Ziomkostwo Sudeckoniemieckie
Sudetendeutsche Landsmannschaft (SL; pol. Ziomkostwo Sudeckoniemieckie, czes. Sudetoněmecké krajanské sdružení (SKS) albo Sudetoněmecký landsmanšaft) – organizacja (stowarzyszenie) działająca na terenie Niemiec i Austrii. Jej głównym celem jest pielęgnacja kultury Niemców sudeckich.
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Siedziba | |
| Prezes | |
| Członkowie |
250 000 |
| Strona internetowa | |
|
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Siedziba | |
| Rodzaj stowarzyszenia | |
| Prezes | |
| Strona internetowa | |
Organizacja edytuj
Ziomkostwo Sudeckoniemieckie jest organizacją wypędzonych i przesiedleńców z Kraju Sudetów i Czech Wewnętrznych, ich potomków (bez ograniczenia liczby generacji) oraz osób popierających Ziomkostwo. Jako stowarzyszenie jest członkiem Związku Wypędzonych (Bund der Vertriebenen – BdV).
Obecnym przewodniczącym Ziomkostwa jest Bernd Posselt (* 1956), jego poprzednikiem był pochodzący z Heidelbergu Franz Pany (* 1957).
Ziomkostwo liczy obecnie ponad 250 000 członków.
Kierownictwo edytuj
Rzecznicy edytuj
- 1950–1959 Rudolf Lodgman von Auen
- 1959–1967 Hans-Christoph Seebohm (DP i CDU)
- 1968–1982 Walter Becher (Deutsche Gemeinschaft, GB/BHE, GDP, CSU)
- 1982–2000 Franz Neubauer (CSU)
- 2000–2008 Johann Böhm (CSU)
- od 2008 Bernd Posselt (CSU)
Przewodniczący federalni edytuj
- 1954–1959 Frank Seiboth (od 1952 r. GB/BHE, od 1961 r. GDP, od 1967 SPD)
- 1959–1975 Franz Böhm
- 1976–1982 Walter Becher (GB/BHE, GDP, CSU)
- 1982–1987 Jörg Kudlich
- 1987–2000 Franz Neubauer (CSU)
- 2000–2008 Bernd Posselt (CSU)
- 2008-2014 Franz Pany
- od 2014 Bernd Posselt (CSU)
Przewodniczący w Austrii edytuj
- 1953-1971 Emil Michl
- 1971-1978 Emil Schembera
- 1978-1986 Josef Koch
- 1987-2000 Karsten Eder
- 2000-2023 Gerhard Zeihsel
- od 2023 Rüdiger Stix
Historia edytuj
Stowarzyszenie powstało na początku lat 50. XX wieku jako organizacja Niemców sudeckich wypędzonych z Czech po klęsce Niemiec w drugiej wojnie światowej. W organizacji połączyły się cztery grupy: Ackermann-Gemeinde (katolicy sudeckoniemieccy), Johannes-Mathesius-Gesellschaft – Evangelische Sudetendeutsche (protestanci sudeckoniemieccy), Seliger-Gemeinde (socjaldemokraci sudeckoniemieccy) i Witikobund (nacjonaliści sudeckoniemieccy).
Ziomkostwo Sudeckoniemieckie w Argentynie (hiszp. Asociación de Sudete-Alemanes en la Argentina) było ustanowione w kwietniu 1936 r.[1][2], W Paragwaju istnieje koło miasta Villarica od 1933 r. Kolonie Sudetia. W Brazylii w São Bento do Sul istnieje towarzystwo Sudetosul i w Linha Imperial kolo miasta Nova Petrópolis istnieje Freundeskreis Sudetenland. W Kanadzie w Tomslake w Kolumbii Brytyjskiej i w Einzel-Farmen w Saskatchewan mieszkają sudeckoniemieccy uchodźcy antynazistowscy z lat 1938/1939[3].
Od 2003 roku istnieje w Pradze SKS – Informační středisko Praha s.r.o. – sudeckoniemieckie biuro informacyjne.
W sierpniu 2009 powstało, a dopiero w marcu 2015 zostało zarejestrowane przez Najwyższy Sąd Administracyjny Republiki Czeskiej Ziomkostwo Sudeckoniemieckie w Czechach, na Morawach i na Śląsku[4], które jednak nie ma nic wspólnego z niemiecką albo austriacką organizacją.
Podział niemieckiego Ziomkostwa Sudeckoniemieckiego według miejsca pochodzenia edytuj
Podział Niemców sudeckich według miejsca pochodzenia (niemiecki Herkunftsort) nazywa się Heimatgliederung. Kraj Sudetów jest podzielony do 14 krajobrazów ojczystych (niemiecki Heimatlandschaft), które są podzielone na powiaty ojczyste (niemiecki Heimatkreis).
