Białko transbłonowe

białko błonowe

Białko transbłonowe[1][2] (przezbłonowe[3], transmembranowe) – białko błonowe przebijające całą grubość dwuwarstwy.

Różnego typu białka transbłonowe:
1. białko bitopowe z elementem transbłonowym opartym na motywie helisy
2. białko politopowe z elementem transbłonowym opartym na pęczku helis
3. białko z elementem transbłonowym opartym na motywie beta-baryłki

Białka transbłonowe dzieli się na:

  • białka jednokrotnie perforujące błonę (białka bitopowe)
  • wielokrotnie perforujące błonę (białka politopowe).

Najbardziej znanym podręcznikowym przykładem jest kompleks pompy sodowo-potasowej transportującej jony sodu (Na+) na zewnątrz i jony potasu (K+) do wnętrza komórki. Wytworzona w ten sposób różnica potencjału elektrycznego (ok. 0,2 V) powoduje aktywny stan cytoplazmy i jest podstawą reaktywności komórek. Po śmierci komórki potencjał ten spada do 0. Białka transmembranowe są podstawą konstrukcji większości receptorów znajdujących się na powierzchni komórek.

Przypisy

edytuj
  1. Lubert Stryer: Biochemia. Wyd. 5. Warszawa: PWN, 2005, s. 330.
  2. Praca zbiorowa: Polskie i światowe osiągnięcia nauki. Nauki biologiczne. Gliwice: Fundacja im. Wojciecha Świętosławskiego na rzecz Wspierania Nauki i Rozwoju Potencjału Naukowego w Polsce, 2010, s. 170, 185–228, 335. ISBN 978-83-87576-52-3.
  3. Jacek Malejczyk (red. wyd. pol.): Histologia. Podręcznik i atlas. Wrocław: Elsevier Urban & Partner, 2010, s. 5. ISBN 978-83-7609-186-0.