Stefan Edberg

tenisista szwedzki

Stefan Edberg (ur. 19 stycznia 1966 w Västervik) – szwedzki tenisista, zwycięzca 9 turniejów wielkoszlemowych, lider rankingu singlowego i deblowego, zdobywca Pucharu Davisa, brązowy medalista igrzysk olimpijskich w Seulu (1988) w grze pojedynczej i podwójnej.

Stefan Edberg
Ilustracja
Państwo

 Szwecja

Data i miejsce urodzenia

19 stycznia 1966
Västervik

Wzrost

187 cm

Gra

praworęczna, jednoręczny backhand

Status profesjonalny

1983

Zakończenie kariery

1996

Gra pojedyncza
Wygrane turnieje

41

Najwyżej w rankingu

1 (13 sierpnia 1990)

Australian Open

W (1985, 1987)

Roland Garros

F (1989)

Wimbledon

W (1988, 1990)

US Open

W (1991, 1992)

Gra podwójna
Wygrane turnieje

18

Najwyżej w rankingu

1 (9 czerwca 1986)

Australian Open

W (1987, 1996)

Roland Garros

F (1986)

Wimbledon

SF (1987)

US Open

W (1987)

Dorobek medalowy
Reprezentacja  Szwecja
Igrzyska olimpijskie
brąz Seul 1988 tenis ziemny
(gra pojedyncza)
brąz Seul 1988 tenis ziemny
(gra podwójna)

Kariera tenisowa edytuj

Jeden z wybitnych woleistów, szukający rozwiązania niemal każdej akcji – zarówno w odbiorze, jak i przy własnym podaniu – przy siatce[1]. Wysoko oceniano obok umiejętności wolejowych jego klasyczny, jednoręczny backhand.

Występując w gronie juniorów został pierwszym tenisistą w historii, który zdobył kalendarzowy wielki szlem w grze pojedynczej chłopców[2]. Sztuki tej dokonał w 1983. Rok 1983 zakończył jako lider klasyfikacji singlowej juniorów.

Jako zawodowy tenisista startował w latach 1983−1996. W listopadzie 1996 porażką w I rundzie turnieju w Sztokholmie z rodakiem Nicklasem Kultim zakończył karierę[3].

Wygrał w karierze 41 turniejów w grze pojedynczej oraz 18 turniejów deblowych o randze ATP World Tour. 6 razy wygrywał w singlu turnieje wielkoszlemowe – Australian Open z 1985 i 1987 roku (po raz ostatni rozgrywane na nawierzchni trawiastej); Wimbledon z 1988 i 1990; US Open z 1991 i 1992. Ma w swoim dorobku także 3 tytuły wielkoszlemowe w deblu; w 1987 wygrywał Australian Open i US Open w parze z Andersem Järrydem, a w 1996 Australian Open z Petrem Kordą.

13 sierpnia 1990 po raz pierwszy awansował na 1. pozycję rankingu światowego, zastępując Ivana Lendla[4]. Łącznie był liderem rankingu ATP singlistów przez 72 tygodnie. Również jako lider listy ATP deblistów kończył sezony 1990 i 1991. Miejsce w pierwszej dziesiątce zajmował w latach 1985−1994 (do 1993 roku w czołowej piątce). W 1987, wspólnie z Järrydem, został deblowym mistrzem świata (tytuł nadawany przez ATP).

W latach 1984−1996 Edberg reprezentował Szwecję w Pucharze Davisa; czterokrotnie miał udział w końcowym sukcesie (1984, 1985, 1987 i 1994). W 1984 wygrał rywalizację pokazową na igrzyskach olimpijskich w Los Angeles w grze pojedynczej. Cztery lata później, podczas igrzysk olimpijskich w Seulu, zdobył brąz zarówno w singlu, jak i w deblu.

