Bitwa pod Praszką – potyczka powstania styczniowego stoczona 11 kwietnia 1863 pod Praszką, pomiędzy oddziałem powstańczym dowodzonym przez porucznika Józefa Oxińskiego, a otaczającymi oddział wojskami rosyjskimi wspomaganymi Kozaków[1][2].

Bitwa pod Praszką
powstanie styczniowe
Czas

11 kwietnia 1863

Miejsce

okolice Praszki

Terytorium

Królestwo Kongresowe

Wynik

taktyczne zwycięstwo Polaków

Strony konfliktu
powstańcy styczniowi Imperium Rosyjskie
Dowódcy
Józef Oxiński
Siły
ok. 95 powstańców kilkuset Rosjan
i Kozaków
Straty
10 28
Położenie na mapie Guberni Królestwa Polskiego (1904)
Mapa konturowa Guberni Królestwa Polskiego (1904), na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „miejsce bitwy”
Ziemia51°03′22″N 18°27′02″E/51,056111 18,450556

Przebieg bitwy edytuj

Oddział Oxińskiego stacjonował na krótko w folwarku Kuźniczka, położonym około kilometra od Praszki, gdzie przemieścił się z lasów pod Dankowem śledzony przez wojska moskiewskie. Oxiński był świadomy zagrożenia związanego z działaniami oddziałów rosyjskich w tej okolicy. Dlatego postanowił przemieścić oddział na północny wschód w kierunku granicy aby tam, w spokojniejszym terenie, spędzić święta wielkanocne[1].

Wysłany w okolicę patrol powstańczy dowiedział się o znajdujących się w sąsiedniej wiosce Strojec żołnierzach kozackich. Informację tę rankiem 11 kwietnia potwierdziła Oxińskiemu mieszkająca w okolicy kobieta. Dlatego przygotował on w lesie przy folwarku zasadzkę na Kozaków. Jak się okazało Kozacy byli tylko przynętą, a oddział Oxińskiego otoczony był przez wojska rosyjskie. Ich piechota nad ranem przybyła do lasu i z ukrycia obserwowała oddział. Ponieważ siły rosyjskie były znacznie silniejsze od oddziału Oxińskiego postanowił on przebić krąg przeciwnika wąskim czołem i uciec w stronę Wielunia.

Przebicie wojsk rosyjskich nastąpiło w gęstym lesie, gdzie nie było możliwe użycie pistoletów, a jedynie walka na bagnety. Skoncentrowane siły Oxińskiego miały lokalną przewagę nad żołnierzami rosyjskimi. Starcie było krótkie, jednak dość krwawe. Spośród oddziału Oxińskiego poległo dziesięciu powstańców, natomiast siły przeciwnika straciły 28 walczących[1].

Po przedostaniu się przez pierścień Rosjan oddział, zmniejszony w liczbie do 81 powstańców przesuwał się coraz bardziej w kierunku północno-wschodnim, dotarł do wsi Wiry lub Podkowa po czym ruszył w dalszą drogę.

Kilka dni po bitwie 9 poległych w niej żołnierzy (nieznanych z imienia i nazwiska, ani tego do której strony należeli) zostało pochowanych w zbiorowej mogile na cmentarzu w Praszce, gdzie współcześnie znajduje się pomnik upamiętniający walczących[2][3]

W okolicy Praszki miała miejsce jeszcze jedna potyczka stoczona pomiędzy Strojcem i Praszką, w której połączone oddziały Słupskiego i Matuszewicza rozbiły posterunek 25 objezdczyków kozackich[2][3].

Przypisy edytuj

  1. a b c 150. rocznica Powstania Styczniowego – bitwa pod Praszką. Niezależna Gazeta Obywatelska w Opolu. [dostęp 2013-01-27].
  2. a b c Bitwa pod Praszką 1863. Blog Macieja Roga, 2010-05-08. [dostęp 2013-01-27].
  3. a b KLUCZBORK - Jak prawdziwi powstańcy styczniowi. gazetylokalne.pl. [dostęp 2013-01-27]. [zarchiwizowane z tego adresu].