Wikipedia

Anni-Frid Lyngstad

piosenkarka szwedzka (ABBA)

Anni-Frid Synni „Frida” Lyngstad (ur. 15 listopada 1945 w Ballangen) – szwedzka piosenkarka. Współtwórczyni i wokalistka zespołu ABBA.

Anni-Frid Lyngstad
Ilustracja
Anni-Frid Lyngstad (2013)
Imię i nazwisko

Anni-Frid Synni Lyngstad

Pseudonim

Frida

Data i miejsce urodzenia

15 listopada 1945
Bjørkåsen, Ballangen

Typ głosu

mezzosopran[1]

Gatunki

pop, pop-rock

Zawód

piosenkarka

Aktywność

1967–1984, 1996–2004, od 2018

Wydawnictwo

EMI, Polar Music

Powiązania

Benny Andersson, Björn Ulvaeus, Agnetha Fältskog

Zespoły
ABBA (1972–1982, 2018–2021)
Odznaczenia
Komandor 1. klasy Orderu Wazów (Szwecja)
podpis
Multimedia w Wikimedia Commons

Dzieciństwo edytuj

Urodziła się w Bjørkåsen, małej wiosce w Ballangen nieopodal Narwiku w północnej Norwegii[2]. Jest nieślubną córką Norweżki Synni Lyngstad (1926–1947) i Niemca, Alfreda Hassego (1919–2009), żonatego podoficera Wehrmachtu stacjonującego w Norwegii[3], który przy ewakuacji wojsk niemieckich z Norwegii wrócił do Niemiec[4]. W 1946 wraz z babką, Arntine „Agny” Lyngstad, zamieszkała w Eskilstunie[5], później osiedliły się w Härjedalen, gdzie Agny podjęła pracę jako dozorczyni[6]. Wkrótce dołączyła do nich matka Fridy, po czym wszystkie trzy przeprowadziły się do Malmköpingu. Zaraz po tym jej matka zmarła na niewydolność nerek w wieku 21 lat[2]. Od tej pory dziewczynkę wychowywała samotnie babka[7]. W czerwcu 1949 przeniosły się do Torshälli[8], gdzie Agny znalazła pracę jako krawcowa. Frida poznała ojca dopiero w dorosłym życiu, we wrześniu 1977[9].

Kariera edytuj

Zainteresowanie muzyką wykazywała już jako dziecko, śpiewając ludowe piosenki i ucząc się gry na gitarze[6]. Zachęcona przez babkę, w wieku 10 lat po raz pierwszy wystąpiła publicznie podczas spotkania zorganizowanego przez Czerwony Krzyż[7]. Niedługo później zaczęła śpiewać w zespole działającym w Eskilstunie, a żeby dostać się do jego składu, skłamała, że ma 16 lat[7]. W 1961 dołączyła do grupy Sörmalands Big Band, w której poznała pierwszego męża, Ragnara Fredrikssona[8]. W 1967 zwyciężyła w konkursie Nya ansikten[8]. W tym samym roku wystąpiła w programie telewizyjnym Hylands hörna[8], po którego wygraniu podpisała kontrakt z wytwórnią EMI[7]. Współpraca z firmą nie przyniosła jej jednak większego sukcesu komercyjnego, choć jej piosenki były grane w regionalnych rozgłośniach radiowych, a ona sama cieszyła się sympatią w lokalnej prasie[7]. W 1969 w jednym z programów radiowych poznała Benny’ego Anderssona, swojego drugiego męża, który pomógł jej w wydaniu debiutanckiej solowej płyty, zatytułowanej po prostu Frida[10].

 
Lyngstad (1967)

W latach 1972–1982 wraz z Agnethą Fältskog, Björnem Ulvaeusem i Bennym Anderssonem występowała w zespole ABBA, z którym nagrała i wydała osiem albumów studyjnych: Ring Ring (1973), Waterloo (1974), ABBA (1975), Arrival (1976), The Album (1977), Voulez-Vous (1979), Super Trouper (1980) i The Visitors (1981).