Edberg i Boris Becker stworzyli jedną z najbardziej interesujących rywalizacji w tenisie. Zagrali ze sobą 35 razy w latach 1984–1996, z czego 25–krotnie zwycięsko kończył mecz Niemiec. Zmierzyli się w 3 wielkoszlemowych finałach, które Edberg 2–krotnie wygrał[5].

Cieszył się uznaniem jednego z największych dżentelmenów kortów; 5–krotnie otrzymywał wyróżnienie ATP za postawę godną sportowca; w 1996 został patronem tej nagrody[6].

W 2004 znalazł się w gronie członków Międzynarodowej Tenisowej Galerii Sławy[7].

Finały w turniejach ATP World Tour edytuj

Legenda
Wielki Szlem
Igrzyska olimpijskie
Tennis Masters Cup /
ATP Finals
ATP Masters Series /
ATP Tour Masters 1000
ATP International Series Gold /
ATP Tour 500
ATP International Series /
ATP Tour 250

Gra pojedyncza (41–36) edytuj

Końcowy wynik Nr Data Turniej Nawierzchnia Przeciwnik Wynik finału
Zwycięzca 1. 19 marca 1984 Mediolan Dywanowa (hala)   Mats Wilander 6:4, 6:2
Zwycięzca 2. 3 lutego 1985 Memphis Dywanowa (hala)   Yannick Noah 6:1, 6:0
Finalista 1. 21 lipca 1985 Båstad Ceglana   Mats Wilander 1:6, 0:6
Finalista 2. 22 września 1985 Los Angeles Twarda   Paul Annacone 6:7, 7:6, 6:7
Zwycięzca 3. 29 września 1985 San Francisco Dywanowa (hala)   Johan Kriek 6:4, 6:2
Zwycięzca 4. 20 października 1985 Bazylea Twarda (hala)   Yannick Noah 6:7, 6:4, 7:6, 6:1
Zwycięzca 5. 8 grudnia 1985 Australian Open, Melbourne Trawiasta   Mats Wilander 6:4, 6:3, 6:3
Finalista 3. 9 lutego 1986 Memphis Dywanowa (hala)   Brad Gilbert 5:7, 6:7
Zwycięzca 6. 13 lipca 1986 Gstaad Ceglana   Roland Stadler 7:5, 4:6, 6:1, 4:6, 6:2
Finalista 4. 17 sierpnia 1986 Toronto Twarda   Boris Becker 4:6, 6:3, 3:6
Finalista 5. 21 września 1986 Los Angeles Twarda   John McEnroe 2:6, 3:6
Zwycięzca 7. 19 października 1986 Bazylea Twarda (hala)   Yannick Noah 7:6, 6:2, 6:7, 7:6
Finalista 6. 26 października 1986 Tokio Dywanowa (hala)   Boris Becker 6:7, 1:6
Zwycięzca 8. 9 listopada 1986 Sztokholm Twarda (hala)   Mats Wilander 6:2, 6:1, 6:1
Zwycięzca 9. 25 stycznia 1987 Australian Open, Melbourne Trawiasta   Pat Cash 6:3, 6:4, 3:6, 5:7, 6:3
Zwycięzca 10. 15 lutego 1987 Memphis Twarda (hala)   Jimmy Connors 6:3, 2:1 krecz
Finalista 7. 22 lutego 1987 Indian Wells Twarda   Boris Becker 4:6, 4:6, 5:7
Zwycięzca 11. 22 marca 1987 Rotterdam Dywanowa (hala)   John McEnroe 3:6, 6:3, 6:1
Zwycięzca 12. 19 kwietnia 1987 Tokio Twarda   David Pate 7:6, 6:4
