Cecilia Young

angielska sopranistka

Cecilia Young (także Cecilia Arne; ur. w styczniu 1712, zm. 6 października 1789) – jedna z największych angielskich sopranistek XVIII wieku, żona kompozytora Thomasa Arne’a i matka kompozytora Michaela Arne’a.

Według historyka muzyki Charlesa Burneya, miała „dobry, naturalny głos i szlachetny tryl, była tak dobrze wyszkolona, że jej styl śpiewu był zdecydowanie lepszy od każdej innej Angielki w jej czasie”[1]. Należała do dobrze znanej angielskiej rodziny muzyków, w której było kilku profesjonalnych śpiewaków i organistów. Young odniosła spory sukces dzięki bliskiej znajomości z Georgiem Friedrichem Händlem. Wystąpiła w kilku jego oratoriach i operach, w tym w premierach Ariodantego (1735), Alciny (1736) i Saula (1739)[2].

Życiorys

edytuj

Młodość, edukacja i początki kariery

edytuj
 
Georg Friedrich Händel, bliski przyjaciel Cecilii i jej męża Thomasa Arne’a

Cecilia Young urodziła się w Londynie w styczniu 1712 r., została ochrzczona 7 lutego tego roku. Pochodziła z dobrze znanej muzycznej rodzinie Youngów, zarówno jej ojciec Charles Young i stryj Anthony Young byli organistami i kompozytorami. Młodsze siostry Cecilii – Isabella i Esther – odnosiły także sukcesy wokalne. Chociaż jej młodszy brat Charles był urzędnikiem w ministerstwie finansów, a nie muzykiem zawodowym, jego córki (Isabella, Elizabeth i Polly) poszły w ślady ciotek i stały się sławnymi wokalistkami[3].

Najwcześniejsze muzyczne wykształcenie Young odebrała od swego ojca, ale w końcu została uczennicą Francesco Geminianiego. Zadebiutowała jako zawodowa śpiewaczka podczas serii koncertów w marcu 1730 r., zaś jej debiut operowy miał miejsce dwa lata później, w produkcji Johna Fredericka Lampego, jej szwagra i J.S. Smitha. W ciągu następnych dwóch lat wystąpiła jeszcze w kolejnych ich operach. Dzięki znajomości z Lampem, Young poznała młodego kompozytora (i swojego przyszłego) męża, Thomasa Arne’a. Wystąpiła w jego pierwszej operze Rosamund (7 marca 1733)[2].

W 1734 r. Young spotkała Georga Friedricha Händla po koncercie, na którym kompozytor ją usłyszał. Pozostając pod wrażeniem młodej wokalistki, natychmiast zaangażował ją do roli Dalindy w jego nowej operze Ariodante. Dzieło miało premierę w Covent Garden 8 stycznia 1735 r., a występ Young, tak jak reszty obsady, został przyjęty z entuzjazmem. To był początek znajomości z Haendlem, która trwała przez następną dekadę. Wystąpiła w kilku jego dziełach, w tym w roli Morgany w premierowym przedstawieniu Alciny (1735) oraz na premierach oratoriów Uczta Aleksandra (1736) i Saul (1739). Śpiewała także rolę tytułową w pierwszym londyńskim przedstawieniu Athalii i pojawiła się w kilku wznowieniach dzieł kompozytora we wczesnych latach 40. XVIII wieku[2].

Pełnia kariery

edytuj
 
Thomas Augustine Arne

W 1736 r. Young pozostawała w romantycznym związku z Thomasem Arnem[4]. Jej ojciec sprzeciwiał się ich małżeństwu, jako że Arne był rzymskim katolikiem, a nie wiernym Kościoła Anglii. Wbrew woli ojca, Young poślubiła Arne’a 15 marca 1737 r. Po ślubie wystąpiła w kilku scenicznych produkcjach męża, chociażby w bardzo popularnych swojego czasu maskach Comus (1738), Alfred (1740) i Sąd Parysa (1742)[3]. Śpiew Young i jej zdolności aktorskie były niezastąpionymi atutami dla Arne’a, toteż w znacznym stopniu przyczyniała się do jego pierwszych sukcesów[2].

