Aleja Klasyków (rum. Aleea Clasicilor) – aleja w kiszyniowskim parku Stefana Wielkiego, w której znajduje się 27 rzeźb przedstawiających wybitnych twórców kultury i literatury oraz historyków związanych z Mołdawią lub z kulturą rumuńskojęzyczną w ogólności.

Historia i opis

edytuj

Aleja Klasyków znajduje się w centralnej części kiszyniowskiego parku Stefana Wielkiego, w centrum Kiszyniowa. Z inicjatywą urządzenia plenerowej wystawy poświęconej wybitnym twórcom związanym z Mołdawią wystąpił w okresie międzywojennym rzeźbiarz Alexandru Plămădeală[1]. Do organizacji Alei przystąpiono jednak dopiero w 1957, dzięki staraniom Związku Pisarzy. Wzorem dla Alei była Rotunda Pisarzy w bukareszteńskich Ogrodach Cișmigiu[1]. W latach 1957–1958 w parku ustawiono pierwsze dwanaście rzeźb. Były to brązowe popiersia na postumentach z czerwonego granitu, przedstawiające dwanaście postaci urodzonych w historycznej Mołdawii[1]. W kolejnych latach w Alei ustawiane były kolejne wizerunki twórców kultury rumuńskiej[2]. Aleje otwiera natomiast popiersie Aleksandra Puszkina, który w Kiszyniowie przebywał na carskim zesłaniu, wykonane w 1885 przez rosyjskiego rzeźbiarza Opiekuszkina[2].

Nr Postać[3] Data odsłonięcia[3] Autor rzeźby[3] Fotografia Uwagi
1 Vasile Alecsandri 1957 Lazăr Dubinovschi  
2 Tudor Arghezi 1995 Dimitrie Verdeanu  
3 Gheorghe Asachi 1957 Lazăr Dubinovschi
4 George Bacovia 2001 Milița Petrașcu  
5 Lucian Blaga 1992 Alexandra Picunov  
6 Dimitrie Cantemir 1957 Nikolay Gorenashev  
7 George Călinescu 1997 Serghei Ganenko  
8 George Coșbuc 1996 Constantin Popovici  
9 Ion Creangă 1957 Lev Averbuh  
10 Alecu Donici 1957 Ioan Cheptănaru  
11 Mircea Eliade 1997 Vasile Golea  
12 Mihai Eminescu 1957 Lazăr Dubinovschi  
13 Octavian Goga 2000 Cornel Medrea  
14 Bogdan Petriceicu Hasdeu 1957 Ioan Cheptănaru  
15 Alexandru Hâjdeu 1957 Vladislav Krakoveak  
16 Nicolae Iorga 1990? Mihail Ekobici   Rzeźba znajdowała się pierwotnie w parku przy bibliotece publicznej im. Onisifora Ghibu[1].
17 Mihail Kogălniceanu 1990?  
18 Alexei Mateevici 1990 Dmitri Rusu-Skvortsov  
19 Nicolae Milescu 1957 Lev Averbuh  
20 Constantin Negruzzi 1957 Lazăr Dubinovschi i
Aleksandr Maiko
 
21 Liviu Rebreanu 2009 Milița Petrașcu Wzniesienie pomnika Rebreanu było przed 1991 blokowane przez władze komunistyczne[1].
22 Alecu Russo 1957 Vasili Larcenko  
23 Mihail Sadoveanu 1990? Praca zbiorowa  
24 Constantin Stamati 1957 Leonid Fitov  
25 Nichita Stănescu 1990? Praca zbiorowa  
26 Constantin Stere 1991 Giorgi Dubrovin  
27 Grigore Vieru 2010 Victor Macovei i
Ruslan Tihonciuc

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e Un ghid despre Aleea Clasicilor, în premieră [online], Jurnal de Chişinău [dostęp 2016-04-15] [zarchiwizowane z adresu 2018-02-16] (rum.).
  2. a b Aleea Clasicilor [online].
  3. a b c I. Colesnic, Chişinău: Enciclopedie, Editura Museum, Chişinău 1997, s. 34.