Finalista 8. 2 sierpnia 1987 Båstad Ceglana   Joakim Nyström 6:4, 0:6, 3:6
Finalista 9. 16 sierpnia 1987 Montreal Twarda   Ivan Lendl 4:6, 6:7
Zwycięzca 13. 23 sierpnia 1987 Cincinnati Twarda   Boris Becker 6:4, 6:1
Finalista 10. 27 września 1987 Los Angeles Twarda   David Pate 4:6, 4:6
Zwycięzca 14. 25 października 1987 Tokio Dywanowa (hala)   Ivan Lendl 6:7, 6:4, 6:4
Zwycięzca 15. 8 listopada 1987 Sztokholm Twarda (hala)   Jonas Svensson 7:5, 6:2, 4:6, 6:4
Zwycięzca 16. 14 lutego 1988 Rotterdam Dywanowa (hala)   Miloslav Mečíř 7:6, 6:2
Finalista 11. 10 kwietnia 1988 Dallas WTC Dywanowa (hala)   Boris Becker 4:6, 6:1, 5:7, 2:6
Finalista 12. 17 kwietnia 1988 Tokio Twarda   John McEnroe 2:6, 2:6
Finalista 13. 12 czerwca 1988 Londyn Trawiasta   Boris Becker 1:6, 6:3, 3:6
Zwycięzca 17. 4 lipca 1988 Wimbledon, Londyn Trawiasta   Boris Becker 4:6, 7:6(2), 6:4, 6:2
Finalista 14. 21 sierpnia 1988 Cincinnati Twarda   Mats Wilander 6:3, 6:7, 6:7
Zwycięzca 18. 9 października 1988 Bazylea Twarda (hala)   Jakob Hlasek 7:5, 6:3, 3:6, 6:2
Finalista 15. 12 marca 1989 Scottsdale Twarda   Ivan Lendl 2:6, 3:6
Zwycięzca 19. 23 kwietnia 1989 Tokio Twarda   Ivan Lendl 6:3, 2:6, 6:4
Finalista 16. 11 czerwca 1989 French Open, Paryż Ceglana   Michael Chang 1:6, 6:3, 6:4, 4:6, 2:6
Finalista 17. 9 lipca 1989 Wimbledon, Londyn Trawiasta   Boris Becker 0:6, 6:7(1), 4:6
Finalista 18. 20 sierpnia 1989 Cincinnati Twarda   Brad Gilbert 4:6, 6:2, 6:7
Finalista 19. 8 października 1989 Bazylea Twarda (hala)   Jim Courier 6:7, 6:3, 6:2, 0:6, 5:7
Finalista 20. 5 listopada 1989 Paryż Twarda (hala)   Boris Becker 4:6, 3:6, 3:6
Zwycięzca 20. 3 grudnia 1989 Nowy Jork Dywanowa (hala)   Boris Becker 4:6, 7:6, 6:3, 6:1
Finalista 21. 28 stycznia 1990 Australian Open, Melbourne Twarda   Ivan Lendl 6:4, 6:7(3), 2:5 krecz
Zwycięzca 21. 11 marca 1990 Indian Wells Twarda   Andre Agassi 6:4, 5:7, 7:6, 7:6
Finalista 22. 25 marca 1990 Miami Twarda   Andre Agassi 1:6, 4:6, 6:0, 2:6
Zwycięzca 22. 15 kwietnia 1990 Tokio Twarda   Aaron Krickstein 6:4, 7:5
Zwycięzca 23. 4 lipca 1990 Wimbledon, Londyn Trawiasta   Boris Becker 6:2, 6:2, 3:6, 3:6, 6:4
Zwycięzca 24. 5 sierpnia 1990 Los Angeles Twarda   Michael Chang 7:6, 2:6, 7:6
Zwycięzca 25. 12 sierpnia 1990 Cincinnati Twarda   Brad Gilbert 6:1, 6:1
Zwycięzca 26. 26 sierpnia 1990 Long Island Twarda   Goran Ivanišević 7:6, 6:3