Pod koniec 1740 r. lub na początku 1741 r. Young urodziła swoje jedyne dziecko, Michaela, który został później kompozytorem. Do tego czasu Young rozwijała swoją karierę wyłącznie w Londynie. Jednakże zmieniło się to, gdy jej szwagierka – znana aktorka i śpiewaczka Susannah Arne – przeniosła się do Dublina w grudniu 1741 r., by uniknąć skandalu związanego z rozpadem jej małżeństwa z Theophilusem Cibberem. Zuzanna zaczęła występować w Dublinie z Haendlem na wiosnę 1742 r. Śpiewała solową partię kontraltu w Haendlowskim Mesjaszu 13 kwietnia tego roku. Ich sukces zainspirował Thomasa i Cecilię do spróbowania szczęścia w Dublinie, wraz z tenorem Thomasem Lowe, w czerwcu 1743 r. Państwo Arne zostali w Dublinie na dwa sezony i wystawiali oratoria Haendla, oprócz kilku dzieł Thomasa. Young śpiewała na większości tych koncertów, w tym na premierze pierwszego oratorium jej męża – The Death of Abel w dublińskim Teatrze Królewskim 18 lutego 1744 r. Young dała także tego roku koncert solowy w Dublinie, który został przyjęty z entuzjazmem[2].

 
Muzyk i dramaturg Charles Dibdin był przyjacielem Thomasa i Cecilii Arne. Powiedział: „Pani Arne była rozkosznie ujmująca. Znała w śpiewie i w swej naturze jedynie słodycz i prostotę”[2].

Państwo Arne powrócili do Londynu w sierpniu 1744 r. Krótki czas później, Thomas Arne zaczął długą i owocną współpracę koncertową w londyńskich ogrodach przyjemności, w których występy wokalne były popularną formą rozrywki. Został wybrany oficjalnym kompozytorem ogrodów Vauxhall w 1745 r., prezentował również swoje kompozycje dla ogrodów Marylebone i Ranelagh. Young występowała w wielu tych koncertach w latach 1745 i 1746, chociażby w Colin and Phoebe, które to widowisko, według Charlesa Burneya, było „zawsze bisowane każdego wieczoru przez trzy miesiące”[2].

Późniejsze losy

edytuj

W 1746 r. Young zaczęła doświadczać problemów zdrowotnych, które trapiły ją odtąd do końca życia. Wskutek tego jej zaangażowanie sceniczne znacznie zmalało i w następnej dekadzie wystąpiła zaledwie w garstce ról, jej ostatnią była Brytania w Elizie Arne’a w 1754 r. Jej kalendarz koncertowy był także mocno zredukowany, jedyny większy koncert dała w 1748 r., w Dublinie u państwa Lampe, gdzie śpiewała rolę Galatei w serenadzie Acis i Galatea Haendla, do tego kilka koncertów w Londynie w latach 1747–1754[3]. Na domiar złego, małżeństwo Young stawało się nieszczęśliwe. W 1755 r. para powróciła do Dublina na przedstawienia w Smock Alley Theatre i tam ich związek rozpadł się, Thomas zostawił Cecilię w Irlandii z jej młodą siostrzenicą, Polly. Zabiegał o legalną separację, twierdząc, że żona jest umysłowo chora. Zgodził się wspierać ją kwotą 40 funtów rocznie, ale w 1758 r. przyjaciółka Cecilii, pani Delany, napisała, iż została ona „bardzo poniżona”, ucząc śpiewu w Downpatrick: „Została surowo potraktowana przez złego męża i cierpiałaby z głodu, gdyby nie spotkała na swej drodze hojnych ludzi”. Jednakże inne źródła wskazują, że otrzymywała rozsądne przychody ze sprzedaży opublikowanych zbiorów jego muzyki[2].

Young wróciła do Londynu z Polly w 1762 r. Od tego czasu zgodziła się na jedyny występ publiczny, na koncercie benefisowym dla Polly i jej męża, kompozytora François-Hippolyte'a Barthélémona w 1774 r. Pogodziła się z mężem tuż przed jego śmiercią w 1778 r., po czym zamieszkała z Polly i François w Londynie aż do swej śmierci w 1789 r.[3]

Przypisy

edytuj
  1. Charles Burney: A General History of Music from the Earliest Ages to the Present Period (1776–1789). Oxford Publishing Company, 1935.
  2. a b c d e f g h Baldwin Olive, Thelma Wilson: Cecilia Young. Grove Music Online. [dostęp 2009-01-09]. (ang.).
  3. a b c d Cecilia Young. Operissimo.com. [dostęp 2008-01-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-17)]. (niem.).
  4. Arne, Thomas Augustine, w: Encyclopædia Britannica (1911). Wikisource. [dostęp 2018-07-28]. (ang.).