Aleksander Jan Janasz

polski ziemianin i działacz społeczny żydowskiego pochodzenia

Aleksander Jan Janasz (ur. 13 września 1850, zm. 4 lipca 1930) – polski ziemianin, kupiec i działacz społeczny żydowskiego pochodzenia.

Aleksander Jan Janasz
Data urodzenia

13 września 1850

Data śmierci

4 lipca 1930

Miejsce spoczynku

Cmentarz ewangelicko-augsburski w Warszawie

Zawód, zajęcie

ziemianin, kupiec

Małżeństwo

Helena Olszowska

Dzieci

Stanisław Samuel
Helena Maria Dorota
Gustaw Adolf
Anna Jadwiga
Aleksandra Zofia
Aleksander Jóżef
Maria

Krewni i powinowaci

Józef Janasz (dziadek)

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski

Życiorys edytuj

Urodził się w żydowskiej rodzinie, jako syn Adolfa (1819-1916) obywatela ziemskiego właściciela dóbr Płochocin i Anny Zofii Rosenfeld (1827-1900), a wnuk Józefa Janasza, kupca w Warszawie. Był właścicielem dóbr Dańków i Trembki. Założył dom handlowy pod firmą Aleksander Janasz i synowie. Sprawował funkcję prezesa honorowego Grójeckiego Towarzystwa Rolniczego oraz prezesa Związku Zawodowego Polskich Hodowców i Wytwórców Nasion.

Pracował nad nowymi odmianami zbóż dostosowanymi do polskich warunków klimatycznych. Był jednym z pierwszych hodowców stosujących krzyżowanie ze świadomym doborem komponentów oraz selekcją mieszańców. Około 1880 rozpoczął pierwsze prace hodowlane w majątku w Dańkowie w zakresie pszenicy ozimej i różnych odmian ziemniaków. W 1885 rozpoczął hodowlę buraków cukrowych, a w 1886 hodowlę żyta ozimego. Po jego śmierci hodowla zbóż była kontynuowana przez jego syna Aleksandra Janasza (juniora) oraz córkę, Marię Wolską[1].

Był żonaty z Heleną Olszowską herbu Prus II, z którą miał siedmioro dzieci: Stanisława Samuela (1882-1960, doktora filozofii Uniwersytetu Wrocławskiego), Helenę Marię Dorotę (1883-1975), Gustawa Adolfa (1885-1957), Annę Jadwigę (ur. ok. 1890), Aleksandrę Zofię (ur. ok. 1890), Aleksandra Józefa (1892-1939) i Marię (1899-1971).

Jest pochowany na cmentarzu ewangelicko-augsburskim w Warszawie (kwatera D-1-19)[2].

Odznaczenia edytuj

W uznaniu zasług został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski i Krzyżem Oficerskim tego orderu (2 maja 1923)[3].

Przypisy edytuj

  1. Od genu do odmiany – 140-lecie istnienia obchodzi DANKO Hodowla Roślin. agroprofil.pl, 2020-05-02. [dostęp 2024-03-24]. (pol.).
  2. zob. stronę cmentarza ewangelicko-augsburskiego
  3. Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 24.

Bibliografia edytuj