Konfederacja Kanady
Konfederacja Kanady (ang. Confederation of Canada, fr. Confédération canadienne) – polityczny i prawny proces tworzenia Kanady.
Rozpoczął się on od unii czterech kolonii brytyjskich w Ameryce Północnej, odtąd zwanych Dominium Kanady lub Kanadą. Jej finalizacją była Ustawa o Ameryce Brytyjskiej uchwalona przez Parlament Brytyjski i podpisana przez królową Wiktorię. Ustawa weszła w życie 1 lipca 1867. Rocznica tej daty obchodzona jest jako święto narodowe: Dzień Kanady.
Spośród siedmiu kolonii brytyjskich w Północnej Ameryce do konfederacji przystąpiły cztery: Ontario, Quebec, Nowy Brunszwik i Nowa Szkocja. Pozostałe trzy Nowa Fundlandia, Wyspa Księcia Edwarda i Kolumbia Brytyjska pozostały poza konfederacją. Prowincje Ontario i Quebec obejmowały mniejsze obszary niż współcześnie. Ich dzisiejsze północne rubieże, jak i cały olbrzymi obszar pomiędzy Wielkimi Jeziorami i Zatoką Hudsona a Górami Skalistymi i Alaską oraz Labrador pozostawał pod prywatnym zarządem Kompanii Zatoki Hudsona.
Mimo używania tego terminu, Kanada nie jest konfederacją, lecz federacją. Element „konfederacja” nie występuje ani nie występował w oficjalnej nazwie kraju (Dominium Kanady lub Kanada).
Z czasem do konfederacji przystąpiły pozostałe kolonie, tworząc kolejne prowincje. Tereny pod kontrolą prywatną zostały przejęte przez rząd kanadyjski i włączone do konfederacji jako Terytoria Północno-Zachodnie. Z czasem zostały wykrojone z nich kolejne prowincje i terytoria.
Konfederacja Kanady została wynegocjowana między przedstawicielami kolonii w czasie konferencji w Charlottetown na Wyspie Księcia Edwarda i konferencji w Quebecu w 1864 oraz rządu angielskiego i kanadyjskimi politykami w czasie konferencji londyńskiej. Uczestnicy tych konferencji obdarzeni zostali mianem Ojców Konfederacji.
Lista Ojców Konfederacji edytuj
- Adams George Archibald
- George Brown
- Alexander Campbell
- Georges-Étienne Cartier
- Edward Barron Chandler
- Jean-Charles Chapais
- James Cockburn
- George Coles
- Robert B. Dickey
- Alexander Tilloch Galt
- John Hamilton Gray
- John Hamilton Gray
- William Alexander Henry
- John Mercer Johnson
- Hector-Louis Langevin
- Andrew Archibald Macdonald
- John A. MacDonald
- Jonathan McCully
- William McDougall
- Thomas D’Arcy McGee
- Peter Mitchell
- Oliver Mowat
- Edward Palmer
- William Henry Pope
- John William Ritchie
- Ambrose Shea
- William H. Steeves
- Étienne-Paschal Taché
- Samuel Leonard Tilley
- Charles Tupper
- Edward Whelan
Lista prowincji i terytoriów edytuj
Nazwy terytoriów podano kursywą.
| LP | Data | Nazwa |
|---|---|---|
| 1 | 1867 |  Ontario
|
 Quebec
| ||
 Nowy Brunszwik
| ||
 Nowa Szkocja
| ||
| 5 | 1870 |  Terytoria Północno-Zachodnie
|
 Manitoba
| ||
| 7 | 1871 |  Kolumbia Brytyjska
|
| 8 | 1873 |  Wyspa Księcia Edwarda
|
| 9 | 1898 |  Jukon
|
| 10 | 1905 |  Alberta
|
 Saskatchewan
| ||
| 12 | 1949 |  Nowa Fundlandia i Labrador
|
| 13 | 1999 |  Nunavut
|