciecha na grodzie płockim, w:Notatki Płockie, 40/4-165, 1995, s. 6.
- ↑ Adolf Pawiński, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym. T. 5: Mazowsze, Warszawa 1895, s. 251.
- ↑ Osada Zerzeń - Film. [dostęp 2022-02-17].
Linki zewnętrzne edytuj
- Zerzeń, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 573.
- Zerzeń, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 719.