Hadja Andrée Touré (ur. 1931 w Kankanie) – pierwsza kobieta, która uzyskała tytuł Pierwszej Damy Republiki Gwinei[1].

Andrée Touré
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

1931
Kankan

Zawód, zajęcie

Pierwsza Dama Republiki Gwinei

Życiorys edytuj

Przyszła na świat jako Marie Andrée Duplantier[2]. Jest córką francuskiego lekarza Paula-Marie Duplantiera i Kaïssy Kouroumy z plemienia Maninka[3]. Ojciec opuścił Gwineę w momencie wybuchu II wojny światowej. Andrée została wychowana przez rodzinę wuja, Mory'ego Sinkouna Kaby, w wierze katolickiej. Przyjęła imię Andrée Kourouma, korzystając z powszechnej praktyki odrzucania kolonialnych nazwisk w przypadku dzieci z małżeństw mieszanych. Po ukończeniu szkoły pracowała jako sekretarka Stowarzyszenia Unii Kobiet Francuskich. W 1951 lub 1952 poznała swojego przyszłego męża, Ahmeda Sékou Touré. Pobrali się w 1953 w meczecie w Kankanie. Była jego trzecią żoną[2]. W dniu 12 marca 1961 urodził się ich syn Mohamed.

Kiedy w 1958 Gwinea uzyskała niepodległość, a Ahmed Sékou Touré została prezydentem, Andrée została Pierwszą Damą. Uczestniczyła w spotkaniach m.in. z Johnem F. Kennedym w Waszyngtonie, Habibem Bourguibą w Tunisie, Mao Zedongiem w Pekinie i Nikitą Chruszczowem w Moskwie[4]. W 1982 wraz z mężem odbyła pielgrzymkę do Mekki i przyjęła imię Hadja (Hajja)[2].

Gdy w 1984 mąż zmarł po nieudanej operacji serca, Andrée Touré została aresztowana, a jej majątek skonfiskowany. W 1987 została skazana na osiem lat pracy przymusowej[5]. Zwolniono ją w styczniu 1988 i pozwolono opuścić kraj. Mieszkała w Maroku, Wybrzeżu Kości Słoniowej i Senegalu, następnie w 2000 wróciła do Gwinei. Popularyzuje narrację o sukcesach męża w tworzeniu i rozwijaniu niepodległej Gwinei. Jej syn Mohamed Touré był sekretarzem generalnym Demokratycznej Partii Gwinei – Afrykańskiego Zgromadzenia Demokratycznego założonej przez ojca. Przywrócono jej prawa Pierwszej Damy[5].

Wystąpiła w trzech filmach dokumentalnych[6].

Przypisy edytuj

  1. Colonel Mamady Doumbouya Visits Hadja Andrée Touré, The Wife Of The First President Of Guinea - Opera News [online], gh.opera.news [dostęp 2022-02-24].
  2. a b c Mohamed Saliou Camara, Thomas O'Toole, Janice E. Baker, Historical Dictionary of Guinea, Scarecrow Press, 7 listopada 2013, ISBN 978-0-8108-7969-0 [dostęp 2022-02-24] (ang.).
  3. Andrée Touré : impénitente et non-repentante [online], WebGuinee.Net, 25 października 2019 [dostęp 2022-02-24] (fr.).
  4. Bram Posthumus, Guinea: Masks, Music and Minerals, Oxford University Press, 2016, ISBN 978-1-84904-455-4 [dostęp 2022-02-24] (ang.).
  5. a b Hadja Andrée TOURÉ, symbole d’une militante fidèle et digne (Par Khalil KABA) [online], Kalenews, 13 grudnia 2021 [dostęp 2022-02-24] (fr.).
  6. Hadja Andrée Touré [online], IMDb [dostęp 2022-02-24].