Budynek archiwum medycznego przy ulicy Cieszyńskiego we Wrocławiu
Kamienica przy ulicy Cieszyńskiego – zabytkowy budynek mieszczący dawniej archiwum medyczne dawnego wojewódzkiego szpitala im. J. Babińskiego przy ulicy Cieszyńskiego 1 we Wrocławiu.
nr rej. A/5301/22 z 23.10.1961 | |
Budynek archiwum medycznego w 2019 roku | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Adres | |
Styl architektoniczny |
barok |
Położenie na mapie Polski | |
51,113075°N 17,027727°E/51,113075 17,027727 |
Według listy zabytków NID, budynkowi przypisano nr 1[1]. Przed 1945 rokiem budynek był wpisany pod numerem 6[2].
Historia budynku
edytujBudynek został przedstawiony na grafice Friedricha Bernharda Wernhera z 1755 roku[3]. Stoi prawdopodobnie na fundamentach dawnej furty wodnej z 1526 roku[4]. Budynek stanowił część zespołu budynków szpitala Wszystkich Świętych założonego w 1523 roku[5]. Pierwotnie w budynku (po 1802 roku) znajdowała się apteka[6][4] a następnie archiwum medyczne. Obok budynku apteki znajdowała się wówczas brama szpitalna prowadząca na dziedziniec szpitalny[6] (w 1863 roku wzniesiono nową reprezentatywna bramę szpitalną od ul. Wszystkich Świętych)[7]. W 1873 roku zaprojektowano budynek Instytutu Patologii[8]. Od tego budynku po 1945 roku poprowadzono łącznik z budynkiem archiwum medycznego[9], gdzie znajdowała się, w części piwnicznej, kaplica[10]. Do niej przywożono łącznikiem ciała z prosektorium.
Budynek nie został zniszczony w 1945 roku. Zaczął pełnić funkcję archiwum medycznego oraz kaplicy. Obok niego nadal znajdował się wjazd do szpitala, który od 1945 roku nosił nazwę Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego im. Józefa Babińskiego. Szpital istniał do 2008 roku[11].
Architektura
edytujBudynek wolnostojący, trzykondygnacyjny, podpiwniczony wzniesiony na planie ściętego od strony wschodniej prostokąta. Elewacja południowa trzyosiowa z duża bramą wejściową, zachodnia 5-osiowa z wejściem bocznym w osi środkowej. Budynek pokryty dachem kalenicowym zamkniętym od strony południowej, trójstopniową ściana imitującą szczyt z prostokątną płyciną przedstawiającą m.in herb Wrocławia. Płycina była w 1987 roku poddana konserwacji[12], obecnie jest zniszczona i mało widoczna. Budynek w 2023 roku był pustostanem a jego stan techniczny z roku na rok pogarsza się[13].
Przypisy
edytuj- ↑ Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków (księga A) - stan na 31 grudnia 2022 roku, województwo dolnośląskie. 2022. [dostęp 2023-04-10]. (pol.).
- ↑ Budynek na stronach polska.org
- ↑ Grafika Wernhera
- ↑ a b System Informacji Przestrzennej Wrocławia SIP. 2022. [dostęp 2023-04-10]. (pol.).
- ↑ Wójtowicz 2011 ↓, s. 54.
- ↑ a b Wójtowicz 2011 ↓, s. 58.
- ↑ Wójtowicz 2011 ↓, s. 59.
- ↑ Wójtowicz 2011 ↓, s. 60.
- ↑ Łącznik
- ↑ Kaplica
- ↑ Wójtowicz 2011 ↓, s. 63.
- ↑ Płycina po konserwacji
- ↑ Budynek w 2022 roku
Bibliografia
edytuj- Małgorzata Wójtowicz: "U progu Przedmieścia Mikołajskiego - szpital Wszystkich Świętych" w: "Przedmieście Mikołajskie we Wrocławiu. Wrocław: Wydawnictwo GAJT, 2011.