Łopusze (pasmo)
Łopusze – nazwa obejmująca trzy szczyty w najdalej na wschód wysuniętej części Beskidu Wyspowego[1], który traci już tutaj swój „wyspowy” charakter i tworzy pasmo o równoleżnikowym przebiegu[2]. Łopusze dzieli się na Zachodnie, Środkowe i Wschodnie[3].
 Łopusze. Widok z góry Kamionna. | |
| Państwo | |
|---|---|
| Pasmo | |
| Wysokość |
661 m n.p.m. |
| Wybitność |
176 m |
Położenie na mapie Beskidu Wyspowego  | |
Położenie na mapie Karpat  | |
 49°48′04,2″N 20°26′20,4″E/49,801167 20,439000
| |
Topografia edytuj
Znajduje się w Paśmie Łopusza i Kobyły. Kolejno od zachodu na wschód znajdują się w nim mało wybitne wzniesienia: Górczyna (522 m), Łopusze Zachodnie (661 m), Łopusze Środkowe (596 m), Łopusze Wschodnie (612 m), Kamionka (593 m), Kobyła (603 m), Kopiec (585 m) i Szczełba (511 m). Południowe stoki Łopusza opadają do potoku Rozdzielec[1].
Najwyższym szczytem jest Łopusze Zachodnie, które mierzy 661 m. Wznosi się ponad miejscowościami: Żegocina, Bytomsko, Rajbrot, Rozdziele. Kilkanaście potoków spływających z północnych zboczy Łopusza wpada do Potoku Saneckiego lub Uszwicy. Na południowych zboczach mają swoje źródła dopływy Rozdzielca: Mulówka, Rosochatka i Rzycki oraz kilka mniejszych strumieni bez nazwy. Od sąsiedniego na południe grzbietu Kamionna – Cuba oddziela go Przełęcz Rozdziele (ok. 480 m). Po północnej stronie Łopusza znajduje się mniejsze i należące już do Pogórza Wiśnickiego wzniesienie Żarnówki[1].
Opis szczytu edytuj
Nazwa góry pochodzi od łopuchów (ludowa nazwa lepiężnika), które niegdyś tak masowo porastały jej zbocza, że przez miejscową ludność były wykorzystywane jako podściółka dla bydła. Ludowa nazwa góry to „Łopuse”, na austriackich mapach figuruje ona pod błędną nazwą Opuszcza[4]. Miejscowa ludność używała także nazwy Patryja, dawniej bowiem na szczycie Łopusza Zachodniego stała drewniana wieża triangulacyjna przez ludność nazywana patryją. Kazimierz Ignacy Sosnowski w wydanym w 1948 przewodniku Ziemia Krakowska używał nazwy Opuszcze[5].
Obecnie zbocza góry, z wyjątkiem południowych są całkowicie zalesione. Zbocza południowe są częściowo zalesione, w niektórych jednak miejscach pola uprawne wsi Rozdziele podchodzą pod sam szczyt góry (przysiółek Na Górach)[6].
Z odsłoniętych terenów pod szczytem Łopusza rozległa panorama widokowa na południową i południowo-zachodnią stronę obejmująca takie szczyty Beskidu Wyspowego i Gorców, jak (od lewej): Chełm, Pasmo Łososińskie (nakładające się na szczyty Cichonia, Modyni i Ostrej), w głębi Gorc, Mogielica i Łopień (poniżej niego Paproć). Znaczną część horyzontu przesłania pobliski grzbiet Kamionnej[4].
-
Łopusze, widok z Muchówki -
Krzyż upamiętniający katastrofę lotniczą -
Widok z Łopusza na Pasmo Łososińskie -
Widok na Jastrząbkę i część Pasma Łososińskiego
-
Panorama widokowa z Łopusza na południową stronę -
Widok z Łopusza na Tatry
Piesze szlaki turystyczne edytuj
– niebieski: Bochnia – Nowy Wiśnicz – Kamień Grzyb – Paprocka (obok Kamieni Brodzińskiego) – Rajbrot – Łopusze – Przełęcz Rozdziele – Widoma – góra Kamionna – Pasierbiecka Góra – Tymbark.
– z Żegociny na szczyt Łopusza Zachodniego, do skrzyżowania ze szlakiem niebieskim. Czas przejścia 1 h (↓ 45 min), różnica wzniesień 290 m.
Żegocina – Łopusze Zachodnie – Łopusze Wschodnie – Kamionka – Kobyła – Mulowiec – Kopiec – Wojakowa
Przypisy edytuj
- ↑ a b c Beskid Wyspowy 1: 50 000. Mapa turystyczna, Kraków: Compass, 2021, s. 2, ISBN 978-83-8184-221-1.
- ↑ Jerzy Kondracki, Geografia regionalna Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998, ISBN 83-01-12479-2.
- ↑ Skibicki.pl • Zobacz wątek – Szkic „przewodnika” po Karpatach [online], skibicki.pl [dostęp 2017-11-28].
- ↑ a b Andrzej Matuszczyk, Beskid Wyspowy. Część wschodnia, Warszawa-Kraków: Wyd. PTTK „Kraj”, 1986, ISBN 83-7005-125-1.
- ↑ Gacek Dariusz, Beskid Wyspowy, Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2012, s. 245, ISBN 978-83-62460-25-0.
- ↑ Geoportal. Mapa lotnicza [online] [dostęp 2021-12-02].