Arabanoo (ur. ok. 1758[1]1764[2], zm. ok. 18 maja 1789[2]) − Aborygen australijski. Posługiwał się językiem eora, należał do klanu Gayimai zamieszkującego dzisiejsze tereny dzielnicy Manly w Sydney.

Arabanoo został porwany 30[1] lub 31[2] grudnia 1788 roku, z rozkazu gubernatora Nowej Południowej Walii, Arthura Phillipa, który chciał w ten sposób lepiej poznać zwyczaje tubylców i pozyskać tłumacza[3]. Ówczesne przekazy opisują go jako „niezbyt wysokiego, ale solidnie zbudowanego”[1], „z męskim i wrażliwym obliczem”[2], „mówiącego miękkim i melodyjnym głosem”[3]. Początkowo Arabanoo nie chciał wyjawić swojego imienia i został nazwany przez jego porywaczy Manly, od nazwy zatoczki (Manly Cove), gdzie został schwytany[2].

Po schwytaniu Arabanoo został wykąpany i ścięto mu włosy, co miał przyjąć z wyraźnym zadowoleniem. Otrzymał europejskie ubranie, w którym początkowo niezbyt dobrze się czuł. Do pilnowania Arabanoo wybrano jednego z zesłańców, na prawym nadgarstku Aborygena umieszczono dużą bransoletę, za którą w nocy był przywiązywany do swojego strażnika aby uniemożliwić jego ucieczkę[2][3].

Po kilku tygodniach w niewoli Arabanoo wyjawił w końcu swoje imię, ale już wcześniej stał się ulubieńcem gubernatora i dzieci mieszkających w kolonii. Arabanoo mieszkał wraz ze strażnikiem w osobnym szałasie, ale wszystkie posiłki spożywał w domu gubernatora[2].

W kwietniu 1789 roku, po wybuchu epidemii ospy, która zdziesiątkowała lokalne plemiona, Arabanoo opiekował się znajdującymi się w szpitalu chorymi. Zmarł około 18 maja, opiekując się dwójką chorych dzieci. Został pochowany w ogrodzie rezydencji gubernatora[4].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c Eleanor Dark Arabanoo (c. 1759 - 1789) w Australian Dictionary of Biography (ang.)
  2. a b c d e f g T. Keneally, The Commonwealth..., ss. 194–205
  3. a b c THE CAPTURE OF ARABANOO AT MANLY COVE: 30TH OR 31ST DECEMBER, 1788. [dostęp 2011-01-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-08-31)]. (ang.).
  4. T. Keneally, The Commonwealth..., ss. 208–221

Bibliografia edytuj

  • Thomas Keneally: A commonwealth of thieves: the improbable birth of Australia. New York: Nan A. Talese/Doubleday, 2006. ISBN 0-385-51459-X.