- Adlergebirge (Góry Orlickie)
- powiaty ojczyste Friesetal (Dolina Brzeżny), Grulicher Ländchen (Ziemia Kralicka), Oberes Adlergebirge (Górne Góry Orlickie)
- Altvaterland (Ziemia Pradziadzka)
- Nordmähren (Morawy północne)
- powiaty ojczyste Bärn, Mährisch Schönberg, Römerstadt, Sternberg
- Sudetenschlesien (Śląsk Sudecki)
- powiaty ojczyste Freiwaldau, Freudenthal, Jägerndorf, Troppau
- Nordmähren (Morawy północne)
- Beskidenland (Ziemia Beskidzka, Kraj Beskidów)
- powiaty ojczyste Friedek-Mistek, Mährisch Ostrau, Teschen
- Böhmerwald (Szumawa)
- powiaty ojczyste Bergreichenstein, Budweis, Eisenstein-Neuern, Kaplitz, Krummau, Prachatitz
- Egerland (Ziemia Chebska)
- Elbetal (Dolina Łaby)
- powiaty ojczyste Aussig, Leitmeritz, Tetschen-Bodenbach
- Erzgebirge-Saazerland (Rudawy-Ziemia Žatecka)
- Kuhländchen (ziemia krawarska)
- powiaty ojczyste Fulnek, Neutitschein, Odrau, Wagstadt
- Mittelgebirge (Średniogórze)
- powiaty ojczyste Bilin, Dux, Teplitz-Schönau
- Polzen-Neiße-Niederland (Niderlandy ploucznicko-łużyckonyskie, Niderlandy sudeckoniemieckie)
- powiaty ojczyste Böhmisch Leipa, Haida, Dauba, Deutsch-Gabel/Zwickau, Friedland, Gablonz, Niemes, Reichenberg, Rumburg, Schluckenau, Warnsdorf
- Riesengebirge (Karkonosze)
- Schönhengstgau (Ziemia Hrzebeczska)
- powiaty ojczyste Hohenstadt-Müglitz, Landskron, Mährisch Trübau, Zwittau
- Südmähren (Morawy południowe)
- powiaty ojczyste Neubistritz, Nikolsburg, Zlabings, Znaim
- Sprachinseln in Innerböhmen und Innermähren (Wyspy językowe w Czechach Wewnętrznych i w Morawach Wewnętrznych)
- powiaty ojczyste Brünn, Iglau, Olmütz, Prag, Wischau. (Wyspa językowa Budweis należy do krajobrazu ojczystego Böhmerwald, wyspa językowa Pilsen należy do krajobrazu ojczystego Egerland i wyspa językowa Mährisch Ostrau należy do krajobrazu ojczystego Beskidenland.)
Podział austriackiego Ziomkostwa Sudeckoniemieckiego według miejsca pochodzenia edytuj
- Böhmerwaldbund (Związek Szumawski)
- Bruna (Berno)
- Bund der Nordböhmen – Riesengebirgler, Reichenberg, Friedland (Związek Czech Północnych – Karkonoszanie, Liberec, Frydlant)
- Humanitärer Verein der Schlesier – Jägerndorf – Freudenthal (Stowarzyszenie Humanitarne Ślązaków – Karniów – Bruntal)
- Kuhländchen – Neutitschein (ziemia krawarska – Nowy Jiczyn)
- Grulich – Landskron – Adlergebirge (Kraliki – Lanszkroun – Góry Orlickie)
- Kulturverein Südmährerhof (Stowarzyszenie Kulturalne Dwór Południowomorawian)
- Neubistritz (Nowa Bystrzyca)
- Nordmähren – Sternberg – Mährisch Schönberg (Morawy Północne – Szternberk – Szumperk)
- Zwittauer – Müglitzer (Switawianie – Mogielniczanie)
- Dachverband der Südmährer (Stowarzyszenie parasolowe Południowomorawian)
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Anton Erwin Lammel (1896-1943), Gründer und Präsident der Sudetendeutschen Landsmannschaft in Argentinien.
- ↑ Asociación Sudetes Alemanes en la Argentina. sudeten.com.ar. [zarchiwizowane z tego adresu (2004-06-10)].
- ↑ Sudetendeutsche in aller Welt.
- ↑ www.sudetsti-nemci.cz.
Linki zewnętrzne edytuj
- Ziomkostwo Sudeckoniemieckie (SL) (niem.)
- Ziomkostwo Sudeckoniemieckie w Austrii (SLÖ) (niem.)
- Biuro Sudeckoniemieckie Praga (SKS) (cz. • niem.)
- Zgromadzenie Niemców w Czechach, na Morawach i na Śląsku (niem.)
- Związek Niemców i Przyjaciół i Kultury Niemieckiej (cz. • niem.)