Pozostając wokalistką zespołu ABBA, kontynuowała karierę solową. W 1975 wydała album pt. Ensam, na którym umieściła covery szwedzkich przebojów oraz utwór „Fernando”, który w wykonaniu Abby stał się międzynarodowym przebojem[11]. W 1976 roku przyleciała do Polski do Warszawy wraz z członkami Abby na koncert ABBA w Studio 2 do TVP. W 1979 premierę miał film Gå på vattnet om du kan, w którym zagrała postać Anny.

 
Lyngstad (1982)

Po zawieszeniu działalności zespołu w listopadzie 1982 wydała swój pierwszy anglojęzyczny album solowy pt. Something’s Going On, której producentem został Phil Collins[12], i który osiągnął duży sukces komercyjny, rozchodząc się w ponad 2 mln egzemplarzy[13]. Pod koniec 1984 wydała drugi międzynarodowy album pt. Shine, który jednak spotkał się z chłodnym przyjęciem wśród krytyków[14], co zraziło Lyngstad do nagrywania kolejnych płyt[15]. We wrześniu 1986 ogłosiła koniec kariery[15]. W 1987 premierę miał utwór „Så länge vi har varann”, który nagrała z duetem Ratata[15].

Po zakończeniu kariery muzycznej poświęciła się życiu rodzinnemu i działalności charytatywnej[15]. Zaangażowała się w projekt ekologiczny „Artister för Miljö”, a w ramach promocji akcji zorganizowała koncert charytatywny w Sztokholmie, na którym zaśpiewała piosenki „Änglamark” i „Saltwater”[16]. W 1996 wznowiła karierę fonograficzną wydaniem albumu pt. Djupa andetag, który spotkał się z przychylnym odbiorem krytyków i słuchaczy[17]. W 2002 nagrała duet „La Barcallore” z Filippą Giordano, dwa lata później nagrała utwór „The Sun Will Shine Again” umieszczony albumie Jona Lorda, a w 2010 premierę miał album Jojje Wadeniusa Reconnection, na którym zaśpiewała cover utworu Cata Stevensa „Morning Has Broken”[18].

Charakterystyka muzyczna i inspiracje edytuj

Na solowych albumach prezentuje mieszankę gatunkową. Album Something’s Going On zawierał m.in. brzmienia rocka, jazzu, reggae i rock and rolla, a także ballady[19].

Jako swoją ulubioną piosenkarkę podaje Joan Jett[19]. Lubi także twórczość zespołów Queen, Genesis i Led Zeppelin[20].

Życie prywatne edytuj

Była trzykrotnie zamężna. W 1962 wyszła za Ragnara Fredrikssona[8], z którym miała dwoje dzieci: Hansa (ur. 1963) i Lisę-Lottę (1967–1998)[7]. W 1968 rozwiedli się, a dzieci pozostały pod opieką ojca ze względu na zawodowe obowiązki Lyngstad[8]. 7 października 1978 wyszła za Benny’ego Anderssona[21], z którym w 1981 wzięła rozwód. Po rozpadzie małżeństwa spotykała się z przedsiębiorcą Bertilem Hjärtem[22]. Następnie wyszła za Heinricha Ruzzo Reuss von Plauena[15], z którym była do jego śmierci 29 października 1999[23]. W wyniku tego ostatniego małżeństwa przysługiwał jej tytuł książęcy[15] – Jej Książęca Wysokość Księżniczka Anni-Frid Reuss von Plauen[24].

Pasjonuje się malarstwem; w wolnych chwilach tworzy własne dzieła, poza tym fascynują ją dzieła René Magritte’a, Christosa i Francisa Bacona[3].

Znużona i zmęczona stałym zainteresowaniem kolorowej prasy jej osobą, w 1982 wyprowadziła się ze Szwecji i zamieszkała w Londynie[19]. Z uwagi na rozwój miłosnej relacji z Ruzzo Reussem przeprowadziła się do Freiburga[15]. Następnie przeniosła się do Zermatt[25], a w 2018 zamieszkała w Genolier u stóp Jury.

