Bitwa pod Nikiu – starcie zbrojne, które miało miejsce w roku 646 w trakcie walk bizantyjsko-arabskich, w trakcie próby odzyskania Egiptu przez Cesarstwo Bizantyjskie.

Bitwa pod Nikiu
Walki bizantyjsko-arabskie
ilustracja
Czas

646

Miejsce

Nikiou

Terytorium

Egipt

Wynik

Zwycięstwo Arabów

Strony konfliktu
Bizancjum Arabowie
Dowódcy
Manuel Amr Ibn al-As
Siły
15 000
Położenie na mapie świata
Mapa konturowa świata, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „miejsce bitwy”
30°24′44″N 30°51′13″E/30,412222 30,853611

Sytuacja przed bitwą edytuj

Po zwycięstwie w bitwie pod Heliopolis i kapitulacji Aleksandrii w listopadzie roku 641, wojska arabskie zajęły Egipt. W listopadzie 644 umarł kalif Umar, a jego następca Usman wycofał Amra Ibn al-Asa, dowódcę wojska arabskich w Egipcie, zastępując go swoim mlecznym bratem Abd Allahem ibn Sadem. Cesarz bizantyjski Konstans II podjął próby odzyskania utraconej prowincji. Na czele silnej ekspedycji postawił Armeńczyka - Mauela, który w roku 645 zaskoczył arabskich obrońców Aleksandrii i zdobył to miasto. Odbyło się to tym łatwiej, że Cesarstwo ciągle miało przewagę na morzu[1]. Spotkał się on w Aleksandrii z przychylnym przyjęciem. Na wieść o zdobyciu Aleksandrii przez Bizantyjczyków, ponownie dowodzący siłami arabskimi (liczącymi 15 000 wojowników) Amr Ibn al-As z pośpiechem skierował się z Mekki do Egiptu. W tym czasie Manuel skupił się na plądrowaniu okolicy, co nie przysporzyło mu popularności.

Bitwa pod Nikiu edytuj

Do spotkania obu armii doszło pod murami twierdzy Nikiu[2], na drodze z Aleksandrii do Fustat. Po długiej walce Arabom udało się rozbić przeciwnika i zmusić go do odwrotu do Aleksandrii.

Konsekwencje edytuj

Resztki armii bizantyjskiej schroniły się w Aleksandrii, która została oblężona przez Arabów i w lecie 646 roku[2] wpadła w ich ręce. Nieudana ekspedycja na wiele lat położyła kres próbom odzyskania Egiptu przez Bizancjum. Jej znaczny koszt dodatkowo obciążył skarbiec Cesarstwa.

Przypisy edytuj

  1. Treadgold, s. 312
  2. a b Ostrogorski, s. 116

Bibliografia edytuj