Finalista 23. 7 października 1990 Sydney Twarda (hala)   Boris Becker 6:7, 4:6, 4:6
Finalista 24. 28 października 1990 Sztokholm Dywanowa (hala)   Boris Becker 4:6, 0:6, 3:6
Zwycięzca 27. 4 listopada 1990 Paryż Twarda (hala)   Boris Becker 3:3 krecz
Finalista 25. 18 listopada 1990 Frankfurt Dywanowa (hala)   Andre Agassi 7:5, 6:7, 5:7, 2:6
Zwycięzca 28. 24 lutego 1991 Stuttgart Dywanowa (hala)   Jonas Svensson 6:2, 3:6, 7:5, 6:2
Zwycięzca 29. 14 kwietnia 1991 Tokio Twarda   Ivan Lendl 6:1, 7:5, 6:0
Zwycięzca 30. 16 czerwca 1991 Londyn Trawiasta   David Wheaton 6:2, 6:3
Finalista 26. 25 sierpnia 1990 Long Island Twarda   Ivan Lendl 3:6, 2:6
Zwycięzca 31. 8 września 1991 US Open, Nowy Jork Twarda   Jim Courier 6:2, 6:4, 6:0
Zwycięzca 32. 6 października 1991 Sydney Twarda (hala)   Brad Gilbert 6:2, 6:2, 6:2
Zwycięzca 33. 13 października 1991 Tokio Dywanowa (hala)   Derrick Rostagno 6:3, 1:6, 6:2
Finalista 27. 27 października 1991 Sztokholm Dywanowa (hala)   Boris Becker 6:3, 4:6, 6:1, 2:6, 2:6
Finalista 28. 26 stycznia 1992 Australian Open, Melbourne Twarda   Jim Courier 3:6, 6:3, 4:6, 2:6
Finalista 29. 23 lutego 1992 Stuttgart Dywanowa (hala)   Goran Ivanišević 7:6(5), 3:6, 4:6, 4:6
Zwycięzca 34. 10 maja 1992 Hamburg Ceglana   Michael Stich 5:7, 6:4, 6:1
Zwycięzca 35. 23 sierpnia 1992 New Haven Twarda   MaliVai Washington 7:6(4), 6:1
Zwycięzca 36. 13 września 1992 US Open, Nowy Jork Twarda   Pete Sampras 3:6, 6:4, 7:6(5), 6:2
Finalista 30. 11 października 1992 Sydney Twarda (hala)   Goran Ivanišević 4:6, 2:6, 4:6
Finalista 31. 31 stycznia 1993 Australian Open, Melbourne Twarda   Jim Courier 2:6, 1:6, 6:2, 5:7
Zwycięzca 37. 2 maja 1993 Madryt Ceglana   Sergi Bruguera 6:3, 6:3, 6:2
Finalista 32. 15 sierpnia 1993 Cincinnati Twarda   Michael Chang 5:7, 6:0, 4:6
Finalista 33. 3 października 1993 Bazylea Twarda (hala)   Michael Stich 4:6, 7:6(5), 3:6, 2:6
Zwycięzca 38. 9 stycznia 1994 Doha Twarda   Paul Haarhuis 6:3, 6:2
Zwycięzca 39. 20 lutego 1994 Stuttgart Dywanowa (hala)   Goran Ivanišević 4:6, 6:4, 6:2, 6:2
Zwycięzca 40. 24 lipca 1994 Waszyngton Twarda   Jason Stoltenberg 6:4, 6:2
Finalista 34. 14 sierpnia 1994 Cincinnati Twarda   Michael Chang 2:6, 5:7
Zwycięzca 41. 8 stycznia 1995 Doha Twarda   Magnus Larsson 7:6(4), 6:1
Finalista 35. 23 lipca 1995 Waszyngton Twarda   Andre Agassi 4:6, 6:2, 5:7
Finalista 36. 16 czerwca 1996 Londyn Trawiasta   Boris Becker 4:6, 6:7(3)

