Cerkiew św. Michała Archanioła w Šemetkovcach

Cerkiew św. Michała Archanioła
*Chrám svätého Michala archanjela*
	712-172/1 z dnia 07.03.1963
	cerkiew filialna
	; Widok od strony prezbiterium
Państwo	Słowacja
Kraj	preszowski
Miejscowość	Šemetkovce
Wyznanie	greckokatolickie
Kościół	Kościół katolicki obrządku bizantyjsko-słowackiego
Parafia	Parafia Ladomirová
Wezwanie	św. Michała Archanioła
Historia
Data zakończenia budowy	1753
Aktualne przeznaczenie	czynna świątynia greckokatolicka
Dane świątyni
Świątynia; • materiał bud.	; • drewno
Wieża kościelna; • liczba wież	; 1
Kopuła; • liczba kopuł	; 3
	Położenie na mapie kraju preszowskiego Šemetkovce, cerkiew
	Położenie na mapie Słowacji Šemetkovce, cerkiew
	49°18′44,2″N 21°39′47,3″E/49,312278 21,663139
	Multimedia w Wikimedia Commons

Cerkiew św. Michała Archanioła w Šemetkovcach – drewniana greckokatolicka cerkiew filialna zbudowana w latach 1752-53 w Šemetkovcach.

Należy do parafii Ladomirová^[2], dekanatu Svidník w archieparchii preszowskiej Kościoła katolickiego obrządku bizantyjsko-słowackiego.

Historia edytuj

Niepewna jest data powstania świątyni. Według tradycji zbudowano ją w latach 1752–53^[3]. Remontowana po 1945, w latach 1967–70 i w 2000. Pierwotnie stała niżej, a na obecne miejsce przeniesiono ją po II wojnie światowej.

Architektura i wyposażenie edytuj

Jest to budowla drewniana konstrukcji zrębowej, orientowana, dwudzielna^[3]. Nawa na rzucie wydłużonego prostokąta, z wyodrębnionym wewnętrznie babińcem o tej samej szerokości. Prezbiterium węższe zamknięte prostokątnie. Na zrębie babińca posadowiona wieża słupowo-ramowa o prostych ścianach z baniastym hełmem z pozorną latarnią. Dachy namiotowe nad nawą i prezbiterium, zwieńczone niewielkimi makowiczkami i ozdobnymi żelaznymi krzyżami. Dachy kryte gontem, ściany oszalowane.

Dzwonnica
Elewacja południowa
Widok ogólny

Wewnątrz stropy w postaci kopuł namiotowych i płaskie w babińcu. Ściany ozdobione były barokową polichromią ornamentalną i figuralną, ale uległy zniszczeniu i obecnie są niemal całkowicie nieczytelne. Wyposażenie pochodzi głównie z czasu budowy cerkwi i uzupełnione także ikonami ze starszej świątyni oraz kilku okolicznych cerkwi. Razem tworzą jeden z najcenniejszych zbiorów ikon w drewnianych cerkwiach na Słowacji:

ikonostas z połowy XVIII w., przemalowany w 1838 przez Antoniego Krzyżanowskiego; z dwoma starszymi ikonami z XVII w. św. Mikołaja i Michała Archanioła
ikona Ukrzyżowanie, najstarsza w świątyni, z XVI w.; ikony: Chrystus Nauczający z kaboszonami, Zmartwychwstanie z XVII w., znajdujące się na ścianie południowej nawy
ikony: Archanioła Michała z końca XVII w., Pokrow, Zaśnięcia Bogurodzicy z XVIII w., dwustrefowa Wskrzeszenia Łazarza z wizerunkiem fundatora Kacpra Humberga z 1715 i Zesłania Ducha Świętego z XIX w. na zachodniej ścianie nawy
dwie ikony Matki Bożej Hodegetrii z XVIII w. na północnej ścianie nawy
ikony: Opieki Bogurodzicy i Piety w ołtarzach w prezbiterium z XVIII w.

Przypisy edytuj

↑ Evidencia národných kultúrnych pamiatok na Slovensku
↑ Farnosť: Ladomirová
↑ ^a ^b Ryszard Brykowski: Łemkowska drewniana architektura cerkiewna w Polsce, na Słowacji i Rusi Zakarpackiej. Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, Wrocław 1986, s. 159. ISBN 83-04-01989-2.

Bibliografia edytuj

Magdalena i Artur Michniewscy, Marta Duda, Cerkwie drewniane Karpat. Polska i Słowacja,Oficyna Wydawnicza Rewasz, Wyd. I, Pruszków 2003, ss. 279, 280 ISBN 83-89188-08-2

[1] Evidencia národných kultúrnych pamiatok na Slovensku

[2] Farnosť: Ladomirová

[Brykowski-3] Ryszard Brykowski: Łemkowska drewniana architektura cerkiewna w Polsce, na Słowacji i Rusi Zakarpackiej. Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, Wrocław 1986, s. 159. ISBN 83-04-01989-2.

[1]

[2]

[3]