Antonio Natta da Casale

włoski dominikanin i inkwizytor

Antonio Natta da Casale (zm. 1515) – włoski dominikanin, inkwizytor i "łowca czarownic".

Antonio Natta da Casale
Inkwizytor
Miejsce urodzenia

Casale Monferrato

Data i miejsce śmierci

1515
Como

Inkwizytor Parmy
Okres sprawowania

17 czerwca 1508–1512

Inkwizytor Como
Okres sprawowania

1512–1515

Wyznanie

Rzymskokatolickie

Inkardynacja

Zakon Kaznodziejski

Śluby zakonne

przed 1487

Pochodził z Casale Monferrato i wstąpił do zreformowanego (obserwanckiego) odłamu zakonu dominikanów, tzw. Kongregacji Lombardzkiej. W 1487 był uczniem w studium generalnym w konwencie św. Dominika w Bolonii. Około 1506 został mianowany inkwizytorem Bergamo, a 17 czerwca 1508 inkwizytorem Parmy. O jego działalności w Bergamo nic nie wiadomo, natomiast jako inkwizytor okręgu parmeńskiego przewodniczył co najmniej dwóm procesom o czary. W grudniu 1508 aresztował pewną kobietę jako czarownicę i wygłosił spektakularne przemówienie do mieszkańców miasta, w którym wyliczył jej domniemane zbrodnie: pakt z szatanem, regularne stosunki seksualne z nim oraz szkodzenie innym ludziom za pomocą diabelskiej magii. Nakazał jej dożywotnie noszenie wora pokutnego, z groźbą stosu w przypadku choćby jednorazowego uchybienia temu obowiązkowi. Dwa lata później Antonio skazał na śmierć niejaką Lucię Cacciardę jako czarownicę, jednak miejscowy wikariusz diecezjalny zażądał okazania akt postępowania przed zatwierdzeniem wyroku, a podesta Parmy odmówił wykonania egzekucji. Antonio odmówił spełnienia żądań wikariusza i ekskomunikował zarówno jego, jak i podestę. Rozpoczęła się wówczas kilkumiesięczna batalia, która znalazła swój finał przed obliczem francuskiego gubernatora Lombardii i ostatecznie zakończyła się zwycięstwem inkwizytora. 8 września 1510 w Parmie Lucia Cacciarda została spalona żywcem na stosie, co miejscowe kroniki odnotowały jako wyjątkowe wydarzenie, niemające precedensu w pamięci żyjących.

Działalność Antonio da Casale jako inkwizytora Parmy nie ograniczała się tylko do tego miasta. Jego jurysdykcji podlegał także okręg Reggio Emilia, gdzie w 1509 utworzył, wzorem innych miast włoskich, wspierające inkwizycję świeckie Bractwo Świętego Krzyża i doprowadził do wybudowania przez nie nowej siedziby dla trybunału inkwizycyjnego w tym mieście (tzw. domus inquisitionis) wraz z dwoma więzieniami.

W 1512 Antonio da Casale został mianowany inkwizytorem miasta i diecezji Como, gdzie kontynuował zapoczątkowane przez swego poprzednika Bernardo Rategno da Como procesy czarownic. Z pomocą około 10 wikariuszy w ciągu mniej więcej roku (1514/15) wysłał na stos prawdopodobnie ponad 30 domniemanych czarownic, choć jedna z kronik sugeruje liczbę nawet dziesięciokrotnie większą.

Antonio da Casale zmarł prawdopodobnie w Como w 1515.

Bibliografia

edytuj
  • Michael Tavuzzi: Renaissance Inquisitors. Dominican Inquisitors and Inquisitorial Districts in Northern Italy, 1474–1527. Leiden – Boston: BRILL, 2007, s. 66-68. ISBN 978-90-04-16094-1.
  • Leandro Alberti: De viris illustribus ordinis Praedicatorum. Bolonia: 1517, s. 149.
  • Vincenzo Maria Fontana: Sacrum theatrum dominicanum. Rzym: 1666, s. 557, 565.
  • Daniele Santarelli, Luca Al Sabbagh, Herman H. Schwedt, Domizia Weber: I giudici della fede: L'Inquisizione romana e i suoi tribunali in età moderna. Florencja: Edizioni CLORI, 2017, s. 51, 65. ISBN 978-88-942416-4-8.