Gra podwójna (18–11) edytuj

Końcowy wynik Nr Data Turniej Nawierzchnia Partner Przeciwnicy Wynik finału
Finalista 1. 30 października 1983 Bazylea Twarda (hala)   Florin Segărceanu   Pavel Složil
  Tomáš Šmíd
1:6, 6:3, 6:7
Zwycięzca 1. 10 czerwca 1984 Hamburg Ceglana   Anders Järryd   Heinz Günthardt
  Balázs Taróczy
6:3, 6:1
Finalista 2. 8 września 1984 US Open, Nowy Jork Twarda   Anders Järryd   John Fitzgerald
  Tomáš Šmíd
6:7(5), 3:6, 3:6
Finalista 3. 14 października 1984 Bazylea Twarda (hala)   Tim Wilkison   Pavel Složil
  Tomáš Šmíd
6:7, 2:6
Zwycięzca 2. 17 marca 1985 Bruksela Dywanowa (hala)   Anders Järryd   Kevin Curren
  Wojciech Fibak
6:3, 7:6
Zwycięzca 3. 21 lipca 1985 Båstad Ceglana   Anders Järryd   Sergio Casal
  Emilio Sánchez
6:0, 7:6
Finalista 4. 18 sierpnia 1985 Montreal Twarda   Anders Järryd   Ken Flach
  Robert Seguso
7:5, 6:7, 3:6
Zwycięzca 4. 25 sierpnia 1985 Cincinnati Twarda   Anders Järryd   Joakim Nyström
  Mats Wilander
4:6, 6:2, 6:3
Zwycięzca 5. 19 stycznia 1986 Nowy Jork Dywanowa (hala)   Anders Järryd   Joakim Nyström
  Mats Wilander
6:1, 7:6
Finalista 5. 2 lutego 1986 Filadelfia Dywanowa (hala)   Anders Järryd   Scott Davis
  David Pate
6:7, 6:3, 3:6, 5:7
Finalista 6. 23 lutego 1986 Boca West Twarda   Anders Järryd   Brad Gilbert
  Vincent Van Patten
walkower
Zwycięzca 6. 30 marca 1986 Rotterdam Dywanowa (hala)   Slobodan Živojinović   Wojciech Fibak
  Matt Mitchell
2:6, 6:3, 6:2
Finalista 7. 7 czerwca 1986 French Open, Paryż Ceglana   Anders Järryd   John Fitzgerald
  Tomáš Šmíd
6:3, 4:6, 6:3, 6:7(4), 12:14
Finalista 8. 13 lipca 1986 Gstaad Ceglana   Joakim Nyström   Sergio Casal
  Emilio Sánchez
3:6, 6:3, 3:6
Zwycięzca 7. 21 września 1986 Los Angeles Twarda   Anders Järryd   Peter Fleming
  John McEnroe
3:6, 7:5, 7:6
Zwycięzca 8. 28 grudnia 1986 Londyn Dywanowa (hala)   Anders Järryd   Guy Forget
  Yannick Noah
6:3, 7:6, 6:3
Zwycięzca 9. 24 stycznia 1987 Australian Open, Melbourne Trawiasta   Anders Järryd   Peter Doohan
  Laurie Warder
6:4, 6:4, 7:6(3)
Zwycięzca 10. 22 marca 1987 Rotterdam Dywanowa (hala)   Anders Järryd   Chip Hooper
  Mike Leach
3:6, 6:3, 6:3
Zwycięzca 11. 2 sierpnia 1987 Båstad Ceglana   Anders Järryd   Emilio Sánchez
  Javier Sánchez
7:6, 6:3
Zwycięzca 12. 14 sierpnia 1987 Montreal Twarda   Pat Cash   Peter Doohan
  Laurie Warder
6:7, 6:3, 6:4
Zwycięzca 13. 13 września 1987 US Open, Nowy Jork Twarda   Anders Järryd   Ken Flach
  Robert Seguso
7:6(1), 6:2, 4:6, 5:7, 7:6(2)
Zwycięzca 14. 8 listopada 1987 Sztokholm Twarda (hala)   Anders Järryd   Jim Grabb
  Jim Pugh
6:3, 6:4
Finalista 9. 17 lipca 1988 Båstad Ceglana   Nicklas Kroon   Patrick Baur
  Udo Riglewski
7:6, 3:6, 6:7
Finalista 10. 7 października 1990 Sydney Twarda (hala)   Ivan Lendl   Broderick Dyke
  Peter Lundgren
2:6, 4:6
Zwycięzca 15. 14 kwietnia 1991 Tokio Twarda   Todd Woodbridge   John Fitzgerald
  Anders Järryd
6:4, 5:7, 6:4
Zwycięzca 16. 25 kwietnia 1993 Monte Carlo Ceglana   Petr Korda   Paul Haarhuis
  Mark Koevermans
3:6, 6:2, 7:6
Finalista 11. 15 sierpnia 1993 Cincinnati Twarda   Henrik Holm   Andre Agassi
  Petr Korda
6:7, 4:6
Zwycięzca 17. 8 stycznia 1995 Doha Twarda   Magnus Larsson   Andriej Olchowski
  Jan Siemerink
7:6, 6:2
Zwycięzca 18. 27 stycznia 1996 Australian Open, Melbourne Twarda   Petr Korda   Sébastien Lareau
  Alex O’Brien
7:5, 7:5, 4:6, 6:1