W latach 80., zainspirowana postawą Agnethy Fältskog, wystosowała list otwarty do przedstawicieli szwedzkiej prasy kolorowej z prośbą o zaprzestanie naruszania jej prywatności i szerzenia nieprawdziwych informacji o jej życiu prywatnym[26].

Dyskografia edytuj

Albumy szwedzkojęzyczne edytuj

Albumy angielskojęzyczne edytuj

Albumy edytuj

Single edytuj

  • 1967 – En ledig dag
  • 1967 – Din
  • 1968 – Simsalabim
  • 1968 – Mycket kär
  • 1969 – Härlig är vår jord
  • 1969 – Så synd du måste gå
  • 1969 – Peter Pan
  • 1970 – Där du går lämnar kärleken spår
  • 1971 – En liten sång om kärlek
  • 1971 – En kväll om sommarn
  • 1971 – Min egen stad
  • 1972 – Vi är alla barn i början
  • 1972 – Man vill ju leva lite dessemellan
  • 1975 – Fernando
  • 1982 – I Know There’s Something Going On
  • 1983 – To Turn The Stone
  • 1983 – Here we’ll stay
  • 1983 – Belle
  • 1983 – Time
  • 1984 – Shine
  • 1984 – Come To Me (I Am Woman)
  • 1987 – Så länge vi har varann
  • 1992 – Änglamark
  • 1996 – Även en blomma
  • 1996 – Ögonen
  • 1997 – Alla mina bästa år

Filmografia edytuj

  • 1974 – ABBA (film) jako wokalistka zespołu ABBA
  • 1977 – ABBA. Film jako ona sama
  • 1979 – Walk on water if you can – jedna z głównych bohaterek
  • 1980 – ABBA – In Concert
  • 1993 – Fame in the twentieth century jako ona sama
  • 1999 – Abba – The winner takes it all jako ona sama
  • 2004 – ABBA – The Definitive Collection
  • 2004 – Super Troupers: 30 years of ABBA jako ona sama

Odznaczenia edytuj

Przypisy edytuj

  1. ↑ Tarka 2013 ↓, s. 56.
  2. ↑ a b Tarka 2013 ↓, s. 25.
  3. ↑ a b Tarka 2013 ↓, s. 107.
  4. ↑ Kate Connolly: Torment of the Abba star with a Nazi father. [dostęp 2020-01-09]. (ang.).
  5. ↑ Tarka 2013 ↓, s. 110.
  6. ↑ a b Tarka 2013 ↓, s. 105.
  7. ↑ a b c d e f Welch 2013 ↓, s. 61.
  8. ↑ a b c d e f Tarka 2013 ↓, s. 26–27.
  9. ↑ Tarka 2013 ↓, s. 108.
  10. ↑ Tarka 2013 ↓, s. 30.
  11. ↑ Tarka 2013 ↓, s. 62.
  12. ↑ Tarka 2013 ↓, s. 189.
  13. ↑ Tarka 2013 ↓, s. 213.
  14. ↑ Tarka 2013 ↓, s. 214–215.
  15. ↑ a b c d e f g Tarka 2013 ↓, s. 218–219.
  16. ↑ Tarka 2013 ↓, s. 235.
  17. ↑ Tarka 2013 ↓, s. 236.
  18. ↑ Tarka 2013 ↓, s. 258–259.
  19. ↑ a b c Tarka 2013 ↓, s. 190.
  20. ↑ Tarka 2013 ↓, s. 201.
  21. ↑ Tarka 2013 ↓, s. 126.
  22. ↑ Tarka 2013 ↓, s. 174.
  23. ↑ Tarka 2013 ↓, s. 238.
  24. ↑ Welch 2013 ↓, s. 66.
  25. ↑ Tarka 2013 ↓, s. 292.
  26. ↑ Tarka 2013 ↓, s. 197.
  27. ↑ ABBA receive prestigious Order of the Vasa knighthood in their native Sweden [online], news.sky.com, 31 maja 2024 [dostęp 2024-06-01] (ang.).

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Anni-Frid_Lyngstad&oldid=73894355”