Święty Jan Chrzciciel z atrybutami Bachusa

obraz Leonardo da Vinci

Święty Jan Chrzciciel z atrybutami Bachusa (również znany jako Święty Jan Chrzciciel na puszczy[1], Bachus[2]) – obraz olejny nieustalonego autorstwa[2][3], namalowany około lat 1513–1516[3]. Jest przypisywany m.in. Leonardowi da Vinci, Cesaremu da Sesto, Francesco Melziemu[2][4]. Zakłada się również, że obraz namalował Leonardo da Vinci wraz ze swoimi uczniami[5]. Dzieło znajduje się w Luwrze[3].

Święty Jan Chrzciciel z atrybutami Bachusa
Ilustracja
Autor

nieznany

Data powstania

ok. 1513–1516

Medium

olej na desce

Wymiary

177 × 115 cm

Miejsce przechowywania
Lokalizacja

Luwr

Opis obrazu

edytuj

Obraz przedstawia św. Jana Chrzciciela[5]. Pejzaż w tle nie ma opisowej i symbolicznej głębi obrazów Leonarda[6]. Na lewo od Jana znajduje się górzysty krajobraz, przez który płynie rzeka[5]. Prawdopodobnie św. Jan był pierwotnie nagi[7]. Obraz jest w złym stanie[6]. Obraz ma wymiary 177 x 115 cm[3].

Leonardo da Vinci narysował czerwoną kredką studium przygotowawcze do tego obrazu[5]. Postać świętego przypominała Giacoma Caprittego „Salaia”, asystenta i ucznia Leonarda. Rysunek został skradziony w 1973 roku, nie został odnaleziony[7].

Historia

edytuj

W spisie majątku Giacomo Caprottiego z 1525 roku dzieło opisano jako obraz przedstawiający św. Jana. Podobny opis znalazł się w katalogu kolekcji dzieł sztuki w rezydencji królewskiej w Fontainebleau z 1625 roku. Podczas inwentaryzacji zbiorów w Fontaiebleau w 1695 roku zastąpiono dotychczasowy tytuł nowym, Bachus na tle pejzażu[5]. Prawdopodobnie w drugiej połowie XVII wieku domalowano na obrazie kilka nowych elementów (skórę lamparta lub pantery[a] zarzuconą na biodro, wieniec z winnych liści, winogrona) oraz przerobiono krzyż na tyrs, dzięki którym obraz nie przedstawiał już św. Jana, a rzymskiego boga wina i zabawy Bachusa[4][8]. W XIX wieku obraz zagruntowano bielą ołowiową[4].

  1. W XVII wieku te zwierzęta traktowano jako ten sam gatunek[4].

Przypisy

edytuj
  1. Nicholl 2006 ↓, s. 490.
  2. a b c Debolini 2006 ↓, s. 118.
  3. a b c d Zöllner 2005 ↓, s. 86.
  4. a b c d Nicholl 2006 ↓, s. 491.
  5. a b c d e Isaacson 2019 ↓, s. 650.
  6. a b Debolini 2006 ↓, s. 119.
  7. a b Isaacson 2019 ↓, s. 651.
  8. Isaacson 2019 ↓, s. 650–651.

Bibliografia

edytuj
  • Francesca Debolini: Klasycy sztuki. Da Vinci. Warszawa: 2006. ISBN 83-60529-03-5.
  • Walter Isaacson: Leonardo da Vinci. Kraków: Insignis Media, 2019. ISBN 978-83-66071-41-4.
  • Charles Nicholl: Leonardo Da Vinci. Lot wyobraźni. Warszawa: WAB, 2006.
  • Frank Zöllner: Leonardo da Vinci 1452–1519. Warszawa: Taschen, Edipresse Polska S. A., 2005. ISBN 83-89571-85-4.