Święta Rodzina z św. Anną

obraz El Greco

Święta Rodzina ze św. Anną lub Święta Rodzina z Marią Magdaleną – obraz olejny hiszpańskiego malarza pochodzenia greckiego Dominikosa Theotokopulosa, znanego jako El Greco.

Święta Rodzina ze św. Anną
(numer ewidencyjny 1926.247)
Ilustracja
Autor

El Greco

Data powstania

1595–1600

Medium

olej na płótnie

Wymiary

132 × 100 cm

Miejsce przechowywania
Miejscowość

Cleveland

Lokalizacja

Cleveland Museum of Art

Święta Rodzina ze św. Anną wersja powstała w latach 1610–1614
Museo Soumaya[1]

W 1585 roku El Greco po raz pierwszy podjął temat Świętej Rodziny, który towarzyszył mu przez kolejną dekadę. Namalował trzy różne wersje tego tematu o podobnej kompozycji. Pierwsza z nich, Madonna karmiąca przedstawiała jedynie Marię z Dzieciątkiem Jezus i św. Józefa. Kolejna wersje, Święta Rodzina ze św. Anną i małym św. Janem powstała w niemal tym samym czasie co wersja bez małego Jana Chrzciciela.

Opis obrazu edytuj

El Greco ukazuje Świętą Rodzinę w towarzystwie św. Anny lub Marii Magdaleny. Postacią centralną jest Maria. Jej dziewczęca twarz wpisana w elipsę odznacza się wysokim czołem i dużymi błyszczącymi oczami. Ciemne włosy zakrywa przezroczysty woal namalowany podobnie jak widoczne w tle chmury. Zaraz przy głowie Marii znajduje się głowa Anny okryta czerwonym płaszczem; jej wzrok pada gdzieś obok Dzieciątka. Maria również spogląda w dal, ale jednocześnie podaje owoc swojemu synowi. Gest ten jest tak delikatny, iż wydaje się, że owoc zaraz wypadnie z palców matki i nie trafi w wyciągniętą dłoń dziecka. Po lewej stronie znajduje się Józef trzymający misę z owocami i jako jedyny z zaangażowaniem obserwuje całą scenę. Misa z owocami została namalowana lodowatym błękitem, tym samym co niebo, nadającym jej przezroczystość, a żółte owoce wyraźnie wyróżniają się na tle granatowej atłasowej szaty Madonny.

Inne wersje edytuj

El Greco kilkakrotnie maluje podobna scenę nadając jej coraz bardziej nierealne kształty. Postać Madonny wydłuża się, co nadaje jej asymetryczne kształty (zbiory w Bukareszcie), twarz Anny staje się coraz mniejsza i przybiera kształt trójkąta. Święta wykonuje również charakterystyczny gest rozstawionych palców mający oddalić zły los (Museo Soumaya).

Przypisy edytuj

  1. Museo Soumaya [online], www.soumaya.com.mx [dostęp 2018-04-11] [zarchiwizowane z adresu 2013-06-25] (hiszp.).

Bibliografia edytuj

  • Antonina Vallentin: El Greco. Warszawa: PIW, 1958.