Starty wielkoszlemowe (gra pojedyncza) edytuj

Turniej 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 Wygrane turnieje Bilans w turnieju
Australian Open 2R QF W W SF QF F SF F F SF 4R 2R 2 / 13 56–10
French Open 2R QF 2R 2R 4R F 1R QF 3R QF 1R 2R 4R 0 / 13 30–13
Wimbledon 2R 2R 4R 3R SF W F W SF QF SF 2R 2R 2R 2 / 14 49–12
US Open 1R 2R 4R SF SF 4R 4R 1R W W 2R 3R 3R QF 2 / 14 43–12
Bilans spotkań 1–3 6–4 16–3 8–3 17–3 18–3 19–3 13–3 21–3 19–3 16–4 8–4 7–4 9–4 N/A 178–47

Legenda

     W, wygrał turniej

     F, przegrał w finale

     SF, przegrał w półfinale

     QF, przegrał w ćwierćfinale

     4R, 3R, 2R, 1R przegrał w IV, III, II, I rundzie

     –, nie startował w turnieju głównym

Kariera trenerska edytuj

Edberg pracował w latach 2014 i 2015 jako trener Rogera Federera[8]. W tym czasie Szwajcar wygrał 11 tytułów singlowych, w tym 3 rangi ATP World Tour Masters 1000, Puchar Davisa 2014, uczestniczył w finałach Wimbledonu 2014 i 2015 i US Open 2015.

Przypisy edytuj

  1. Jaideep Vaidya: Stefan Edberg and the 15 Best Serve-and-Volleyers of the Open Era. bleacherreport.com, 30 lipca 2011. [dostęp 2017-01-05]. (ang.).
  2. Paul McElhinney: Stefan Edberg – The Only Tennis Player to Complete a Junior Grand Slam. stevegtennis.com, 7 października 2013. [dostęp 2017-01-05]. (ang.).
  3. Jack Thompson: Edberg Loses In Atp Farewell. chicagotribune.com, 6 listopada 1996. [dostęp 2017-01-05]. (ang.).
  4. Murray Becomes 26th Player In History To Hold No. 1 In Emirates ATP Rankings. [w:] Press Release [on-line]. atpworldtour.com, 5 listopada 2016. [dostęp 2017-01-05]. (ang.).
  5. Ten great tennis rivalries. independent.ie, 8 lipca 2008. [dostęp 2017-01-05]. (ang.).
  6. Stefan Edberg. tennisfame.com. [dostęp 2017-01-05]. (ang.).
  7. Graf, Edberg and Cheney enshrined into tennis hall of fame. [w:] The Associated Press [on-line]. usatoday.com, 11 lipca 2004. [dostęp 2017-01-05]. (ang.).
  8. Roger Federer splits with coach, 'childhood idol' Stefan Edberg. espn.com, 9 grudnia 2015. [dostęp 2017-01-05]. (ang.).

Bibliografia edytuj